Την ευθύνη για την πρόκληση ζημιάς σε αγωγό φυσικού αερίου στη Βαλτική Θάλασσα ανέλαβε το Πεκίνο, μετά από εσωτερική έρευνα, στο πλαίσιο κοινής έρευνας με την Εσθονίας και τη Φινλανδία.
Το Πεκίνο παραδέχθηκε ότι ένα κινεζικής ιδιοκτησίας πλοίο προκάλεσε ζημιά σε έναν κρίσιμο αγωγό φυσικού αερίου στη Βαλτική Θάλασσα, ο οποίος συνδέει την Εσθονία με τη Φινλανδία, τον περασμένο Οκτώβριο, αλλά αναφέρει ότι ήταν ατύχημα.
Η South China Morning Post αναφέρει ότι οι κινεζικές αρχές διεξήγαγαν εσωτερική έρευνα και πρόσφατα γνωστοποίησαν τα αποτελέσματα στις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών.
Η έκθεση στα κινεζικά ανέφερε ότι το ατύχημα προκλήθηκε από ισχυρή καταιγίδα.
Και οι δύο χώρες εξακολουθούν να διεξάγουν κοινή ποινική έρευνα που επικεντρώνεται στο NewNew Polar Bear, ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων υπό σημαία Χονγκ Κονγκ κατά τη στιγμή του συμβάντος. Ο καταγεγραμμένος ιδιοκτήτης του είναι η κινεζική εταιρία NewNew Shipping Line.
Αν και η έκθεση διακινείται μεταξύ υπουργείων, εν τούτοις δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επίσημο αποδεικτικό στοιχείο στις έρευνες. Οι αρχές στις δύο πρωτεύουσες ζήτησαν από το Πεκίνο να απαντήσει στις επείγουσες αιτήσεις τους για πληροφορίες σχετικά με το πλοίο.
Εκπρόσωπος της Εσθονικής Εισαγγελίας δήλωσε ότι το έγγραφο δεν έχει σταλεί στο γραφείο τους και ότι «δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικό στοιχείο σε μια εσθονική ποινική έρευνα».
«Υποβάλαμε αίτημα νομικής συνδρομής στις κινεζικές αρχές για να συλλέξουμε αποδείξεις από το πλοίο και το πλήρωμά του», δήλωσε η Kairi Küngas, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων.
«Για να εκτελεστεί το αίτημα νομικής συνδρομής, οι κινεζικές αρχές μπορούν να διεξάγουν τις ερευνητικές ενέργειες μόνες τους ή να εμπλέξουν εσθονικούς ερευνητές, αν και όλες οι δραστηριότητες που διεξάγονται σε κινεζικό έδαφος πρέπει να συμμορφώνονται με την τοπική νομοθεσία.
Οι κινεζικές αρχές δεν έχουν ακόμη παράσχει απάντηση σχετικά με την εκτέλεση του αιτήματος νομικής συνδρομής».
Εκπρόσωπος της Φινλανδικής Εθνικής Υπηρεσίας Ερευνών (NBI) αρνήθηκε να επιβεβαιώσει εάν έλαβαν το έγγραφο, αλλά δήλωσε ότι η δική τους έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη.
«Κατά τη διάρκεια της έρευνας, υπήρξε συνεργασία με τις κινεζικές αρχές και, μεταξύ άλλων, η NBI υπέβαλε αίτημα για νομική συνδρομή στις αρμόδιες κινεζικές αρχές», δήλωσε η Anna Zareff, επικεφαλής επικοινωνίας της NBI, σε γραπτή δήλωση.
«Πρέπει να αναφερθεί ότι η έρευνα είναι ακόμα σε εξέλιξη και τελικά συμπεράσματα για το τι προκάλεσε αυτά τα περιστατικά (τεχνική βλάβη – αμέλεια/κακή ναυσιπλοΐα – εσκεμμένη πράξη) μπορούν να ληφθούν μόνο αφού ολοκληρωθούν όλα τα απαραίτητα ερευνητικά μέτρα, και αυτό θα διαρκέσει κάποιο χρόνο ακόμη», δήλωσε.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.
Μιλώντας στα φινλανδικά μέσα ενημέρωσης τη Δευτέρα, η υπουργός Εξωτερικών της χώρας Elina Valtonen είπε: «Συνεργαζόμαστε συνεχώς με την Κίνα και ανταλλάσσουμε πληροφορίες, αλλά δεν μπαίνουμε σε λεπτομέρειες, καθώς η έρευνα είναι ακόμα σε εξέλιξη».
Οι αρχές των δύο κρατών-μελών της ΕΕ δήλωσαν ότι το πλοίο έσυρε την άγκυρά του κατά μήκος του βυθού της θάλασσας, κόβοντας ένα κρίσιμο καλώδιο φυσικού αερίου και προκαλώντας ζημιά σε δύο τηλεπικοινωνιακά καλώδια που συνδέουν τις δύο χώρες τη νύχτα της 7ης Οκτωβρίου ή το πρωί της 8ης Οκτωβρίου.
Οι δηλώσεις των Φινλανδών ερευνητών εκείνη την εποχή περιέγραφαν «ένα ίχνος έλξης πλάτους 1,5 έως 4 μέτρων» που οδηγούσε στο «σημείο ζημιάς στον αγωγό φυσικού αερίου».
Η στάση της Κίνας
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Κίνας δεν έχει ακόμη απαντήσει σε λεπτομερή ερωτήματα από την Εσθονία και τη Φινλανδία. Κατανοείται ότι έχει εκφραστεί προθυμία για συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές έρευνες σε μεταγενέστερο χρόνο.
Αυτή η διαβεβαίωση ήρθε σε απάντηση σχολίων της κρατικής εισαγγελέα της Εσθονίας, Triinu Olev, τον Μάιο, ότι το Πεκίνο δεν είχε ακόμη παράσχει καμία πληροφορία.
«Χρειάζεται να συλλέξουμε πρόσθετα αποδεικτικά στοιχεία για να προσδιορίσουμε αν η ζημιά προκλήθηκε εσκεμμένα ή από ατύχημα», είπε η Olev εκείνη την εποχή.
Μετά το περιστατικό, το NewNew Polar Bear απέπλευσε προς την Αγία Πετρούπολη και στη συνέχεια φωτογραφήθηκε στην περιοχή Arkhangelsk της Ρωσίας, πριν τελικά δέσει στο Tianjin.
Υπό περίεργες συνθήκες
Τον περασμένο Νοέμβριο, οι φινλανδικές αρχές δήλωσαν ότι το Πεκίνο είχε δεσμευτεί να συνεργαστεί πλήρως με την έρευνα, και τον Ιανουάριο ο τότε πρόεδρος Sauli Niinisto είχε «εποικοδομητικές» συνομιλίες με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ για τον κατεστραμμένο αγωγό.
Το περιστατικό του Οκτωβρίου σημειώθηκε σε μια εποχή αυξημένης καχυποψίας των χωρών της Βαλτικής προς την Κίνα, κυρίως λόγω των στενών της σχέσεων με τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Αυτή η εγγύτητα προς τη Μόσχα έχει επίσης προκαλέσει γενικότερη επιδείνωση των σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ανησυχία για την ασφάλεια των υποδομών
Η ζημιά στον αγωγό προκάλεσε επίσης περαιτέρω ανησυχία για την ευπάθεια των υποθαλάσσιων υποδομών.
Είχε προηγηθεί η καταστροφή των αγωγών φυσικού αερίου Nord Stream 1 και 2, που συνδέουν τη Ρωσία με τη Γερμανία, τον Σεπτέμβριο του 2022, σε μια σειρά εκρήξεων που αποδίδονται στις υπηρεσίες πληροφοριών της Ουκρανίας, σύμφωνα και με δημοσιεύματα της WSJ.
Εσχάτως, το Βερολίνο, πάντως, ανακοίνωσε ότι οι πόροι του προϋπολογισμού για την Ουκρανία έχουν εξαντληθεί και ότι η χρηματοδότηση θα συνεχιστεί αποκλειστικά από τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια.
