Μνήμες εμφυλίου ξυπνούν οι ταραχές των τελευταίων ημερών στον Λίβανο, καθώς οι διαμαρτυρίες που προηγουμένως ήταν καθολικές και στρέφονταν κατά της κυβέρνησης, αναπτύσσουν σταδιακά στεχταριστικό προφίλ, με πρόδηλο θρησκευτικό διαχωρισμό.
- Η Χεζμπολάχ κατηγορεί το Χριστιανικό κόμμα για εκτελέσεις.
- Ξυπνούν μνήμες εμφυλίου πολέμου
- Απειλείται η άρτι σχηματισθείσα κυβέρνηση
- Διαδηλώσεις για την αντικατάσταση του Εισαγγελέα που ερευνά την έκρηξη στο Λιμάνι το 2020
Ειδικότερα, οι πέντε από τους έξι νεκρούς κατά τις διαδηλώσεις της Πέμπτης είναι υποστηρικτές των δύο σιιτικών κομμάτων, της Χεζμπολάχ και του Αμάλ.
Τα δύο σιιτικά κόμματα οργάνωσαν την Πέμπτη διαδήλωση μπροστά από το Δικαστικό Μέγαρο της Βηρυτού για να ζητήσουν την αντικατάσταση του δικαστή που έχει αναλάβει την έρευνα για την καταστροφική έκρηξη που σημειώθηκε τον Αύγουστο του 2020 στο λιμάνι της πόλης.
Τα σιιτικά κόμματα κατηγορούν το χριστιανικό κόμμα Λιβανικές Δυνάμεις ότι ανέπτυξε ελεύθερους σκοπευτές στις στέγες των γειτονικών κτιρίων οι οποίοι στοχοθέτησαν τους υποστηρικτές τους που πλησίαζαν τη χριστιανική συνοικία.
Auditor’s note: Γεωπολιτικό παιχνίδι
Η νέα αυτή κρίση έρχεται ένα μήνα μετά τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, καθώς η προηγούμενη έπεσε λόγω της κατάρρευσης του νομίσματος της χώρας και πλήρους αποσάρθρωσης της οικονομίας. Ο Λίβανος βρέθηκε απομονωμένος διεθνώς, με σημαντικές ελλείψεις σε τρόφιμα και εσχάτως ακόμα και σε καύσιμα!Καθώς οι ΗΠΑ αναδιπλώνονται από τη Μέση Ανατολή δημιουργείται κενό εξουσίας, το οποίο οδηγεί σε ανακατατάξεις και εκδήλωση νέων γεωπολιτικών ανταγωνισμών. Ο γεωοικονομικός αντίκτυπος της αναδιάταξης ισορροπιών επηρεάζει τις κοινωνίες και απειλεί τη σταθερότητα της χώρας και της ευρύτερης περιοχής.
Μέχρι στιγμής πρωτοβουλία στην περιοχή έχει αναπτύξει η Γαλλία, που διαθέτει ερείσματα σε θρησκο-κοινωνικό επίπεδο, πλην όμως έχει βεβαρυμένο παρελθόν. Ρόλο επιχειρεί να παίξει και η Τουρκία, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία, καθώς το Ιράν από τη μία, η Ρωσία από την άλλη και οι παρεμβάσεις της Γαλλίας εν τέλει απωθούν τον Ταγίπ Ερντογάν.
Ο εμφύλιος
Ο Εμφύλιος Πόλεμος του Λιβάνου (αραβικά: الحرب الأهلية اللبنانية) υπήρξε πολυετής πολεμική σύγκρουση την περίοδο 1975-1990, η οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις προκάλεσε 120.000 θανάτους. Σήμερα, περίπου 76.000 άνθρωποι παραμένουν εκτοπισμένοι στο εσωτερικό του Λιβάνου. Υπήρξε επίσης η αιτία της μαζικής εξόδου σχεδόν 1.000.000 ανθρώπων από τη χώρα.
Το σκηνικό της έντασης
Η περιοχή Ταγιουνέχ βρίσκεται στο σύνορο ανάμεσα στην χριστιανική και σιιτική γειτονιά της Βηρυτού και ήταν η γραμμή του μετώπου στον εμφύλιο του Λιβάνου (1975-1990). Βρίσκεται στον δρόμο που οδηγεί από τις νότιες συνοικίες της Βηρυτού, προπύργιο της Χεζμπολάχ, προς το Δικαστικό Μέγαρο.
Το κόμμα Λιβανικές Δυνάμεις διέψευσε αυτούς τους ισχυρισμούς και ζήτησε να διεξαχθεί επίσημη έρευνα, κατηγορώντας τη Χεζμπολάχ ότι «εισέβαλε» στις χριστιανικές συνοικίες στο περιθώριο της διαδήλωσης.
Σήμερα η εφημερίδα al Akhbar, που πρόσκειται στη Χεζμπολάχ, δημοσίευσε στην πρώτη της σελίδα μια φωτογραφία του επικεφαλής του χριστιανικού κόμματος, του Σαμίρ Τζατζά, με τη στολή των ναζί και μουστάκι σαν του Χίτλερ και τη λεζάντα: «καμία αμφιβολία».
Το χριστιανικό αυτό κόμμα είναι ένας από τους πλέον ένθερμους επικριτές της Χεζμπολάχ.
Η ένταση παραμένει οξυμένη και σήμερα, ημέρα κατά την οποία έχει κηρυχθεί εθνικό πένθος, παρά την ανάπτυξη του στρατού στις συνοικίες όπου χθες σημειώθηκαν συγκρούσεις.
Θολό τοπίο
Οι ακριβείς συνθήκες υπό τις οποίες ξέσπασαν χθες τα επεισόδια δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Ο στρατός του Λιβάνου έκανε λόγο για «ανταλλαγή πυρών» την ώρα «που οι διαδηλωτές κατευθύνονταν προς το Δικαστικό Μέγαρο για να διαμαρτυρηθούν». Ο υπουργός Εσωτερικών Μπασάμ Μαουλάουι δήλωσε ότι «μέλη πολιτοφυλακών» πυροβόλησαν εναντίον των διαδηλωτών.
Κυβερνητική κρίση
Δύο από τους νεκρούς είναι μέλη της Χεζμπολάχ και τρία άλλα του Αμάλ. Εξάλλου η Χεζμπολάχ προσμέτρησε μία μητέρα πέντε παιδιών που σκοτώθηκε από αδέσποτη σφαίρα την ώρα που επέστρεφε σπίτι της μεταξύ των «μαρτύρων» της. Οι κηδείες όλων των θυμάτων θα πραγματοποιηθεί το απόγευμα της Παρασκευής.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, 32 άνθρωποι έχουν τραυματιστεί.
Οι βίαιες αυτές συγκρούσεις αναμένεται να οξύνουν την πολιτική κρίση στον Λίβανο, όπου η Χεζμπολάχ και οι σύμμαχοί της ζητούν να εξαιρεθεί από την έρευνα για την έκρηξη στο λιμάνι ο δικαστής Τάρεκ Μπιτάρ, ο οποίος επιθυμεί να καταθέσουν για την υπόθεση πολιτικοί και αξιωματούχοι ασφαλείας που θεωρούνται ύποπτοι για αμέλεια.
Στο στόχαστρο η Χεζμπολάχ
Αν και κανένα μέλος της δεν έχει θιγεί από την έρευνα, η ένοπλη και υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ κατηγορεί τον δικαστή Μπιτάρ για «πολιτικοποίηση» της έρευνας που κατευθύνεται «μόνο κατά ορισμένων προσώπων».
Η χθεσινή διαδήλωση ξεκίνησε αφού το Εφετείο απέρριψε τις ενστάσεις πρώην υπουργών της λιβανικής κυβέρνησης κατά του Τάρεκ Μπιτάρ, επιτρέποντάς του να συνεχίσει τις έρευνες.
Η υπόθεση έχει προκαλέσει την πιο σοβαρή μέχρι στιγμής κρίση για την κυβέρνηση του Λιβανέζου πρωθυπουργού Νατζίμπ Μικάτι, η οποία σχηματίστηκε μόλις τον προηγούμενο μήνα. Το υπουργικό συμβούλιο της Τρίτης διακόπηκε εξαιτίας του αιτήματος κάποιων μελών του που προέρχονται από σιιτικά κόμματα να αντικατασταθεί ο Μπιτάρ. Έκτοτε δεν έχει συγκληθεί ξανά, με το Αμάλ και τη Χεζμπολάχ να ζητούν να λάβει μια απόφαση για το θέμα και άλλα μέλη του υπουργικού συμβουλίου να υπερασπίζονται την αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
