Να διατηρήσουν το θέμα των δυτικών Βαλκανίων στην επικαιρότητα, κρατώντας ζωντανές τις ελπίδες για αντιστροφή της απόφασης παγώματος της διαδικασίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων, επιχειρούν με συνεντεύξεις που παραχώρησαν στους Financial Times οι πρωθυπουργοί της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, εστιάζοντας την προσοχή σε ενδεχόμενες εθνικιστικές εξάρσεις, στις οποίες -όπως παρατηρεί ο Ζόραν Ζάεφ- είναι ευάλωτη και η Ελλάδα και ιδιαίτερα η κεντρική πολιτική σκηνή.
Τόσο ο Έντι Ράμα όσο και ο Ζόραν Ζάεφ αντιμετωπίζουν ισχυρότατες πιέσεις στο εσωτερικό των χωρών τους και η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ θα αποδυνάμωνε ριζικά τους αντιπάλους τους, καθώς η Βόρεια Μακεδονία οδεύει στις κάλπες και η Αλβανία φλερτάρει με το πολιτικό χάος, καθώς η αντιπολίτευση μποϋκοτάρει τη λειτουργία του Κοινοβουλίου.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ, δήλωσε στη συνέντευξή του ότι φοβάται την επιστροφή στο «κακό παρελθόν» της εθνικά διαιρεμένης χώρας του, συμπεριλαμβανομένου ενός εμφυλίου πολέμου που αποφεύχθηκε παρά λίγο το 2001. Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, δηλώνει σε ξεχωριστή του συνέντευξη στους FT ότι η χώρα του κινδυνεύει να γίνει η “παράπλευρη απώλεια” των διαιρέσεων της ΕΕ για τη διεύρυνση.
Ο κ. Zάεφ δήλωσε ότι ανησυχεί ότι η «ευαίσθητη συμφωνία» που διαπραγματεύθηκε πέρυσι με την Ελλάδα για να μετονομάσει τη χώρα του θα μπορούσε να ξανανοίξει εν μέσω αναζωπύρωσης του εθνικιστικού αισθήματος. Η αλλαγή της ονομασίας ήταν ένα σημαντικό βήμα στο δρόμο για ένταξη στην ΕΕ, αλλά αμφισβητήθηκε και στις δύο χώρες και ο κ. Ζάεφ προειδοποίησε ότι η περαιτέρω εφαρμογή της συμφωνίας με την Αθήνα ήταν τώρα σε κίνδυνο.
«Μέρος της διαδικασίας είναι μη αναστρέψιμο, αλλά ανησυχώ ότι θα μπορούσε να υπάρξει επιστροφή στο κακό μας παρελθόν», δήλωσε, σημειώνοντας την πολυεθνική φύση της χώρας του, μοιρασμένη μεταξύ των πλειοψηφούντων ‘’Μακεδόνων’’ και Αλβανών».
«Αν υπάρχει αρκετή εθνικιστική ρητορική, ριζοσπαστική δράση και ομιλίες στη Βόρεια Μακεδονία, αυτό θα δώσει επιχειρήματα στους Έλληνες πολιτικούς για να χρησιμοποιήσουν την ίδια ρητορική. . . Και αυτό μπορεί να οδηγήσει τους πάντες να λάβουν συγκεκριμένα βήματα τα οποία δεν θα είναι καλά για την περιοχή μου ή τη χώρα μου»
δήλωσε ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας.
Από τα Τίρανα, ο κ. Ράμα δήλωσε ότι η απόφαση να μην ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις προκάλεσε «έντονο ψυχολογικό σοκ στη χώρα» και έβλαψε την αξιοπιστία της ΕΕ στην περιοχή.
«Αποκοπήκαμε δύο φορές βίαια από την Ευρώπη, την πρώτη φορά επί πέντε αιώνες υπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία και στη συνέχεια για μισό αιώνα κάτω από το πιο βάναυσο κομμουνιστικό καθεστώς. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει με την ιδέα ότι μπορεί να υπάρξει μια τρίτη φορά και ότι αυτή τη φορά μπορεί να είναι η Ευρώπη που μας αποκόβει βίαια από τον εαυτό της»
ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι κ. Ράμα και Ζάεφ δήλωσαν ότι κατανοούν τις ανησυχίες των κρατών μελών της ΕΕ που εμπόδισαν τις διαπραγματεύσεις επειδή στο μπλοκ θέλουν να δουν μεταρρυθμίσεις και λόγω των πολιτικών διεύρυνσης. Ωστόσο, και οι δύο συμφώνησαν ότι οποιαδήποτε ενδεχόμενη ένταξη απέχει τουλάχιστον μια δεκαετία, και ότι οι χώρες τους και η ίδια η ΕΕ θα μπορούσαν εν τω μεταξύ να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις τους.
Ο κ. Ράμα δήλωσε ότι η ανάγκη για εσωτερική μεταρρύθμιση της ΕΕ «δεν μπορεί πραγματικά να είναι ένα πάγιο άλλοθι για αυτό που είναι το βασικό ζήτημα». «Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια περίοδο που θα χειροτερεύσει πριν βελτιωθεί, και είμαστε μόνο οι παράπλευρες απώλειες» τόνισε ο Αλβανός πρωθυπουργός.
