Προσωρινή διαταγή που επιτρέπει -για την ώρα- τον τερματισμό του προγράμματος προστασίας μεταναστών που είχε θεσπίσει ο Τζο Μπάιντεν έλαβε η κυβέρνηση Τραμπ, που σε συνδυασμό με προηγούμενη απόφαση βοηθά στην επανεκκίνηση του προγράμματος μαζικών απελάσεων.
Την Παρασκευή, το Ανώτατο Δικαστήριο επέτρεψε στην κυβέρνηση Τραμπ, προς το παρόν, να ακυρώσει ένα ανθρωπιστικό πρόγραμμα της εποχής Μπάιντεν που παρείχε προσωρινή άδεια παραμονής σε περισσότερους από 500.000 μετανάστες από χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση ή πολιτική αναταραχή.
Η απόφαση του δικαστηρίου δεν φέρει υπογραφές ούτε αιτιολόγηση, όπως συνηθίζεται σε περιπτώσεις επείγουσας εκδίκασης.
Δύο δικαστίνες διαφώνησαν, η δικαστής Κετάντζι Μπράουν Τζάκσον, με τη στήριξη της δικαστού Σόνια Σοτομαγιόρ, υποστήριξαν ότι η πλειοψηφία δεν έλαβε επαρκώς υπόψη «τις καταστροφικές συνέπειες του να επιτρέπεται στην κυβέρνηση να ανατρέπει απότομα τις ζωές και τα μέσα επιβίωσης σχεδόν μισού εκατομμυρίου μη πολιτών, ενώ εκκρεμούν οι νομικές τους διεκδικήσεις».
Επηρεάζονται πάνω από 500 χιλ. μετανάστες
Η απόφαση, που εκθέτει μετανάστες από Κούβα, Νικαράγουα, Βενεζουέλα και Αϊτή στον κίνδυνο απέλασης, είναι η τελευταία σε μια σειρά επειγουσών εντολών του Ανώτατου Δικαστηρίου, που ανταποκρίνεται σε αιτήματα να εξετάσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ να ακυρώσει τις μεταναστευτικές πολιτικές της εποχής Μπάιντεν.
Η απόφαση της Παρασκευής επικεντρώνεται στην επέκταση από τον πρώην πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ενός νομικού μηχανισμού μετανάστευσης γνωστού ως «ανθρωπιστική άδεια εισόδου» (humanitarian parole), με την οποία μετανάστες από χώρες σε κρίση μπορούν να εισέλθουν στις ΗΠΑ και να αποκτήσουν γρήγορα άδεια εργασίας, εφόσον έχουν έναν ιδιώτη χορηγό που θα αναλάβει την ευθύνη τους.
Προς απέλαση 350 χιλ. Βενεζουελάνοι
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, το δικαστήριο επέτρεψε επίσης στην κυβέρνηση Τραμπ να αφαιρέσει τις προστασίες απέλασης από σχεδόν 350.000 Βενεζουελάνους μετανάστες που διέμεναν στις ΗΠΑ με καθεστώς «Προσωρινής Προστασίας» (Temporary Protected Status – T.P.S.).
Η «ανθρωπιστική άδεια εισόδου» και το T.P.S. είναι δύο διακριτοί μηχανισμοί με τους οποίους μετανάστες από χώρες σε κρίση μπορούν να εγκαθίστανται προσωρινά στις ΗΠΑ. Η πρώτη αποδίδεται κατά περίπτωση, ενώ το T.P.S. εφαρμόζεται συνήθως σε μεγάλες ομάδες για προκαθορισμένο διάστημα. Είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να έχει και τα δύο καθεστώτα ταυτόχρονα.
Ξεμπλόκαρε το σχέδιο μαζικών απελάσεων
Με τις δύο αποφάσεις αυτές, το Ανώτατο Δικαστήριο έχει συμφωνήσει ότι, προς το παρόν, η κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να προχωρήσει με σχέδια απέλασης εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που διέφυγαν από πολεμικές ζώνες και ασταθή καθεστώτα και είχαν καταφύγει νομίμως στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η χρήση της ανθρωπιστικής άδειας έχει μακρά ιστορία: χρησιμοποιήθηκε για την υποδοχή σχεδόν 200.000 Κουβανών τη δεκαετία του 1960 και άνω των 350.000 Νοτιοανατολικών Ασιατών μετά την πτώση της Σαϊγκόν στον Πόλεμο του Βιετνάμ.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε ανακοινώσει πρόγραμμα ανθρωπιστικής άδειας τον Απρίλιο του 2022 για Ουκρανούς που ήθελαν να διαφύγουν μετά την εισβολή της Ρωσίας. Στη συνέχεια, το πρόγραμμα επεκτάθηκε για Βενεζουελάνους στα τέλη του 2022 και για Κουβανούς, Αϊτινούς και Νικαραγουανούς τον Ιανουάριο του 2023.
Με το Κογκρέσο σε αδιέξοδο για τη μεταναστευτική πολιτική και τις ραγδαίες αυξήσεις στις συνοριακές διελεύσεις, τα προγράμματα αυτά επέτρεψαν σε εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες από αυτές τις χώρες να εισέλθουν νομίμως στις Ηνωμένες Πολιτείες.