Η ώρα των όρων έχει φτάσει στην Ουκρανία. Καθώς στη δημόσια σφαίρα οι πλευρές ανταλλάσσουν χαρακτηρισμούς και απειλές, στα παρασκήνια οι τεχνικές ομάδες φαίνεται ότι καταλήγουν σε πλαίσιο διαπραγμάτευσης αρκετών φάσεων με στόχο κατ αρχάς μια βιώσιμη εκεχειρία.
Η σύγκρουση στην Ουκρανία εισέρχεται σε μια κρίσιμη φάση, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προβάλλει αυστηρούς όρους για τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η παύση της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, η ουδετερότητα της Ουκρανίας, η άρση μέρους των δυτικών κυρώσεων και η αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας σε τέσσερις ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας. Παρά τις διαπραγματεύσεις, η Μόσχα συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενισχύοντας την πίεση στο πεδίο της μάχης.
Η απάντηση της Δύσης παραμένει σταθερή, με το ΝΑΤΟ να απορρίπτει την ιδέα περιορισμού της πολιτικής των “ανοιχτών θυρών” και την Ουκρανία να επιμένει στην ανάγκη για ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας. Η Γερμανία, σε συνεργασία με την Ουκρανία, ανακοίνωσε συμφωνία για την παραγωγή πυραυλικών συστημάτων μακράς εμβέλειας, ενώ παράλληλα προσφέρει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια ύψους 5 δισ. ευρώ. Αυτές οι κινήσεις ενισχύουν την άμυνα της Ουκρανίας και υπογραμμίζουν την αποφασιστικότητα της Ευρώπης να στηρίξει το Κίεβο. Παράλληλα, αποτελούν μήνυμα στον Πούτιν ότι το Κίεβο δεν είναι αβοήθητο και ότι η μη-συμφωνία θα οδηγήσει σε περαιτέρο σκλήρυνση στάσης.
Σε διπλωματικό επίπεδο, προσπάθειες συνεχίζονται, με προγραμματισμένες συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη στις 2 Ιουνίου. Ωστόσο, η επιδείνωση της κατάστασης στο πεδίο της μάχης και η σκλήρυνση των θέσεων των εμπλεκόμενων πλευρών καθιστούν αβέβαιη την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία, καθώς οι εξελίξεις θα καθορίσουν το μέλλον της ασφάλειας στην Ευρώπη.
Η επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας εξαρτάται από την ευελιξία των εμπλεκόμενων πλευρών και την ικανότητα της διεθνούς κοινότητας να προσφέρει αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας.
State of Play
Ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει θέσει συγκεκριμένους όρους για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, οι οποίοι περιλαμβάνουν:
- Γραπτή δέσμευση από τις δυτικές δυνάμεις για τον τερματισμό της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, αποκλείοντας την ένταξη της Ουκρανίας, της Γεωργίας και της Μολδαβίας.
- Ουδετερότητα της Ουκρανίας και θεσμικές εγγυήσεις για την προστασία των ρωσόφωνων πληθυσμών.
- Άρση μέρους των κυρώσεων και διευθέτηση του ζητήματος των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στη Δύση.
- Αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας σε τέσσερις ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας.
Παρά τις διαπραγματεύσεις, η Μόσχα συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενισχύοντας την πίεση στο πεδίο της μάχης.
Στρατιωτική Κατάσταση
- Η Ρωσία ελέγχει περίπου το 20% της Ουκρανίας, με πρόσφατες προελάσεις στο Ντονέτσκ και το Σούμι.
- Περίπου 50.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν συγκεντρωθεί κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, υποδεικνύοντας πιθανή νέα επίθεση.
- Η Ουκρανία εντείνει τις επιθέσεις με drones σε ρωσικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, προκαλώντας σημαντικές ζημιές.(The Times)
Timeline
- 12 Φεβρουαρίου 2025: Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν, συμφωνώντας σε άμεσες διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός.
- Μάρτιος 2025: Η Βρετανία και η Γαλλία ανακοίνωσαν τη δημιουργία “συνασπισμού των προθύμων” για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία.
- 28 Μαΐου 2025: Η Ρωσία πρότεινε νέο γύρο ειρηνευτικών συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη στις 2 Ιουνίου. (Βικιπαίδεια, The Sun)
Προοπτικές και κίνδυνοι
Πιθανά Σενάρια
- Συμφωνία Ειρήνης με Ρωσικούς Όρους: Η Ουκρανία αποδέχεται ουδετερότητα και περιορισμούς, με αντάλλαγμα την άρση κυρώσεων και εγγυήσεις ασφαλείας.
- Συνεχιζόμενος Πόλεμος Φθοράς: Η Ρωσία συνεχίζει τις επιχειρήσεις, επιδιώκοντας στρατιωτικά κέρδη για ενίσχυση της διαπραγματευτικής της θέσης.
- Διπλωματική Πρωτοβουλία Δύσης: Η Δύση εντείνει τις πιέσεις για ειρηνευτική συμφωνία, προσφέροντας εναλλακτικές εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία.
Κίνδυνοι
- Επέκταση της Σύγκρουσης: Η συνέχιση των εχθροπραξιών μπορεί να οδηγήσει σε ευρύτερη περιφερειακή αστάθεια.
- Ανθρωπιστική Κρίση: Οι συνεχιζόμενες επιθέσεις προκαλούν απώλειες αμάχων και καταστροφή υποδομών.
- Οικονομικές Επιπτώσεις: Οι κυρώσεις και ο πόλεμος επηρεάζουν τις παγκόσμιες αγορές και την ενεργειακή ασφάλεια.
Διπλωματικές κινήσεις και διεθνής αντίδραση
- Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει την επιθυμία του για τερματισμό της σύγκρουσης, αλλά έχει επικρίνει τον Πούτιν για την κλιμάκωση των επιθέσεων.
- Η Ουκρανία ζητά ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας και απορρίπτει την παραχώρηση εδαφών.
- Η Γερμανία ανακοίνωσε συνεργασία με την Ουκρανία για την ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων και παροχή στρατιωτικής βοήθειας ύψους 5 δισ. ευρώ. (The Guardian)