Αντιφατικές είναι οι ενδείξεις από την πρώτη επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον νέο καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, καθώς τόσο στο εμπορικό μέτωπο όσο και στην Ουκρανία η καγκελαρία αναγνώρισε την αναγκαιότητα των πρωτοβουλιών Τραμπ και επέμεινε στις πάγιες και εκπεφρασμένες θέσεις της Γερμανίας.
Σε κατ αρχήν συμφωνία για την επιδίωξη εμπορικής συμφωνίας κατέληξαν ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με τη ανακοίνωση της καγκελαρίας, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται αν θα την επιδιώξουν σε διμερές επίπεδο ή μέσω της Ευρωπαικής Ένωσης.
Ο νέος Καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, συμφώνησαν ότι οι εμπορικές διαφορές πρέπει να επιλυθούν γρήγορα και συζήτησαν την ανάγκη στενής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Κατά την πρώτη τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Τραμπ από την ανάληψη των καθηκόντων του την Τρίτη, ο Μερτς τόνισε επίσης την ισχυρή υποστήριξη της Γερμανίας προς την Ουκρανία, σύμφωνα με ανακοίνωση το βράδυ της Πέμπτης από το γραφείο του Καγκελαρίου στο Βερολίνο. Ξεκαθάρισε ότι η Γερμανία υποστηρίζει τις προσπάθειες του Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας, ενώ ο Τραμπ συνεχάρη τον Μερτς για την εκλογή του στο αξίωμα του Καγκελαρίου, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Η επικοινωνία του Μερτς με τον Αμερικανό ηγέτη εντάσσεται σε έναν έντονο διπλωματικό γύρο επαφών μετά την ανάληψη της εξουσίας την Τρίτη, επικεφαλής ενός κυβερνητικού συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών.
Δεν είναι τυχαίο ότι η επικοινωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ ακολουθεί τη συνάντηση με Μακρόν και Τούσκ και τις δηλώσεις για επανεκκίνηση του γαλλο-γερμανικού άξονα.
Έχοντας ήδη ταξιδέψει στο Παρίσι και τη Βαρσοβία για να συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και τον Πρωθυπουργό της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, την Παρασκευή βρίσκεται στις Βρυξέλλες για συνομιλίες με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, μεταξύ άλλων.
Τα ανοιχτά μέτωπα
Οι σχέσεις ΗΠΑ – Γερμανίας έχουν επιδεινωθεί άρδην και σε πολιτικό επίπεδο, ιδιαίτερα μετά τις δηλώσεις του αντιπροέδρου Βανς στο Συνέδριο Ασφαλείας του Μονάχου, ενώ βρέθηκαν σε νέο χαμηλό μετά τις αλλεπάλληλες πολιτικές παρεμβάσεις από Μασκ και Τραμπ υπέρ του AfD.
Διαφορετική είναι η προσέγγιση των δύο χωρών στην Ουκρανία, όπου οι ΗΠΑ επιδιώκουν -πλέον- deal που επιτρέπει στον Πούτιν τη διατήρηση και ανγνγώριση εδαφών, ενώ η Γερμανία αντιστέκεται σθεναρά σε ένα τέτοιο σενάριο καθώς θεωρεί ότι θα θρέψει τις αλυτρωτικές διαθέσεις του Πούτιν.
Μεγάλη είναι η απόφαση στα εμπορικά ζητήματα, όπου ο Τραμπ θέτει ακόμη και θέμα ΦΠΑ, ζητά μαζικές αγορές αμερικανικού LNG -που είναι πολύ ακριβότερο από το ρωσικό- και αποδοχή των μεταλλαγμένων προϊόντων στην Ευρώπη.
Απόσταση υπάρχει επίσης και στις τράπεζες, όπου οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει το deregulation, ενώ η Ευρώπη επιμένει σε σφιχτή πολιτική ελέγχου.
Ακόμη μεγαλύτερη είναι η απόσταση στα περιβαλλοντικά πρότυπα και στην ενεργειακή μετάβαση, όπου οι ΗΠΑ επί Τραμπ αποχώρησαν από τη Συμφωνία του Παρισιού, απονομιμοποιούν το ESG.
Το χάσμα διευρύνεται στα κοινωνικά δικαιώματα, την ιατρική περίθαλψη και το μεταναστευτικό, όπου παρά την κάμψη που βιώνει η Ευρώπη απέχει από την ολική διάλυση που επιβάλλει ο Τραμπ στις ΗΠΑ.
Σημεία σύγκλησης διαφαίνονται στις αμυντικές δαπάνες, όπου η Γερμανία έχει προαναγγείλει πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του στρατού ύψους 800 δισ., ψήφισε υπέρβαση των δημοσιονομικών κανόνων και συναίνεσε στο ReArm EU, δημιουργώντας το υπόβαθρο για την αύξηση των αγορών όπλων και τεχνολογίας από τις ΗΠΑ.
Η επικοινωνία Μερτς – Τραμπ
Η τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ πραγματοποιήθηκε σε φιλικό και ανοιχτό κλίμα, σύμφωνα με άτομο που έχει γνώση του διαλόγου και το οποίο ζήτησε να μην κατονομαστεί λόγω του εμπιστευτικού χαρακτήρα της συζήτησης. Ο Μερτς αναφέρθηκε επίσης στις γερμανικές ρίζες του Τραμπ και τον προσκάλεσε να επισκεφθεί τη χώρα, σύμφωνα με το γραφείο του.
Ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών επιδιώκει να εξασφαλίσει πρόσκληση στον Λευκό Οίκο τις επόμενες εβδομάδες, πιθανόν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη στο τέλος Ιουνίου. Όπως δήλωσε πρόσφατα στο περιοδικό Stern, έχει συναντήσει τον Τραμπ μόνο μία φορά στο παρελθόν, σε ιδιωτική εκδήλωση στη Νέα Υόρκη.
Ακολουθήστε τις τελευταίες εξελίξεις στην παγκόσμια πολιτική. Αποκτήστε αναλύσεις από ανταποκριτές σε όλο τον κόσμο μέσω του newsletter Balance of Power.
Ένθερμος ατλαντιστής, ο Μερτς επιθυμεί να διατηρήσει τους παραδοσιακά ισχυρούς δεσμούς της Γερμανίας με τις ΗΠΑ. Ο Τραμπ έχει αμφισβητήσει αυτές τις σχέσεις, καταγγέλλοντας αυτό που θεωρεί ως άνιση εμπορική σχέση, ενώ μέλη της κυβέρνησής του, όπως ο Αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς και ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, έχουν εκφράσει υποστήριξη στο ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο αποτελεί το βασικό κόμμα της αντιπολίτευσης στο Κοινοβούλιο.
Ο Βανς αυτή την εβδομάδα έδωσε ένα στίγμα αλλαγής τόνου προς το Βερολίνο:
«Εξακολουθώ να πιστεύω ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη βρίσκονται στην ίδια πλευρά», δήλωσε σε εκδήλωση της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου στην Ουάσιγκτον. Παράλληλα, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ θα επιθυμούσαν «λίγο περισσότερη επιμερισμένη ευθύνη» στην άμυνα.
Ο εμπορικός πόλεμος… μαίνεται
Ωστόσο, οι προσπάθειες για αποτροπή κλιμάκωσης της εμπορικής διαμάχης έχουν σημειώσει ελάχιστη πρόοδο μέχρι στιγμής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να επιβάλει πρόσθετους δασμούς σε εξαγωγές από τις ΗΠΑ ύψους 95 δισεκατομμυρίων ευρώ (108 δισ. δολάρια), εάν οι εν εξελίξει εμπορικές συνομιλίες με την ομάδα του Τραμπ δεν καταλήξουν σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα.
Τα προτεινόμενα αντίμετρα στοχεύουν κυρίως σε βιομηχανικά προϊόντα, όπως αεροσκάφη της Boeing, αμερικανικά αυτοκίνητα και bourbon, το οποίο είχε προηγουμένως αφαιρεθεί από τον σχετικό κατάλογο. Η νέα πρόταση θα αποτελέσει αντικείμενο διαβουλεύσεων με τα κράτη μέλη και άλλους εμπλεκόμενους φορείς μέχρι τις 10 Ιουνίου και ενδέχεται να τροποποιηθεί πριν οριστικοποιηθεί.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ που διαχειρίζεται τα εμπορικά ζητήματα, ξεκινά αυτή την εβδομάδα διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση των ΗΠΑ και εξακολουθεί να επιδιώκει φιλική λύση στην πίεση των δασμών από τον Τραμπ. Αξιωματούχοι της Επιτροπής αναμένεται να παρουσιάσουν στην Ουάσιγκτον μια σειρά επιλογών, περιλαμβανομένων προτάσεων για μείωση δασμών και μη δασμολογικών φραγμών και αύξηση των επενδύσεων στις ΗΠΑ, οι οποίες ενδέχεται να μετατραπούν σε επίσημες πρωτοβουλίες.
