Υποβαθμισμένο θεωρούν το φυσικό περιβάλλον της περιοχής τους οι πολίτες της χώρας και ανησυχούν για περαιτέρω επιδείνωση σύμφωνα με έρευνα του ελληνικού γραφείου της Greenpeace σε 4 περιοχές της Ελλάδας.
Σύμφωνα με αυτήν περίπου το 70% των ερωτηθέντων και στις τέσσερις αυτές περιοχές συμφωνεί ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής τους.
Η έρευνα διεξήχθη σε Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Κορινθία, Μαγνησία, όπου νέες υποδομές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έχουν ήδη αναπτυχθεί ή σχεδιάζεται να αναπτυχθούν, με στόχο να κατανοήσει την άποψη των πολιτών για το περιβάλλον της περιοχής τους αλλά και για τις υποδομές LNG. Συγκεκριμένα, στις τέσσερις περιοχές αυτές, μόνο ένα μικρό μέρος των κατοίκων είναι ικανοποιημένο με την ποιότητα του περιβάλλοντος εκεί που κατοικεί. Στη Θεσσαλονίκη και την Αλεξανδρούπολη μόνο το 13% των κατοίκων δήλωσαν ικανοποιημένοι, στην Κορινθία μόλις το 9%, ενώ στη Μαγνησία μόλις το 4%. Οι υπόλοιποι δήλωσαν είτε δυσαρεστημένοι είτε ουδέτεροι, με εξαίρεση τη Μαγνησία όπου το 78% των κατοίκων είναι δυσαρεστημένο με την ποιότητα του περιβάλλοντος της περιοχής.
Ταυτόχρονα, στην ερώτηση σχετικά με το αν γνωρίζουν ότι στην περιοχή τους σχεδιάζονται νέες υποδομές LNG, υπάρχει μεγάλη απόκλιση μεταξύ των περιοχών αναφορικά με τη γνώση για αυτό. Στη Θεσσαλονίκη, μόλις το 19% γνωρίζει για τα σχέδια για νέες υποδομές LNG και ένα 28% απλά το έχει ακουστά, ενώ στην Κορινθία γνωρίζει μόλις το 36% και ένα 25% το έχει ακουστά. Αλεξανδρούπολη και Μαγνησία έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό γνώσης (89% και 82% αντίστοιχα). Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει το γεγονός ότι όσο μεγαλύτερη γνώση υπάρχει για τις εγκαταστάσεις LNG σε μία περιοχή, τόσο πιο αρνητική στάση έχει το κοινό της για αυτές. Στη Μαγνησία, πάνω από το 75% των ερωτηθέντων έχουν αρνητική στάση προς τη νέα υποδομή LNG, ενώ στην Αλεξανδρούπολη πάνω από το 32% των ερωτηθέντων.
Ως σημαντικότερο μειονέκτημα των νέων υποδομών LNG και στις τέσσερις περιοχές δηλώνεται ο κίνδυνος περιβαλλοντικής καταστροφής λόγω ατυχήματος κι ακολουθεί η ρύπανση του ευρύτερου περιβάλλοντος. Οι πολίτες ανησυχούν επίσης για τις επιπτώσεις που οι υποδομές θα έχουν στην υγεία τους (35% των ερωτηθέντων στην Κορινθία, 34% στη Θεσσαλονίκη, 44% στην Αλεξανδρούπολη και 64% στον Βόλο). Συνολικά, οι αρνητικές επιπτώσεις των εγκαταστάσεων LNG θεωρούνται πιο σημαντικές από τις θετικές και υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που δεν βλέπουν τίποτα θετικό σε αυτό το έργο (65% για τη Μαγνησία και 37% για την Αλεξανδρούπολη).
Αυτά ενισχύονται και από άλλα ευρήματα της έρευνας, όπως το ότι περίπου το 70% των ερωτηθέντων και στις τέσσερις περιοχές συμφωνεί ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής τους. Τέλος, πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι τα ορυκτά καύσιμα δεν είναι πρώτα στην προτίμηση των ερωτηθέντων για οικιακή χρήση, αφού αν το κόστος εγκατάστασης και χρήσης δεν έπαιζε ρόλο, το 32% θα επέλεγε αντλίες θερμότητας και το 31% φωτοβολταϊκά, ενώ μόλις το 17% θα επέλεγε ορυκτό αέριο για το σπίτι του.
Ο Κώστας Καλούδης, υπεύθυνος εκστρατείας της Greenpeace για το κλίμα και την ενέργεια δηλώνει: “Τα παραπάνω ευρήματα αναδεικνύουν μία πραγματικότητα διαφορετική από αυτή που διαφημίζεται σχετικά με αυτά τα έργα. Πρώτον, συνήθως οι πολίτες δεν γνωρίζουν για τις επιλογές που γίνονται για λογαριασμό τους, άρα υπάρχει ανάγκη ολοκληρωμένης ενημέρωσης σχετικά με έργα υποδομών που τους αφορούν και τους επηρεάζουν, καθώς και ανάγκη συμμετοχής τους στη λήψη αποφάσεων. Επίσης, τα ευρήματα δείχνουν την ανησυχία των κατοίκων για το περιβάλλον της περιοχής στην οποία κατοικούν, ειδικά εφόσον είναι πλήρως ενημερωμένοι για τις επιπτώσεις των έργων. Εν κατακλείδι, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν σαφώς ότι η πλειονότητα των κατοίκων προτιμά τις βιώσιμες λύσεις και την καθαρή ενέργεια για τον κλιματισμό των κατοικιών. Πρέπει η πολιτεία να λάβει μέτρα για να τις καταστήσει πιο οικονομικές και προσβάσιμες”.
Συμπεράσματα και προτάσεις ανά πόλη
Βόλος
Είναι γνωστό ότι επί πολλά έτη οργανωμένοι σύλλογοι και ομάδες πολιτών του Βόλου και της Μαγνησίας ευρύτερα, αγωνίζονται για την υπεράσπιση των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων τους και ιδίως για μία υγιή ατμόσφαιρα. Λόγω και της επιβάρυνσης στην πόλη του Βόλου εξαιτίας της λειτουργίας βιομηχανικής μονάδας, η πιθανότητα δημιουργίας μίας εγκατάστασης υγροποίησης ορυκτού αερίου, η οποία συνεπάγεται ακόμη περισσότερη βαριά ατμοσφαιρική ρύπανση σε έναν κλειστό κόλπο όπως είναι ο Παγασητικός, έχει συναντήσει σφοδρή τοπική αντίδραση. Στηρίζουμε τους πολίτες της Μαγνησίας οι οποίοι αγωνίζονται για αυτόν τον σκοπό, και τους ενθαρρύνουμε να συνεχίσουν τον αγώνα τους ώσπου να τον επιτύχουν. Ταυτοχρόνως, καλούμε τους πολιτικούς υπεύθυνους να αλλάξουν την πολιτική τους: Η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών του Βόλου αισθάνεται ήδη άσχημα για το τοπικό περιβάλλον και οι πολιτικοί ιθύνοντες δεν μπορούν να αγνοήσουν τις αντιδράσεις των ανθρώπων. Πρέπει να αποσύρουν τα σχέδια για τη μονάδα LNG στον Βόλο και να ρίξουν το βάρος στις ενεργειακές επιλογές που είναι επωφελείς για την τοπική κοινωνία, περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμες.
Κόρινθος
Με δεδομένο ότι οι κάτοικοι στην Κορινθία δεν δηλώνουν ικανοποιημένοι με την ποιότητα του φυσικού τους περιβάλλοντος, αλλά και ότι δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι για το νέο έργο LNG στην περιοχή τους – κάτι που μας επιβεβαίωσαν και στην ημερίδα που πραγματοποιήσαμε τον Νοέμβριο στην πόλη της Κορίνθου – καλούμε τους αρμόδιους φορείς να συνεχίσουν την προώθηση των εναλλακτικών πηγών ενέργειας με ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Η Κορινθία ήδη αποτελεί μια περιοχή όπου υπάρχει ενημέρωση για λύσεις όπως οι αντλίες θερμότητας, ενώ έχει εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας. Σε τέτοιες λύσεις πρέπει να στραφούν οι φορείς, με στόχο τη δημιουργία ενός ανθεκτικού και βιώσιμου ενεργειακού τοπίου στην Κόρινθο, δίνοντας έμφαση στην ενδυνάμωση των κοινοτήτων για να συμμετέχουν στη διαμόρφωση του ενεργειακού τους μέλλοντος.
Θεσσαλονίκη
Σχετικά με το έργο LNG που σχεδιάζεται στη Θεσσαλονίκη, γίνεται φανερό από τα αποτελέσματα της έρευνας ότι δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση των πολιτών και εμπλοκή τους σε τέτοιες σημαντικές αποφάσεις. Όμως, βιώνουν ήδη την υποβάθμιση του φυσικού τους περιβάλλοντος και δηλώνουν ανήσυχοι για τυχόν επερχόμενα ακραία φαινόμενα, τη στιγμή που μια μονάδα LNG στην περιοχή θα επιδεινώσει και το φυσικό περιβάλλον αλλά και την κλιματική κρίση. Δεν πρέπει να περιμένουμε να λάβει χώρα μια περιβαλλοντική κρίση στην περιοχή μας για να δράσουμε: καλούμε τους ιθύνοντες να ακούσουν τις ανησυχίες των πολιτών, να βάλουν STOP στο έργο και να δώσουν έμφαση και πόρους σε ενεργειακές επιλογές που θα ωφελήσουν την τοπική κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον.
Αλεξανδρούπολη
Σε μία ήδη επιβαρυμένη περιοχή στην οποία υπάρχει ήδη μία μονάδα LNG, έρχεται να προστεθεί και μια δεύτερη σε πολύ κοντινή απόσταση, και μάλιστα μέσα στη θαλάσσια περιοχή Natura GR1110013. Ταυτόχρονα, ένα σημαντικό ποσοστό των ερωτηθέντων ανησυχεί για τις επιπτώσεις των μονάδων και έχει αρνητική στάση προς τις υποδομές αυτές. Οι πολιτικοί ιθύνοντες οφείλουν να λάβουν υπόψη τους την άποψη των πολιτών και το πώς θα ήθελαν οι ίδιοι να είναι ο τόπος τους. Γι’ αυτό, οφείλουν να εργαστούν προς το συμφέρον της τοπικής κοινωνίας και να δώσουν έμφαση και πόρους σε ενεργειακές επιλογές που θα ωφελήσουν τους πολίτες, την οικονομία και το περιβάλλον. Μία περιοχή Natura 2000, η ύπαρξη της οποίας ανεβάζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων του νομού Έβρου και κάνει την περιοχή τους μοναδική, δεν πρέπει να θυσιαστεί για πρόσκαιρα και αμφίβολα οικονομικά οφέλη. Η Greenpeace μαζί με άλλες οργανώσεις αγωνίζονται προς αυτή την κατεύθυνση, έχοντας καταθέσει προσφυγή στο ΣτΕ με την οποία αντιτίθενται στην εγκατάσταση.
