Η Ρίτα Χριστοδουλάτου συνομιλώντας το crisismonitor.gr για θέματα ασφάλισης και συντάξεων εν όψει του συνεδρίου των Financial Planners 18 Oκτωβρίου 2024 σε άρθρο της αναφέρεται στα 4 στάδια συνταξιοδότησης, απαντώντας σε μία σειρά από καίριες ερωτήσεις.
Επιμέλεια Ελενα Ερμείδου
Είναι γεγονός ότι όσο περνούν τα «παραγωγικά» μας χρόνια και πλησιάζει η περίοδος συνταξιοδότησης αλλάζουν οι προτεραιότητες, τα έσοδα-έξοδα και γενικότερα οι ανάγκες μας. Η περίοδος συνταξιοδότησης μπορεί να αφορά στο ¼ της ζωής μας!
Είναι συνετό λοιπόν να γίνει ο σχεδιασμός της επόμενης μέρας. Με τι θα «γεμίσει» ο χρόνος μας που πλέον θα είναι … άπλετος; Στόχος μας θα πρέπει να είναι να γεμίσει με πολλές, ευχάριστες και νέες συνήθειες για μία ποιοτικότερη και γεμάτη καθημερινότητα.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων περνά από 4 στάδια συνταξιοδότησης.
Το πρώτο είναι το στάδιο της ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ, μία περίοδος λήγει και μία νέα ξεκινά. Αναζητούμε λοιπόν τα επόμενα βήματα.
Το δεύτερο στάδιο είναι αυτό της ΑΠΟΛΑΥΣΗΣ – επιτρέποντας στον εαυτό μας να «ζήσει» όλα εκείνα που στερήθηκε στα παραγωγικά του χρόνια.
Το τρίτο στάδιο θα μπορούσε να είναι αυτό της ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ όπου έχοντας αντίληψη πλέον της νέας πραγματικότητας να υιοθετήσουμε μία διαφορετική καθημερινότητα εστιάζοντας στο σπίτι, στην οικογένεια, στους φίλους.
Το τέταρτο στάδιο είναι αυτό της ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗΣ όπου θέματα καλής υγείας και κληρονομιάς λαμβάνουν πρωταρχικό ρόλο στην σκέψη μας.
Το σίγουρο είναι ότι οι εισοδηματικές ανάγκες και οι συνήθειες δαπανών θα αλλάξουν. Οπότε πρέπει να δημιουργηθεί ένα ευέλικτο πλάνο για κάθε ένα από τα ανωτέρω στάδια. Ας δούμε λοιπόν πως μπορεί να εξελιχθεί η πορεία της συνταξιοδότησής μας και πως μπορούμε να προετοιμαστούμε.
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ στο πρώτο στάδιο της συνταξιοδότησης, όπου αναζητούμε τρόπους να «γεμίσουμε» τον χρόνο μας, ενδέχεται
- Να ξεκινήσουμε μία νέα επιχείρηση ή να εργαστούμε μερικώς (part-time)
- Να ασχοληθούμε με νέες δεξιότητες, να συνεισφέρουμε ως εθελοντές συμμετέχοντας σε ομάδες/οργανισμούς,
Για το ανωτέρω είναι σημαντικό να εστιάσουμε στα οικονομικά θέματα (financial planning) απαντώντας στα κάτωθι
- Πως θα επιτευχθεί μία ροή εισοδήματος για να καλυφθούν τόσο τα ελαστικά όσο και τα ανελαστικά έξοδα;
- Ο κύριος φορέας συνταξιοδότησης τι ακριβώς μου παρέχει;
- Πως θα αντιμετωπισθούν τα έξοδα υγειονομικής περίθαλψης που όσο μεγαλώνουμε στατιστικά αυξάνονται;
- Σε περίπτωση μακροχρόνιας αδυναμίας μου και ανάγκη φροντίδας μου από τρίτους, πως θα αντιμετωπισθούν τα έξοδα;
- Πρέπει να συνεχίσω με την εργασία μου να αυξάνω το εισόδημα μου για να μην «αδειάζω» τον συνταξιοδοτικό μου «κουμπαρά»;
ΑΠΟΛΑΥΣΗ – στο δεύτερο στάδιο της συνταξιοδότησης ενδέχεται να αποφασίσουμε
- να κάνουμε τα ταξίδια που ποτέ δεν υπήρχε αρκετός χρόνος για να γίνουν,
- να ξεκινήσουμε ένα χόμπι ή νέα δραστηριότητα που πάντα επιθυμούσαμε
Η προετοιμασία για τα ανωτέρω επιβάλει μία καλή και σταθερή ροή εισοδημάτων (financial planning) απαντώντας στα κάτωθι
- Καταγραφή των στόχων/επιθυμιών μας
- Χρονικός προσδιορισμός
- Οικονομικό αντίκτυπο στα εισοδήματά μας
Το τρίτο στάδιο είναι αυτό της ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ όπου μπορούμε να
- Επιλέξουμε μία καθημερινότητα με πιο χαλαρό ρυθμό
- Να διοργανώνουμε μικρές εκδρομές
- Να αφιερώνουμε χρόνο στην οικογένεια/φίλους
- Να εξεταστεί το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης σε άλλη πόλη ή σε μικρότερο σπίτι
Τι βήματα επιβάλλονται για τα ανωτέρω;
Επειδή είναι πιθανόν ο πληθωρισμός, η φορολόγηση ή δυσμενείς συνθήκες στον χώρο των επενδύσεων να συντελέσουν στην απομείωση του κεφαλαίου μας, ας συλλογιστούμε τα κάτωθι
- Επανεξέταση του πλάνου μας (μελέτη financial planning)
- Αναθεώρηση του επενδυτικού μας ρίσκου
- Έρευνα για το όφελος που μπορεί να έχει μία μετεγκατάσταση (οικονομικό: μείωση εξόδων, φορολογίας ή/και συναισθηματικό: να βρίσκομαι κοντά σε δικούς μου ανθρώπους).
Στο τέταρτο στάδιο της ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗΣ ενδέχεται να
- Εξεταστεί η σωστή διαχείριση της ακίνητης περιουσίας μας, αν υπάρχει
- Χρειαστεί η αντιμετώπιση εξόδων που αφορούν στην υγεία
- Να «φύγει» ο/η σύζυγος μας και να χρειαστούμε την υποστήριξη της οικογένειας ή άλλων
Σ’ αυτό το σημείο θα πρέπει να αναλογιστούμε τι επιθυμούμε
- Να εστιάσουμε στο δικό μας οικονομικό μέλλον ή και την διασφάλιση κεφαλαίου για την οικογένεια
- Να προβούμε σε εκποίηση περιουσιακών μας στοιχείων για την κάλυψη τυχόν απροσδόκητων εξόδων ή βοήθειας στο σπίτι; Αν ΝΑΙ πότε είναι καλύτερη στιγμή για μία τέτοια κίνηση (σε μία στοχευμένη περίοδο ή όταν κι αν προκύψει πρόβλημα);
- Να μεριμνήσουμε για την τακτοποίηση της διαθήκης μας, τυχόν πληρεξούσιων δηλώσεων, οδηγιών για υγειονομική περίθαλψη, ορισμό δικαιούχων σε ασφαλιστήρια συμβόλαια και συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς κ.λπ.;
Η περίοδος της συνταξιοδότησης δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «δύσκολη» ή «στενάχωρη» αλλά μία περίοδο που ως ώριμοι πλέον άνθρωποι μπορούμε να ζήσουμε μία πιο ποιοτική ζωή (χωρίς άγχη επαγγελματικής εξέλιξης, κοινωνικής καταξίωσης, αγωνία ανατροφής παιδιών).
Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι τα συντάξιμα χρόνια στη Αμερική αποκαλούνται Χρυσά Χρόνια (Golden Αges).
Ο σχεδιασμός μίας ενδεδειγμένης για εμάς στρατηγικής θα βοηθήσει πάρα πολύ στο να ζήσουμε τα δικά μας Golden Ages.
Ένας Financial Planner μπορεί να αποτελέσει τον έμπιστο σύμβουλό σας (trusted advisor) και μέσω της εξατομικευμένης χρηματοοικονομικής μελέτης (financial planning) να οργανωθούν καλύτερα τα … Χρυσά Χρόνια.
