Με ασκήσεις ισορροπίας υπό το βλέμμα Ευρωπαίων και Αμερικανών μοιάζουν οι επαφές Μητσοτάκη – Ερντογάν, καθώς ο Έλληνας πρωθυπουργός προσπαθεί να περιορίσει την ατζέντα, κινούμενος στο μίνιμουμ των απαιτήσεων που θέτουν εταίροι και σύμμαχοι για τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας των χωρών, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί να διευρύνει την ατζέντα θέτοντας επί τάπητος και ζητήματα ΄κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Στην Άγκυρα για συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν θα βρεθεί στις 13 Μαΐου ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με τις δύο πλευρές να ασκούν αντίρροπες δυνάμεις στον προσδιορισμό της ατζέντας των επαφών, μέχρι την τελευταία στιγμή.
Με διαφορετική λογική προσέρχονται στον διάλογο Μητσοτάκης – Ερντογάν, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος επιδιώκει να εκμεταλλευτεί το διευρυμένο γεωπολιτικό αποτύπωμα της χώρας του για να θέσει θέματα κυριαρχικών δικαιωμάτων, ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός προσπαθεί να περιορίσει τη συζήτηση στη θετική ατζέντα, που περιλαμβάνει τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και την οικονομική συνεργασία.
Αμφότερες οι πλευρές με δηλώσεις και συνεντεύξεις έχουν προσπαθήσει να προσαρμόσουν την ατζέντα, στα μέτρα τους. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για το περιεχόμενο της καθώς αυτό έχει συμφωνηθεί σε επίπεδο υφυπουργών Εξωτερικών και διπλωματικών συμβούλων. Πάντως, η επωδός είναι κοινή “καλύτερα να μιλάμε, παρά παίζουμε με τη φωτιά”.
Μπαράζ συνεντεύξεων
Υπάρχει πρόοδος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά «αλλά πάντα θα υπάρχουν εστίες εντάσεων», ανέφερε και σημείωσε ότι η Τουρκία δεν έχει άρει τις διεκδικήσεις της, αλλά ξεκαθάρισε ότι και η Ελλάδα δεν κάνει πίσω από τις «κόκκινες γραμμές» που έχει θέσει στηριζόμενη στο διεθνές δίκαιο και θα επιμένει στις δικές της θέσεις.
«Πιστεύω ότι θα πρέπει να μιλάμε περισσότερο μεταξύ μας, αντί να μιλάμε ο ένας για τον άλλον. Η Ελλάδα πάντα έλυνε τις διαφορές μέσω του καλή τη πίστει διαλόγου και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας. Η Ελλάδα δεν απειλεί κανέναν. Και θα ήθελα να επαναλάβω ότι είμαστε γείτονες, όχι εχθροί», αναφέρει ακόμη.
Από την άλλη πλευρά, ο Ταγίπ Ερντογάν με συνέντευξή του στην Καθημερινή, λίγες ώρες προτού υποδεχθεί στην Αγκυρα τον Κυριάκο Μητσοτάκη, επιχειρεί να ανοίξει την ατζέντα προσθέτοντας τις παλαιές διαφορές, όπως η υφαλοκρηπίδα και το τουρκολιβυκό μνημόνιο, όσο και τις νέες που ανέκυψαν το τελευταίο διάστημα, όπως τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο. Μείζον ζήτημα είναι η άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σε συνέντευξή του χαρακτήρισε «αχρείαστη και προκλητική ενέργεια» την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, είπε ότι θα το θέσει στον Τούρκο πρόεδρο εξετάζοντας εάν υπάρχει δυνατότητα ανάκλησης της απόφασης. Προσέθεσε ότι ενισχύονται οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας μας ώστε να μην διανοηθεί η Τουρκία να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία, και έδωσε έμφαση στο πλέγμα συμμαχιών που δημιούργησε η Ελλάδα «όπως πχ με Γαλλία».
Παράλληλα σημείωσε ότι εντάχθηκαν στο πλαίσιο της Ευρώπης θέματα με την Τουρκία, και είπε ότι η Ελλάδα σήμερα είναι πολύ πιο θωρακισμένη και ενισχυμένη αμυντικά και πολιτικά σε σχέση με την Τουρκία. «Υπάρχουν κέρδη από το καλό κλίμα. Δεν έχουμε παραβάσεις και παραβιάσεις για τόσο καιρό, για πρώτη φορά μετά το 1974. Αντί για παράνομους μετανάστες τώρα έχουμε νόμιμους τουρίστες στα νησιά πλέον. Δεν μπορούμε να είμαστε διαρκώς με το δάχτυλο στη σκανδάλη» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Από τις δηλώσεις προκύπτει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν περιορίζει ασφυκτικά την ατζέντα, αφήνοντας χώρο ώστε να συζητηθούν θέματα κυριαρχικών δικαιωμάτων και τραβά τη γραμμή στα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας. Πρόκειται για ξεκάθαρη υποχώρηση, η οποία δεν είναι εύκολα ορατή δια γυμνού οφθαλμού, είναι όμως πρόδηλη για τους έμπειρους διπλωμάτες.
Το πλαίσιο Μητσοτάκη
Το λιγότερο που οφείλουμε στον ελληνικό και τον τουρκικό λαό είναι μια περίοδος χωρίς εντάσεις. Ιδιαίτερα σε καιρούς παγκόσμιας αβεβαιότητας, πολλαπλών κρίσεων και αναταραχών στην ευρύτερη περιοχή, αναφέρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στη Milliyet.
Ακόμα και αν δεν καταφέρουμε να προχωρήσουμε με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορούμε να διαφωνούμε με πολιτισμένο τρόπο.
Ταυτόχρονα, μπορούμε να ενεργοποιήσουμε πολλαπλές δυνατότητες μέσω της προώθησης των δεσμών μεταξύ των δύο λαών. Ελπίζω ότι θα διατηρήσουμε τη θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις μας και θα ενισχύσουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις προς όφελος των δύο λαών.
Υπάρχουν ζητήματα, τόσο διμερή όσο και διεθνή, στα οποία συμφωνούμε και άλλα όπου διαφωνούμε. Ακόμα και οι φίλοι δεν συμφωνούν πάντα. Αλλά αυτό δεν θα πρέπει να αποτελεί εμπόδιο στο να επιδιώκουμε πάντα συνεργασία και συνέργειες.
