Αναγκασμένος να εκπέμπει διττά μηνύματα για το εσωτερικό και διεθνές ακροατήριο είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης καθώς η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο και η κυβέρνηση χρειάζεται να ολοκληρώσει μεταρρυθμίσεις, να διατηρήσει τις κάνουλες ανοιχτές και να πετύχει ορόσημα, ενώ το κόμμα επιζητά να οικοδομήσει συσπείρωση και να οριοθετήσει τον πολιτικό του χώρο, θέτοντας διλήμματα.
- Η εξίσωση των εκλογών
- Το re-branding Μητσοτάκη
- Οι δημοσκοπήσεις και το άγχος
- Η ημερομηνία των εκλογών
- Το Χρηματιστήριο δεν βλέπει εκλογές τον Ιανουάριο
Ενώ στα διεθνή φόρα και τις συνεντεύξεις του ο πρωθυπουργός διαψεύδει τα σενάρια πρόωρων εκλογών, καθώς διακυβεύεται η συνέχιση της ροής ευρωπαϊκών κεφαλαίων, στο εσωτερικό μέτωπο δημοσιεύματα και κομματικοί και κυβερνητικοί παράγοντες συντηρούν και αναθερμαίνουν σενάρια πρόωρων εκλογών και εκλογικού αιφνιδιασμού, θέλοντας να διατηρήσουν τη συσπείρωση σε υψηλά επίπεδα.
Έτσι, παρά τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη περί εξάντλησης της τετραετίας, η εικοτολογία για πρόωρες εκλογές αναζωπυρώνεται, με τα media να επικαλούνται πιέσεις, διαρροές και σενάρια. Την ίδια στιγμή οι δημοσκοπήσεις τρέχουν και η επικαιρότητα κατακλύζεται από αλληλεπικαλυπτόμενα σκάνδαλα και εντάσεις, με αποτέλεσμα η τοξικότητα να ανεβαίνει διαρκώς.
Τα γεγονότα όμως είναι σαφή: Η Ελλάδα βρίσκεται σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο και η Ευρώπη το γνωρίζει αυτό. Η αντιπολίτευση έχει επίσης το δικό της οδικό χάρτη και πολλά χιλιόμετρα να καλύψει. Τελικά, όμως, ο χρόνος των εκλογών δεν είναι απλά μια απόφαση βασισμένη στις δημοσκοπήσεις, τον καιρό και την εμπέδωση των παροχών, αλλά μια διαφορική εξίσωση…
Η εξίσωση των εκλογών
Καθώς όλοι γνωρίζουν τον απώτερο χρόνο των εκλογών και αυτός δεν μπορεί να μεταβληθεί, το ερώτημα που εγείρεται είναι αν, γιατί και ποσο νωρίτερα μπορούν να προκηρυχθούν. Η απάντηση δεν είναι στενά κοινωνικο-πολιτική, αλλά εμπλέκονται οικονομικές, γεωπολιτικές και γεωοικονομικές μεταβλητές.
Μια κυβέρνηση μετά από μια τετραετία με αλληλεπικαλυπτόμενες κρίσεις, έχει πληγεί αδιαμφισβήτητα. Ο βαθμός της ζημιάς που έχει υποστεί, όμως, προσδιορίζεται από τη δυνατότητα της αντιπολίτευσης να προσελκύει. Δημοσκοπικά, αυτό είναι το πρόβλημα που καλείται να λύσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Από τη ΝΔ εκτιμούν ότι ο χρόνος -τώρα- δουλεύει υπέρ της αντιπολίτευσης, γι αυτό υπάρχουν κάποιες πιέσεις για πρόωρες εκλογές.
Γεωοικονομικά, η κυβέρνηση προσδοκά αφενός την αναβάθμιση της οικονομίας, την οποία επιχειρεί να επιτύχει πριν τις εκλογές και αφετέρου το χρηματιστηριακό front running της επίτευξης επενδυτικής βαθμίδας, το οποίο μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Υπ’ αυτό το πρίσμα και εφόσον μπορεί να ελεγχθεί πολιτικά η δυναμική, εκλογές θα μπορούσαν να προκηρυχθούν αφού κλειδώσει η αναβάθμιση, ακόμα και αν αυτή έρθει ακόμη και μια μέρα πριν τις κάλπες. Αυτό μάλιστα θα ήταν το ιδανικό σενάριο…
Το re-branding του Μητσοτάκη
Στην κεντρική πολιτική σκηνή, η προσπάθεια re-branding του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει ξεκινήσει, αλλά απέχει από την ολοκλήρωση. Η προβολή ενός πιο ευαίσθητου και καθημερινού ανθρώπου, με προβλήματα όπως αυτά που αντιμετωπίζει ο μέσος ψηφοφόρος είναι ο πρώτος στόχος. Η αποστασιοποίηση από τις ελίτ, οι συγκρούσεις με το κατεστημένο -παρά τις όποιες οικογενειακές σχέσεις- όταν υπερβαίνονται τα εσκαμμένα αποτελεί κεντρικό πυλώνα της στρατηγικής απο-ελιτοποίησης του.
Παράλληλα, το επικοινωνιακό του επιτελείο επιχειρεί να δώσει διαφορετική διάσταση στην κοινωνικοποίηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς επιδιώκουν μεγαλύτερη μεν, αλλά απόλυτα ελεγχόμενη έκθεσή του. Αυτό σημαίνει ότι οι συνεντεύξεις θα είναι πιο ανθρώπινες, οι παρουσίες σε κοινωνικές δράσεις και τοπικές γιορτές πιο συχνές και τα ταξίδια στο εξωτερικό με μειωμένη συχνότητα και με μεγάλη διαφάνεια.
Σε κομματικό επίπεδο, έχει δοθεί σήμα ευρείας κινητοποίησης, εκδηλώσεων και ανοιγμάτων, με τα στελέχη να υπερασπίζονται τις επιλογές της κυβέρνησης και να αναδεικνύουν τις κρίσεις ως ευρύτερα διεθνή ζητήματα. Στο εσωτερικό σκηνικό τα σκάνδαλα υποβαθμίζονται και οι πρωτοβουλίες μεγεθύνονται, ενώ επιχειρείται να ελεγχθεί η ατζέντα και το media stream.
Οι δημοσκοπήσεις και το άγχος
Αφού οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η πολιτική υπεροχή της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν αμφισβητείται, με 7 και 10 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ, το In.gr επαναφέρει σενάριο πρόωρων εκλογών, επικαλούμενο μάλιστα πιέσεις που δέχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης από συνεργάτες του στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η έντονη κινητικότητα του πρωθυπουργού, οι προεκλογικού χαρακτήρα εμφανίσεις -ακόμα και σε πρωινές εκπομπές- και οι δημόσιες εμφανίσεις, μετά τη σύγκληση της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας, αν μη τι άλλο, μαρτυρούν ότι το κυβερνών κόμμα έχει τεθεί επί ποδός… πολέμου. Αυτό όμως απέχει πολύ -συνήθως- από τη λογική των πρόωρων εκλογών. Για την ώρα, οι κινήσεις σκιαγραφούν προεκλογικό κλίμα, αλλά όχι ακόμα εκλογικό.
Βέβαια, η λογική του εκλογικού αιφνιδιασμού βασίζεται στον περιορισμό του χρόνου και κατ επέκταση της δυνατότητας αποδόμησης της κυβέρνησης και του προσώπου του πρωθυπουργού.
Η ημερομηνία των εκλογών
Αν και οι εκλογές, όπως και οι υποτιμήσεις, δεν προαναγγέλλονται, οι αγορές έχουν αποδείξει ότι διαθέτουν ευαίσθητα αισθητήρια. Μέχρι στιγμής, παρά την επιδείνωση των προοπτικών της οικονομίας και την αύξηση του πολιτικού ρίσκου, το Χρηματιστήριο της Αθήνας κινείται ανοδικά, αδιαφορώντας για τις εξελίξεις σε πολιτικό επίπεδο.
Η “αδιαφορία” της αγοράς είναι αποτέλεσμα της συλλογικής πεποίθησης ότι τα όσα εξελίσσονται σε αυτή τη φάση μπορούν να έχουν μικρό ή κανέναν αντίκτυπο στην οικονομική δυναμική και ότι οι εκλογές -που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανακατατάξεις- απέχουν αρκετά ακόμη. Συνήθως, τα Χρηματιστήρια, και δη το ελληνικό, μπαίνουν σε εκλογικό mood περί τους τρεις μήνες πριν από τις κάλπες, δηλαδή ένα μήνα πριν την προκήρυξη των εκλογών.
Αυτό συνεπάγεται αυξημένη μεταβλητότητα, έντονες διακυμάνσεις και κινήσεις ενίσχυσης αμυνών. Σε τέτοιο κλίμα περιορίζεται ο αέρας, επιλέγονται μετοχές με ανθεκτικότητα σε πολιτικές ανακατατάξεις και διαμορφώνονται σενάρια με βάση τις δημοσκοπήσεις για τον αντίκτυπο των πολιτικών ανακατατάξεων στις προοπτικές οικονομίας και συγκεκριμένων επιχειρηματικών κλάδων.
Σενάρια για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών και μάλιστα τον Ιανουάριο, στη λογική της ολοκλήρωσης των μέτρων στήριξης, της πρόληψης εξελίξεων στο σκάνδαλο των υποκλοπών και ενδεχόμενων ενεργειακών προβλημάτων τον χειμώνα, δεν θεωρούνται ρεαλιστικά, σε αυτή τη φάση.
Υπάρχει πάντα και ο γεωπολιτικός παράγοντας, καθώς η κυβέρνηση παίζει έντονα το χαρτί των τουρκικών προκλήσεων, της έντασης και του φόβου για θερμό επεισόδιο. Καθώς Ελλάδα και Τουρκία οδηγούνται σε εκλογές το 2023 και αμφότεροι οι ηγέτες αντιμετωπίζουν αυξημένο ρίσκο επανεκλογής, τα σενάρια ελεγχόμενων ή και μη-ελεγχόμενων κρίσεων δεν μπορούν να υποτιμώνται.
Το Χρηματιστήριο δεν βλέπει εκλογές τον Ιανουάριο
Περισσότερα για τον χρόνο των εκλογών και δράσεις -σε οικονομικό και επιχειρηματικό επίπεδο- που θα μεσολαβήσουν αναμένεται να μάθουν οι Έλληνες τραπεζίτες και οι ξένοι επενδυτές στο κλειστό συνέδριο που διοργανώνει η ΕΧΑΕ σε συνεργασία με τη Morgan Stanley στο Λονδίνο, το οποίο θα συμμετάσχουν 28 εισηγμένες εταιρίες και μια μη-εισηγμένη στο Χρηματιστήριο.
Εκεί θα μιλήσουν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο οικονομικός του σύμβουλος Αλέξης Πατέλης. Θα είναι παρόντες η ηγεσία πολλών εταιριών και οι τραπεζίτες των τεσσάρων συστημικών εταιριών, όχι όμως υπουργοί ή άλλο πολιτικό προσωπικό. Επίσης, δεν έχει επιτραπεί η παρουσία σε δημοσιογράφους
Το ζήτημα των πρόωρων εκλογών επιχείρησε να κλείσει με δηλώσεις του σε πολλές περιστάσεις ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ωστόσο, τα σενάρια παραμένουν επί τάπητος, όχι απαραίτητα με πρωτοβουλία media και δημοσιογράφων, αλλά κυρίως πολιτικών παραγόντων σε ολόκληρο το φάσμα, ακόμα και στο πλαίσιο της επικοινωνιακής στρατηγικής του Μαξίμου.
