Προεκτάσεις που δεν είναι ορατές δια γυμνού οφθαλμού κρύβει η επανεμφάνιση υπόθεση εμπλοκής του νομικού γραφείου του Κύπριου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη στο ρωσικό δίκτυο ξεπλύματος βρόμικου χρήματος “Troika Laundromat”, καθώς στην ουσία φαίνεται ότι αποτελεί μια ακόμη από τις “ουρές” του γεωπολιτικού, ενεργειακού και γεωοικονομικού ανταγωνισμού ΗΠΑ, NATO και Ρωσίας, στον οποίο όμως δεν μπορεί να υποτιμηθεί η ενεργός συμμετοχή της Τουρκίας και της Ελλάδας.
Το θέμα που επανέρχεται μέσω δημοσιεύματος του Δικτύου Ερευνας Διαφθοράς και Οργανωμένου Εγκλήματος (OCCRP), αν ιδωθεί, κάτω απ΄αυτά τα φίλτρα μοιάζει να αποτελεί μια ακόμη υψηλότερων τόνων προειδοποίηση της Ουάσιγκτον, απευθείας στον Κύπριο πρόεδρο, ο οποίος φαίνεται να βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ επαναφέρουν στο προσκήνιο το σύνολο της ατζέντας ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής, εγκαθιδρύοντας ζώνη ασφαλείας στα συρο-τουρκικά σύνορα, θέτοντας εκ νέου θέμα ενίσχυσης του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία. Στο ίδιο πλαίσιο φαίνεται ότι εντάσσονται και οι πιέσεις προς την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου για την διακήρυξη απόρριψης του ιρανικού τάνκερ, παρά το γεγονός ότι δεν παραβιάζει τις κυρώσεις της ΕΕ στο Ιράν.
Οι ΗΠΑ έχουν κατ’ επανάληψη προειδοποιήσει την Κύπρο, μέσα από επίσημους και ανεπίσημους διαύλους επικοινωνίας, για το ρωσικό βρόμικο χρήμα που διακινείται και διοχετεύεται μέσω του τραπεζικού και χρηματοοικονομικού της συστήματος. Νότες του υπουργείου Εξωτερικών, υποσημειώσεις σε νομοσχέδια, δημοσιεύματα και δηλώσεις αξιωματούχων της Ουάσιγκτον σκιαγραφούν το πλαίσιο πίεσης που είχε επιβληθεί στην Κύπρο, καθώς έκανε βήματα προσέγγισης με ΗΠΑ και Ισραήλ και απομάκρυνσης από τη ρωσική σφαίρα επιρροής.
Η έντονη παρουσία Ρώσων ολιγαρχών, ιδιαίτερα του στενού κύκλου του Βλάντιμιρ Πούτιν στην Κύπρο, τα χαμηλά standard για άδειες παραμονής και χρυσές βίζα, οι υπηρεσίες offshore και οι διέξοδοι στις κυρώσεις που παρέχονται μέσα από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχουν απασχολήσει Ουάσιγκτον και Λευκωσία σε επίσημες διαπραγματεύσεις, ανεπίσημες διαβουλεύσεις και έχουν πολλές φορές βρεθεί στο επίκεντρο δημοσιευμάτων.
Στις 30 Σεπτεμβρίου του 2018 η Wall Street Journal σε δημοσίευμά της αναφέρει ότι οι ΗΠΑ στοχοποιούν τον αγαπημένο παράδεισο κεφαλαίων της Ρωσίας, την Κύπρο. Λίγο αργότερα, στις 26 Ιανουαρίου του 2019 έρχεται ο Economist που θέλει Κύπρο και Μάλτα να βρίσκονται στο στόχαστρο της ΕΕ για ξέπλυμα χρήματος, δημοσίευμα που αποδεικνύεται προπομπός για το σκάνδαλο με τις χρυσές βίζα που οδηγεί σε αναθεώρηση του κανονισμού για την χορήγηση αδειών παραμονής στην ΕΕ. Τέλος, στις 26 Φεβρουαρίου του 2019, έρχεται το CNBC που κατηγορεί ευθέως την Κύπρο ότι είναι πιόνι της Μόσχας στη διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα, λόγω της μεγάλης εξάρτησης του τραπεζικού της συστήματος και κατ’ επέκταση της οικονομίας της από τα ρώσικα κεφάλαια.
Το τελευταίο δημοσίευμα του OCCRP έρχεται τη στιγμή που η Κύπρος σε συνεργασία με Ελλάδα και Ισραήλ προωθεί τον αγωγό East Med, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, ενώ παράλληλα συμμετέχει σε περιφερειακές δομές ασφάλειας και βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία για την άρση του εμπάργκο πωλήσεων όπλων από τις ΗΠΑ.
Χρονικά, το δημοσίευμα συμπίπτει με την αναθεώρηση της αμερικανικής ρητορικής και διπλωματικής κάλυψης που παρέχεται στην Κύπρο, καθώς το State Department ζήτησε μεν από το τουρκικό γεωτρύπανο Yavuz να αποχωρήσει από τα κυπριακά χωρικά ύδατα, αλλά όχι και από το Fatih, που βρίσκεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ΑΟΖ, αναθεωρώντας παλαιότερες θέσεις που είχαν εκφραστεί μέσω ανακοινώσεων.
Επίσης, οι ΗΠΑ στο νομοσχέδιο για αναβάθμιση του status των διμερών σχέσεων με Ελλάδα και Κύπρο και την άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στη Λευκωσία έθεσαν ως προϋπόθεση την απομάκρυνση από τη ρωσική σφαίρα επιρροής, μέσω του περιορισμού της εξάρτησης από ρωσικά κεφάλαια.
Τα ανά χείρας ζητήματα ξεκαθάρισαν τον Μάιο, όταν βρέθηκε στην Κύπρο κλιμάκιο από τις αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ και σε συνεργασία με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Κύπρου κατέληξαν σε πλάνο δράσης που προέβλεπε το άμεσο squeeze out των Ρώσων, κίνηση που συναντά πολλά και ουσιαστικά προβλήματα. Τώρα, οι κυπριακές τράπεζες προσφέρουν στους Ρώσους πελάτες την επιλογή: είτε να κλείσουν τους λογαριασμούς τους, είτε να μεταφέρουν κεφάλαια στην τράπεζα RCB, ο μεγαλύτερος μέτοχος της οποίας είναι η VTB. Εάν οι πελάτες αρνηθούν, ο λογαριασμός κλείνει με βίαιο τρόπο. Επίσημα, η VTB κατέχει λιγότερο από το 50% της RCB.
Σημείο τριβής μεταξύ Ουάσιγκτον και Λευκωσίας παραμένει, μεταξύ άλλων, και ο έλεγχος του 9.27% της Τράπεζας Κύπρου από τον Ρώσο επιχειρηματία Βίκτορ Βέκσελμπεργκ, ο οποίος τελεί υπό αμερικανικές κυρώσεις, καθώς εντάσσεται στον στενό κύκλο του Βλάντιμιρ Πούτιν.
Τί λέει το δημοσίευμα
Το δημοσίευμα του Δικτύου Ερευνας Διαφθοράς και Οργανωμένου Εγκλήματος (OCCRP), το οποίο συνέδεε το πρώην δικηγορικό γραφείο του προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη αλλά και τον ίδιο με το ρωσικό δίκτυο ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος, είχε τίτλο «Τραπεζικά αρχεία συνδέουν τον πρόεδρο της Κύπρου με το σκάνδαλο “Troika Laundromat”» και ανέφερε ότι το δικηγορικό γραφείο του Κύπριου προέδρου, από το οποίο αποχώρησε όταν ανέλαβε το αξίωμά του, εμφανίζεται να έχει μεσολαβήσει σε περίεργες διαδρομές χρήματος. Στην υπόθεση φέρονται να εμπλέκονται ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος Αλεξάντερ Αμπράμοφ, ο οποίος έχει λάβει την κυπριακή υπηκοότητα, καθώς και η ρωσική τράπεζα Troik Dialog, που πλέον δεν υπάρχει. Βέβαια, τα έγγραφα που επικαλείται το δίκτυο δεν παρουσιάζουν περαιτέρω αποδείξεις για το πώς η εταιρία ή υπάλληλοί της παραβίασαν τον νόμο ή διέπραξαν κάποιο έγκλημα, αλλά από αυτά προκύπτουν συνδιαλλαγές που προκαλούν ερωτήματα και δεν ήταν διαθέσιμα στις προγενέστερες έρευνες.
Η αναπαραγωγή του δημοσιεύματος από μερίδα κυπριακών μέσων ενημέρωσης και η κίνηση του ΑΚΕΛ να ζητήσει εξηγήσεις από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας οδήγησε στη διάψευσή του από το προεδρικό και το δικηγορικό γραφείο Νίκου Χρ. Αναστασιάδη, κάνοντας λόγο για λιβελογράφημα.
«Τα όσα αναφέρονται ως “ευρήματα” υπήρξαν αντικείμενο συστηματικής διερεύνησης από τις αρμόδιες ερευνητικές και ανακριτικές αρχές πολλών χωρών, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ (FinCEN), και εις ουδεμία περίπτωση είτε το όνομα του προέδρου είτε του πρώην δικηγορικού γραφείου του δεν ευρέθη υπό διερεύνηση ως εμπλεκόμενο»,
δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου.
