Τη συζήτηση για το φαινόμενο του χουλιγκανισμού και της οπαδικής-εξωγηπεδικής βίας αναζωπύρωσε ο άγριος ξυλοδαρμός και το μαχαίρωμα μιας 22χρονης κοπέλας, που φέρεται να ήταν οπαδός του Παναθηναϊκού, από χούλιγκαν που ανήκουν στον Ολυμπιακό στο πλαίσιο μιας ιδιότυπης βεντέτας, στην οποία περιλαμβάνονται και τα βίαια επεισόδιά στο Παπαστράτειο.
Γράφουν Νίκος Αρβανίτης – Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας
Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι μονοδιάστατο, ούτε καινοφανές, αλλά έχει κατ επανάληψη απασχολήσει την πολιτεία, της αρχές, τα media και πολιτικό προσωπικό, χωρίς ωστόσο να έχουν δοθεί λύσεις. Αντ’ αυτού, παρατηρείται, πλέον, η διάχυση του φαινομένου στο ερασιτεχνικό αθλητισμό, ο οποίος είναι πρακτικά αδύνατο να προστατευθεί με μέτρα αντίστοιχα με αυτά που λαμβάνονται στον επαγγελματικό.
Επίσης, τα social media αποτελούν άλλοτε την πλατφόρμα της αντιπαράθεσης και άλλοτε το μέσο, ενώ ενίοτε χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό αντιπάλων και την καταγραφή της ημερήσιας ρουτίνας τους. Τα media, από την άλλη πλευρά, ιδιαίτερα τα αθλητικά, επιμένουν σε ένα μοντέλο εμπρηστικής γραφής και παρουσίασης γεγονότων, το οποίο κρατά σε εγρήγορση το κοινό, τροφοδοτεί όμως πάθη και εξάρσεις, οι οποίες αν και δεν υπαγορεύονται, απ’ αυτό, εν τούτοις είναι προφανές ότι υποδαυλίζονται.
Κοινωνιολογικά, η βιντεοσκόπηση του ξυλοδαρμού και της απόπειρας δολοφονίας για επίδειξη δύναμης, προδίδει απαξίωση του κράτους δικαίου, ενώ υπό συνθήκες θα μπορούσε να αποτελεί απόρροια τρέχουσας ή εν γένει παρατεταμένης χρήσης ναρκωτικών.
Εγκληματολογικά, το ενδεχόμενο η συγκεκριμένη ομάδα χούλιγκανς να μην ενεργούσε αυτόνομα αλλά υπό καθοδήγηση και με άνωθεν εντολές αποτελεί αντικείμενο της προδικαστικής έρευνας, για το λόγο αυτό υπήρξαν και αστυνομικές επιχειρήσεις και σε συνδέσμους οπαδών.
Πολιτικά, το φαινόμενο του χουλιγκανισμού, συνδέεται με την έξαρση της βίας και έχει άμεσο αντίκτυπο στο αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, ενώ εξάρσεις, τείνουν παραδοσιακά να ενεργοποιούν τα συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας. Ωστόσο, όπως καταγράφεται και από την ποιοτική ανάλυση των δεδομένων της έρευνας, η οπτική γωνία της προβολής γεγονότων από τα media καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τον αντίκτυπο που αυτή θα έχει στα social media και κατ’,επέκταση στην κοινωνία.
Αποτέλεσμα ήταν η δημόσια, από την κοινή γνώμη και το πολιτικό προσωπικό ομόθυμη καταδίκη της πράξης, κάτι που αναδείχθηκε και στα social media, κατευθύνοντας τη συζήτηση στο αίσθημα ασφάλειας και την εγκληματικότητα.
Αντιστοίχως, όμως, το περιστατικό της δολοφονίας του Ζακ στην Αθήνα, δεν καταγράφηκε ως ωμή πράξη βίας, αλλά παρουσιάστηκε από τα media, αρχικά, διαφορετική εικόνα, που ήθελε το θύμα, θύτη, εν δυνάμει ληστή και χρήστη ναρκωτικών, με αποτέλεσμα να τύχει εντελώς διαφορετικής μεταχείρισης και αντίκτυπου. Έτσι, για το συγκεκριμένο θέμα καταγράφηκε διαίρεση της κοινής γνώμης και απροθυμία μέρους του πολιτικού προσωπικού να λάβει δημόσια θέση, καθώς οι θύτες είχαν αρχικά παρουσιαστεί ως “νοικοκυραίοι” και το θύμα, ως κακοποιός.
Tα queries «Χουλιγκανισμός – Βία» κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με το σύγχρονο εργαλείο PaloPro για Web & Social Listening και Analytics 1.700 συνολικές αναφορές για τη χρονική περίοδο 1 – 7 Μαρτίου 2019. Παράλληλα, τα συναισθήματα των αναφορών εμφανίζουν πλειοψηφία ουδέτερων συναισθημάτων έναντι των αρνητικών και παρατηρείται και ελάχιστος αριθμός θετικών συναισθημάτων.
Θεματολογία
Η θεματολογία για την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε σύμφωνα με τα Main Topics του PaloPro στις ακόλουθες αναφορές:
- Στην είδηση ότι 22χρονη κοπέλα, οπαδό του Παναθηναϊκού που μαχαιρώθηκε από χούλιγκαν στο Ίλιον.
- Στα βίαια επεισόδια που έγιναν στο Παπαστράτειο Κολυμβητήριο σε αγώνα υδατοσφαίρισης γυναικών, μεταξύ του Ολυμπιακού και της Γλυφάδας για την Α1 Γυναικών στο πόλο.
- Σε σχολιασμούς για το τι πρέπει να πράξει η ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για να προστατέψει τους πολίτες.
Συμπεράσματα
Η ανάλυση περιεχομένου (ποιοτικά δεδομένα) του PaloPro δείχνει ότι η πλειοψηφία των Social Media επικρίνει τις μορφές χουλιγκανισμού και βίας και είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε επιθέσεις εναντίον γυναικών. Αναλυτικότερα:
- Χρήστες του ελληνικού διαδικτύου ταυτίζουν το χουλιγκανισμό με το ποδόσφαιρο και απαιτούν αυστηρά μέτρα για την αποτροπή του.
- Η ανάλυση περιεχομένου δείχνει ότι ο χουλιγκανισμός και η βία θεωρούνται απόρροια της οικονομικής κρίσης και ότι αποτελούν επικίνδυνο μέσο εκτόνωσης των καθημερινών προβλημάτων.
- Χρήστες των Social Media θεωρούν ότι ο χουλιγκανισμός αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο που πλήττει σε μεγάλο βαθμό της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό.
- Η ανάλυση περιεχομένου δείχνει ότι χρήστες του διαδικτύου επιρρίπτουν ευθύνες για ανεπαρκή μέτρα αντιμετώπισης του χουλιγκανισμού στην ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, Όλγα Γεροβασίλη και Κατερίνα Παπακώστα.
- Κάποιοι χρήστες του διαδικτύου συνδέουν το φαινόμενο του χουλιγκανισμού και των επεισοδίων και με την εθνική ασφάλεια της χώρας καθώς θεωρούν ότι αποτελεί πρόσφορο έδαφος για διείσδυση ξένων παραγόντων που έχουν στόχο να αποσταθεροποιήσουν τον κοινωνικό ιστό.
- Η ανάλυση περιεχομένου δείχνει ότι χρήστες των Social Media συνδέουν τα φαινόμενα χουλιγκανισμού με την ακροδεξιά και με τα κηρύγματα μίσους και διακρίσεων που αναρτώνται στα Social Media.
- Η ανάλυση περιεχομένου δείχνει ότι ένας αριθμός χρηστών του διαδικτύου τηρεί στάσης αναμονής και θεωρεί ότι αν γίνει κυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία θα υπάρξει βελτίωση στην ασφάλεια των πολιτών.
__________________
*Ο Νίκος Αρβανίτης είναι Content Director της Palo Services. Είναι Διεθνολόγος – Δημοσιογράφος διαπιστευμένος διπλωματικός συντάκτης στο Βελιγράδι από το 1994 και αναγνωρισμένος αναλυτής της περιοχής των Βαλκανίων στον τομέα των Διεθνών Σχέσεων. Συνεργάζεται με διεθνή ειδησεογραφικά, βαλκανικά και ελληνικά μέσα (υπήρξε και διευθυντής του σερβικού Ekonomist). Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Εγκληματολογίας και Ποινικών Επιστημών του πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 12 βιβλία του σε σερβική, αγγλική και ελληνική γλώσσα.
*Ο Γιώργος Πρωτόπαπας είναι Sr. Data Analyst της Palo Services. Είναι Διεθνολόγος – Δημοσιογράφος. Άρχισε τη δημοσιογραφία στην εφημερίδα «Επενδυτής» (2000 -2014). Αρθρογραφεί από το 2012 στο περιοδικό Άμυνα & Διπλωματία και συνεργάζεται με διάφορα διεθνή και ελληνικά ψηφιακά μέσα. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Διεθνών Σχέσεων του πανεπιστήμιου Kent. Με τη ιδιότητα του διεθνολόγου έχει μιλήσει και σε διεθνή συνέδρια στο εξωτερικό. Έχει παρακολουθήσει πιστοποιημένα courses και seminars για Digital Media, Social Media Strategies, Digital Marketing & Advertising.
Οι δυο είναι συγγραφείς του βιβλίου «In social MEDIA RES» που με βάση το λογισμικό Palo Pro αποκωδικοποιεί το περιεχόμενο των Social Media και των ψηφιακών μέσων για σημαντικά θέματα της επικαιρότητας.
*Auditor’s note: Η αξιολογική θέση που διατυπώνει επί των ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων και της αναλυτικής προσέγγισης. τρίτος αξιολογητής που προέρχεται από το Crisis Labs, ο οποίος περιλαμβάνει στην ανάλυση και άλλα στοιχεία που προκύπτουν, ακόμα και εκτός πεδίου της συγκεκριμένης έρευνας.
