Ετοιμότητα, ρευστότητα, ωριμότητα και… άμυνα. Αυτό είναι το μήνυμα του CEO της Εθνικής Τράπεζας Παύλου Μυλωνά στη Γενική Συνέλευση.
Στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης της Εθνικής Τράπεζας, ο CEO Παύλος Μυλωνάς παρουσίασε μια τράπεζα που διαθέτει «σημαντικό πλεονάζον κεφάλαιο» και υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια, επισημαίνοντας την ανάγκη «σωστής αξιοποίησης». Η διανομή του 50% των καθαρών κερδών του 2024 –μέσω μερίσματος και προγράμματος επαναγοράς μετοχών– στέλνει σαφές σήμα στους μετόχους για προτεραιότητα στην ανταμοιβή.
Η δήλωση πως «συσσωρεύουμε ήδη το 60% των κερδών του 2025» δείχνει τη δυναμική που αναπτύσσει σε όρους δύναμης πυρός με στόχο… προφανώς τις εξαγορές.
Παρά τη σταθερή κερδοφορία, η αβεβαιότητα για την πορεία των επιτοκίων και το φαινόμενο της «υπερβάλλουσας ρευστότητας» επισημαίνουν ένα θεμελιώδες πρόβλημα: οι αποδόσεις των τραπεζών εξαρτώνται δυσανάλογα από εξωγενείς παράγοντες και όχι από την εσωτερική αναδιάρθρωση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.
Εξαγορές με το σταγονόμετρο – προσεκτική μη οργανική στρατηγική
Ο Παύλος Μυλωνάς απέκλεισε επιθετικές κινήσεις επέκτασης, σημειώνοντας πως η στρατηγική εξαγορών θα παραμείνει «επιλεκτική και πειθαρχημένη». Η τοποθέτησή του δείχνει πως η Εθνική δεν βιάζεται να κεφαλαιοποιήσει την κεφαλαιακή της ευρωστία μέσω εξωτερικής ανάπτυξης, γεγονός που ενδεχομένως αποτυπώνει την απουσία ελκυστικών στόχων στην ευρύτερη περιοχή ή την πολιτική αποφυγής αυξημένου εποπτικού ρίσκου.
Η έμφαση στη συνέργεια και τη «χρηματοοικονομική λογική» –χωρίς συγκεκριμένα παραδείγματα ή γεωγραφικούς άξονες– αποκαλύπτει περισσότερο πρόθεση για στρατηγική άμυνας παρά επιθετικής τοποθέτησης. Η Εθνική δείχνει να υπονοεί την ετοιμότητά της να αγοράσει, χωρίς όμως να επιβεβαιώνει ότι βλέπει σήμερα κάτι που αξίζει.
Τεχνολογία και AI: επενδύσεις υπό πίεση από τον ανταγωνισμό
Το σχέδιο μετασχηματισμού της τράπεζας με επίκεντρο «την Τεχνολογία και τον Άνθρωπο» συνοδεύεται από ένα σοβαρό επενδυτικό πλάνο 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Η επένδυση στην Τεχνητή Νοημοσύνη –με έμφαση όχι μόνο σε εφαρμογές αλλά και στην εκπαίδευση του προσωπικού– είναι στοιχείο διαφοροποίησης. Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα αν η ΕΤΕ, όπως και το σύνολο του εγχώριου τραπεζικού κλάδου, τρέχει πίσω από τις εξελίξεις ή τις προλαμβάνει.
Η τεχνολογική αναβάθμιση εμφανίζεται περισσότερο ως εργαλείο διατήρησης της ανταγωνιστικότητας σε ένα πεδίο που κυριαρχείται από νέους, πιο ευέλικτους παίκτες. Η είσοδος των big tech και των neobanks δεν μπορεί να αποκρουστεί με εσωτερικά ψηφιακά μετασχηματιστικά projects αλλά απαιτεί στρατηγική εξωστρέφειας και πιθανές τεχνολογικές συμμαχίες.
Η γεωοικονομική ανάγνωση Χαρδούβελη και οι συστημικές αδυναμίες
Ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας Γκίκας Χαρδούβελης υιοθέτησε σαφώς πιο γεωοικονομική προσέγγιση, τοποθετώντας τις τράπεζες εντός του ευρύτερου ευρωπαϊκού πλαισίου στρατηγικής αυτονομίας. Η σύνδεση του τραπεζικού συστήματος με τις ανάγκες χρηματοδότησης της ενέργειας, της άμυνας και της καινοτομίας παραπέμπει σε μια νέα γενιά πολιτικοοικονομικού σχεδιασμού.
Παράλληλα, όμως, αναγνώρισε ότι η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να υστερεί σε κρίσιμους δείκτες –όπως οι επενδύσεις και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών– ενώ οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις καθυστερούν. Η διατύπωση ότι «το περιβάλλον δεν είναι πιεστικό αλλά δύσκολο» μπορεί να εκληφθεί και ως έμμεση κριτική προς την κυβερνητική ατζέντα, ιδίως στον τομέα της δικαιοσύνης και της αξιοποίησης γης.
Οι αναφορές του Χαρδούβελη στους δασμούς Τραμπ και στο ενδεχόμενο «επιστροφής στη δεκαετία του ’30» σκιαγραφούν τον κίνδυνο ανατροπής των σταθερών του διεθνούς εμπορίου – εξέλιξη που η Ελλάδα, παρά την περιορισμένη άμεση έκθεσή της, δεν μπορεί να αγνοήσει.
Auditor’s note: Η άμυνα Μυλωνά προβληματίζει
Η διοίκηση της ΕΤΕ προβάλλει μια στρατηγική μετρημένης φιλοδοξίας. Ο συνδυασμός υψηλής ρευστότητας, θετικών αποδόσεων και απουσίας καθαρής στόχευσης εξαγορών υποδηλώνει ότι η τράπεζα λειτουργεί αμυντικά – κυρίως για να διατηρήσει τις επιδόσεις της. Το στοίχημα της τεχνολογικής υπεροχής και η προσπάθεια να συνδεθεί η Εθνική με την ευρωπαϊκή στρατηγική ατζέντα είναι κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά απέχουν από το να συγκροτήσουν μια ενοποιημένη στρατηγική εξωστρέφειας.
Σε κάθε περίπτωση, η φετινή Γενική Συνέλευση περισσότερο σκιαγράφησε το πεδίο των προβληματισμών της διοίκησης, παρά ξεκαθάρισε τη μεσοπρόθεσμη κατεύθυνση της τράπεζας. Η Εθνική Τράπεζα έχει τα μέσα –το ερώτημα παραμένει αν έχει και τη βούληση να τα αξιοποιήσει σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται ταχύτερα απ’ όσο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει συνηθίσει.