Με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να ετοιμάζεται να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, οι παρατηρητές, τόσο εντός όσο και εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών, περιμένουν να δουν τι θα πράξει (ή αναιρέσει) όσον αφορά την πολιτική για το κλίμα.
Άλλωστε, ως η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και σημαντικός παραγωγός αερίων θερμοκηπίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες παίζουν καθοριστικό ρόλο στις κλιματικές διαπραγματεύσεις και στην επίτευξη παγκόσμιων στόχων. Αυτό είναι κάτι που οι εκπρόσωποι στη σύνοδο COP29, η οποία πραγματοποιείται αυτή την εβδομάδα στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, θα έχουν σαφώς υπόψη τους, καθώς θα συζητήσουν νέους στόχους για την κλιματική χρηματοδότηση.
Αν λάβουμε υπόψη μας την ιστορία, ακόμη και σε εσωτερικό επίπεδο, οι επενδύσεις των ΗΠΑ σε τεχνολογίες φιλικές προς το κλίμα ήταν σημαντικά χαμηλότερες υπό τον Τραμπ σε σύγκριση με τον διάδοχό του, τον σημερινό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με δεδομένα που συγκέντρωσε το Clean Investment Monitor, οι επενδύσεις σε τεχνολογίες μείωσης εκπομπών εκτιμάται ότι έφτασαν περίπου τα 15,4 δισ. δολάρια το πρώτο τρίμηνο του 2018, σε σύγκριση με το υψηλό των 76,3 δισ. δολαρίων που επιτεύχθηκε κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024 υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν. Αυτά τα δεδομένα περιλαμβάνουν επενδύσεις στους τομείς της βιομηχανίας, της ενέργειας, της βιομηχανίας και του λιανικού εμπορίου. Επειδή τα δεδομένα είναι διαθέσιμα μόνο από το 2018 και μετά, δεν είναι δυνατόν να παρουσιαστούν για το πρώτο έτος της θητείας του Τραμπ.
Ο Μπάιντεν ανέλαβε τα καθήκοντά του με το όραμα για ένα «καθαρό» ενεργειακό μέλλον, στοχεύοντας στη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου των ΗΠΑ στο καθαρό μηδέν έως το 2050. Για να ενισχύσει τις ΗΠΑ ως κέντρο πράσινης βιομηχανίας, η κυβέρνηση Μπάιντεν καθιέρωσε κατευθυντήριες γραμμές βιωσιμότητας για την απονομή δημοσίων συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένου του Ομοσπονδιακού Σχεδίου Βιωσιμότητας. Ωστόσο, όπως σημειώνει η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Εκπαίδευσης, η πολιτική του Μπάιντεν σχεδιάστηκε για να μειώσει τις εγχώριες εκπομπές ορυκτών καυσίμων, χωρίς όμως να περιορίζει την εξόρυξή τους και τη χρήση τους. Τα ορυκτά καύσιμα, συνεπώς, συνεχίζουν να αποτελούν κεντρικό στοιχείο της ενεργειακής πολιτικής των ΗΠΑ.
Αντίστροφη μέτρηση για… Τραμπ
Μένει να δούμε τι θα ακολουθήσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ όχι μόνο έδωσε σαφή έμφαση στην προώθηση των ορυκτών καυσίμων, αλλά αποχώρησε από τη Συμφωνία του Παρισιού και αναίρεσε μια σειρά από περιβαλλοντικούς κανόνες. Στην πρόσφατη προεκλογική του εκστρατεία, ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι επιθυμεί να ανατρέψει πολλές από τις πολιτικές του Μπάιντεν.
Ακτιβιστές και αναλυτές αναμένουν σημαντική ανάσχεση της προόδου, όπως π.χ. στη μείωση των εκπομπών και στη χρηματοδοτική υποστήριξη των ΗΠΑ προς άλλες χώρες που προσπαθούν να αυξήσουν την παραγωγή καθαρής ενέργειας και να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή. Ωστόσο, λένε ότι είναι απίθανο ο Τραμπ να σταματήσει πλήρως τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη πως ο νόμος της κυβέρνησης Μπάιντεν, με την ονομασία «Inflation Reduction Act», που παρέχει επιδοτήσεις για νέα έργα ηλιακής, αιολικής και ανανεώσιμης ενέργειας, ήταν επωφελής για περιοχές με ρεπουμπλικανική πλειοψηφία και θα ήταν δύσκολο να καταργηθεί.
