Συνάντηση υψηλής προβολής, έντονου παρασκηνίου και πολλών ερωτηματικών θα έχει στα Χανιά ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν.
Περισσότερα ερωτηματικά δημιουργεί παρά λύνει η αιφνιδιαστική επίσκεψη του Άντονι Μπλίνκεν στην Ελλάδα και η διευρυμένη συνάντηση με την ελληνική κυβερνητική αντιπροσωπεία υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Την είδηση της επίσκεψης Μπλίνκεν στην Κρήτη επιβεβαίωσε και ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάθιου Μίλερ: «Η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και ο Αντονι Μπλίνκεν ανυπομονεί να την επισκεφθεί για να μιλήσει για την υποστήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία, η οποία υφίσταται από την αρχή της σύγκρουσης, τη διασφάλιση της περιφερειακής θαλάσσιας ασφάλειας και επιπλέον θα υπάρχουν άλλα θέματα για τα οποία θα μιλήσουμε και τα οποία είμαι βέβαιος ότι θα γνωστοποιηθούν στη συνέχεια».
Προερχόμενος απευθείας από την Τουρκία και το τετ α τετ με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο κ. Μπλίνκεν θα έχει αρχικά κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη στην οικία του στα Χανιά και θα ακολουθήσει διευρυμένη συνάντηση εργασίας. Στο πλαίσιο της επίσκεψης ο Αμερικανός ΥΠΕΞ εκτιμάται ότι θα επισκεφθεί και την αμερικανική βάση στη Σούδα.
Ακόμα δεν είναι σαφής η ατζέντα και ο τρόπος προγραμματισμού και προσδιορισμού της συνάντησης, η οποία ανακοινώθηκε κυριολεκτικά στο παραπέντε.
Δεδομένου ότι η Ελλάδα και η ευρύτερη περιοχή βρίσκονται σε εξαιρετικά ευαίσθητη γεωπολιτικά και γεωοικονομικά περίοδο, η έλευση Μπλίνκεν στην Ελλάδα, αμέσως μετά την συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, έχει εξαιρετικά υψηλό συμβολισμό και σημασία. Η υποδοχή του μάλιστα όχι στη Θεσσαλονίκη ή την Αθήνα, αλλά στα Χανιά είναι ενδεικτική της πρόθεσης για τον απόλυτο έλεγχο του περιβάλλοντος…
Στη συνάντηση εργασίας, από ελληνικής πλευράς θα συμμετάσχουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα και η ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του Πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη.
Η διάρθρωση της ελληνικής αντιπροσωπείας, επίσης, παίζει και αυτή σημαντικό ρόλο, καθώς παρά τις φήμες για την συμπερίληψη των εξοπλιστικών στην ατζέντα, από το roaster απουσιάζει ο καθ ύλην αρμόδιος υπουργός Νίκος Δένδιας. Αν, παρ όλα αυτά, τελικά συζητηθούν τα εξοπλιστικά, τότε μάλλον ο ρόλος του Νίκου Δένδια έχει περιοριστεί και το χάσμα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη διευρύνθηκε έτι περαιτέρω.
Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έστειλε προσφάτως φρεγάτα στη Μέση Ανατολή να συμμετάσχει σε επιχειρήσεις αντίκρουσης των επιθέσεων Χούθι, όταν οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης αρνήθηκαν ενεργεί στήριξη και περιορίστηκαν να παράσχουν μόνο μεμονωμένα στελέχη σε εκτός μάχης θέσεις.
Η συγκυρία και η ατζέντα
Ο Άντονι Μπλίνκεν πραγματοποιεί περιοδεία σε χώρες της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, προωθώντας τις πρωτοβουλίες της χώρας του σχετικά με τον πόλεμο στην Γάζα. Θέμα που αναμένεται να συζητηθεί εκτενώς στην πρωθυπουργική κατοικία, ταυτόχρονα με την ανθρωπιστική κατάσταση στην περιοχή, καθώς και με την απόφαση της κυβέρνησης να συμμετάσχει η χώρα μας στην επιχείρηση «Prosperity Guardian» στην Ερυθρά Θάλασσα με την αποστολή φρεγάτας «Ύδρα».
Παράλληλα, θα τεθούν επί τάπητος η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η αμυντική συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ.
Βέβαια, δεν είναι τυχαίο ότι ο Μπλίνκεν έβαλε τις συναντήσεις με Ερντογάν και Μητσοτάκη back-to-back. Στη διπλωματία, η αλληλουχία αυτή είναι δηλωτική της ατζέντας και σηματοδοτεί την αξιόπιστη μεταφορά μηνυμάτων. Δεδομένου ότι Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται σε πολυεπίπεδη διαδικασία επαναπροσέγγισης και οι ΗΠΑ αποτελούν αξιόπιστο παράγοντα, οι συναντήσεις Μπλίνκεν με τους ηγέτες των δύο χώρων πρέπει να ιδωθούν και υπό το συγκεκριμένο πρίσμα.
Καθώς η κρίση στη Μέση Ανατολή προκαλεί έμφραγμα στη διεθνή ναυτιλία, στην ατζέντα τόσο με τον Ερντογάν όσο και με τον Μητσοτάκη αναμένεται να τεθούν και ζητήματα ενεργειακής διασύνδεσης και υποδομών μεταφοράς ενέργειας.
Επίσης, στο πλαίσιο της Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ – Ελλάδας εγείρονται διαρκώς ζητήματα και νέες απαιτήσεις από την Ουάσιγκτον, καθώς επιχειρεί να διευρύνει χρονικά και σε ένταση δυνάμεων την παρουσία της στη Μέση Ανατολή και την Ασία. Έτσι, δεν αποκλείεται να ζητηθεί εκ νέου παθητική και ενεργητική συμβολή της Ελλάδας σε συγκεκριμένα project, που δεν περιορίζονται στις εν εξελίξει κρίσεις.
Από ελληνικής πλευράς τίθεται εκ νέου το ζήτημα της προμήθειας μιας μοίρας (20) μαχητικών αεροσκαφών F-35 (με δικαίωμα προαίρεσης για άλλα 20). Επ αυτού, η ελληνική κυβέρνηση αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης. Εφόσον προχωρήσει η διαδικασία, τα πρώτα F-35 εκτιμάται ότι θα φτάσουν στην Ανδραβίδα το 2028.
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι θα ζητηθεί από την Ελλάδα η εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων ή προσωπικού εδάφους στη συντήρηση των F-16.
Παράγοντες με γνώση των ζητημάτων στη Γάζα αναφέρουν ότι οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία για τη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας και άρα των επιχειρήσεων απομάκρυνσης εκρηκτικών και αναδόμησης της ισοπεδωμένης Λωρίδας της Γάζας. Επ’ αυτού θέματα οι Αμερικανοί λαμβάνουν σοβαρά τη βούληση της Παλαιστινιακής Αρχής…
