Σε διαδικασία fast track έχει τεθεί πλέον το σχέδιο ενεργειακής σταθεροποίησης της ΕΕ, με την Κομισιόν να επαναφέρει επί τάπητος το μοντέλο Ισπανίας – Πορτογαλίας, τη Γαλλία να προωθεί ενεργά πανευρωπαϊκό φόρο υπερκερδών και το Συμβούλιο να δείνει πρόθυμο να υιοθετήσει ένα πολυεπίπεδο και πολυδάπανο σχέδιο στήριξης καταναλωτών και αναδιάρθρωσης εσωτερικής αγοράς ενέργειας.
Την Παρασκευή κατατίθενται ολοκληρωμένες προτάσεις προς έγκριση στην έκτακτη Σύνοδο των υπουργών ενέργειας με στόχο να λάβουν έγκριση από το Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο
Η ΕΕ πρόκειται να επιβάλει ιστορικές παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας για να χαλιναγωγήσει τις αυξανόμενες τιμές, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης επιβολής εισφοράς στα υπερκέρδη και τα ανώτατα όρια τιμών του φυσικού αερίου.
Μέχρι τώρα η Κομισιόν αρνούνταν να υιοθετήσει και να επεξεργαστεί σχέδια παρεμβάσεων, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, να καταγγέλλει με συνέντευξή του τη νονομενκλατούρα της Κομισιόν και τους λομπίστες της πράσινης μετάβασης για υπονόμευση των προσπαθειών.
Εμπειρογνώμονες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις εθνικές πρωτεύουσες και στις πρεσβείες εργάζονται ασταμάτητα να επιταχύνουν τα σχέδια για επείγουσα παρέμβαση για την προστασία των νοικοκυριών και των εταιρειών — με πολλούς ηγέτες να προειδοποιούν για μαζικές κοινωνικές αναταραχές εάν οι τιμές δεν τεθούν υπό έλεγχο.
Auditor’s note: Ενέργεια εκ των έσω
Παρά την ανανεωμένη δυναμική που έχει αποκτήσει πλέον η προοπτική πολυεπίπεδων παρεμβάσεων, η Κομισιόν και οι λομπίστες της πράσινης ενέργειας έχουν “στυλώνει τα πόδια” σε κομβικά ζητήματα που μπορεί να μειώσουν το κόστος για τη χρήση άλλων μορφών ενέργειας, οι οποίες έχουν κριθεί λιγότερο φιλικές περιβαλλοντικά. Σε μια προσπάθεια να καμφθούν οι αντιστάσεις αυτές ο Σαρλ Μισέλ επιτέθηκε δημοσίως στην ομάδα πίεσης που αντιστέκεται και στους γραφειοκράτες των Βρυξελλών που ακολουθούν παρελκυστικές πολιτική. Ακόμα δεν είναι ξεκάθαρη ποιά θα είναι η έκβαση του μπρα-ντε-φερ, αλλά η ανάγκη βιώσιμης αλλαγής του ενεργειακού μίγματος ώστε να περιοριστεί η χρήση καυσίμων που δεν είναι διαθέσιμα στην ΕΕ και να αυξηθεί η χρήση ορυκτών καυσίμων που έχουν μεγαλύτερη και ευκολότερη διαθεσιμότητα, είναι επιτακτική.
Προειδοποίηση
Σε έγγραφο που κατέχει το POLITICO, η τσεχική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ προειδοποίησε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι συνεχιζόμενες περικοπές στον ενεργειακό εφοδιασμό της Μόσχας και η πρόσφατη «πλήρης και επ’ αόριστον διακοπή» του αγωγού Nord Stream «τροφοδοτούν τον αυξανόμενο πληθωρισμό και έχουν σοβαρές επιπτώσεις σε όλες τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές .”
Τα νέα για τον Nord Stream οδήγησαν την τιμή του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο αναφοράς TTF αυξήθηκε κατά 31% το πρωί της Δευτέρας στα 281 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Προσπαθώντας να απαντήσει στη ραγδαία επιδεινούμενη κρίση η προεδρία πέταξε το μπαλάκι δοκιμάζοντας την όρεξη μεταξύ των 27 εθνών του μπλοκ για μέτρα που κυμαίνονται από ανώτατα όρια τιμών έως ελέγχους της αγοράς, ζητώντας από τις πρωτεύουσες να δηλώσουν ποια μέτρα είναι διατεθειμένα να υποστηρίξουν στη συνάντηση των υπουργών ενέργειας της ΕΕ αυτήν την Παρασκευή.
Οι εξελίξεις έρχονται αφότου οι ηγέτες των κομμάτων του κυβερνώντος συνασπισμού της Γερμανίας την Κυριακή συμφώνησαν τελικά να υποστηρίξουν την προτεινόμενη εισφορά στην τιμή ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για «υποπεριθωριακούς» σταθμούς – δηλαδή παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο.
Λόγω του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, τέτοια οι παραγωγοί που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο απολαμβάνουν απροσδόκητα κέρδη επειδή η τιμή της ενέργειας καθορίζεται από την πιο ακριβή εισροή — το φυσικό αέριο.
Οι προτάσεις της Τσεχίας
Η τσεχική προεδρία έχει συντάξει έναν κατάλογο προτάσεων από όλο το μπλοκ, που θα εξεταστούν ενόψει του Συμβουλίου Ενέργειας της Παρασκευής.
Ορισμένες πρωτεύουσες θέλουν ανώτατα όρια τιμών για το φυσικό αέριο από «συγκεκριμένες δικαιοδοσίες» — δηλαδή τη Ρωσία, που έχει οπλίσει τις εξαγωγές ενέργειας της. Μια ιδέα που εξετάζεται είναι ένα όριο τιμής στο οποίο οι εταιρίες μπορούν να αγοράζουν ρωσικό αέριο, παρόμοιο με τα μέτρα ανώτατης τιμής του πετρελαίου που συμφωνήθηκαν την περασμένη εβδομάδα από την G7, σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η ικανότητα του Κρεμλίνου να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Το σενάριο για αποσύνδεση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου βρίσκονται επίσης στο τραπέζι — αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες μεταξύ των χωρών της ΕΕ σχετικά με το εάν και πώς θα εφαρμοστεί μια τόσο ευαίσθητη παρέμβαση.
Άλλα μέτρα της αγοράς που εξετάζονται περιλαμβάνουν την παροχή άμεσης υποστήριξης πιστωτικών γραμμών για εταιρείες που αντιμετωπίζουν κλήσεις πολύ υψηλού περιθωρίου, τροποποίηση των κανόνων διαπραγμάτευσης στα χρηματιστήρια ενέργειας ή προσωρινή αναστολή των ευρωπαϊκών αγορών παραγώγων ενέργειας, μεταξύ άλλων.
Η αντιδράσεις του πράσινου λόμπι
Οι κυβερνήσεις της Κεντρικής Ευρώπης επιδιώκουν την απελευθέρωση από την ΕΕ πρόσθετων δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου από το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών, εάν η τιμή αυξηθεί πάνω από ένα ορισμένο όριο — μια πρόταση που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιτίθεται σθεναρά.
Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιδιώκει να χωρίσει τις προτάσεις σε ένα πακέτο άμεσων παρεμβάσεων και μακροπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων. Οι Βρυξέλλες θα αναβάλουν ορισμένες από αυτές τις ευρύτερες ιδέες για τις οποίες πιέζουν οι ηγέτες, αλλά ότι οι χώρες δεν μπορούν να συμφωνήσουν γρήγορα (όπως μια ισπανική ιδέα για εφαρμογή επιδότησης φυσικού αερίου ή η έκκληση της Κεντρικής Ευρώπης για περιορισμό των τιμών εκπομπών) θα μετατεθεί σε μεταγενέστερη ημερομηνία χωρίς να χρειάζεται οριστική αρνητική απάντηση…
