Μπροστά σε νέο κύκλο πολιτικών ανακατατάξεων βρίσκεται η Ιταλία, με τον Μάριο Ντράγκι να αντιμετωπίζει ζήτημα δυσκυβερνησίας μετά την αποχώρηση του υπουργού Εξωτερικών από την κυβέρνηση και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, καθώς πλέον μείζον υποστηρικτής του κυβερνητικού συνασπισμού καθίσταται η Λέγκα του ακροδεξιού Ματέο Σαλβίνι.
Η εσωτερική ρήξη στο Κίνημα των Πέντε Αστέρων που οδήγησε στη διαφοροποίηση του Λουίτζι Ντί Μάιο, την αυτομόλησή, τη δημιουργία νέας κοινοβουλευτικής ομάδας και την αναγκαστική παραίτησή του από τη θέση του υπουργού Εξωτερικών, οδηγεί στη ντε φάκτο αναβάθμιση του Ματέο Σαλβίνι
Αντιμέτωπος με τους ισχυρότερους κλυδωνισμούς στην κυβέρνηση του από τον Φεβρουάριο του 2021, όταν και έγινε πρωθυπουργός, είναι ο Μάριο Ντράγκι. Μπορεί ο Ντράγκι να διατηρεί τη δεδηλωμένη στη Βουλή, όμως η αλλαγή των πολιτικών ισορροπιών στον κυβερνητικό συνασπισμό, μπορεί να υπονομεύσει τη δυνατότητα του Μάριο Ντράγκι να προωθήσει τόσο τη μεταρρυθμιστική ατζέντα όσο και τη δυνατότητά του να πείσει στα διεθνή φόρα.
Μάλιστα, ο Μάριο Ντράγκι ξεκινά μια εβδομάδα αλλεπάλληλων διεθνών συνόδων κορυφής που θα επικεντρωθούν στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο, ένα από τα υψηλόβαθμα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του Ντράγκι, παραιτήθηκε την Τρίτη, ταυτόχρονα από το Κίνημα Πέντε Αστέρων και από την κυβέρνηση, μετά από μια σύγκρουση εβδομάδων με τον σημερινό ηγέτη του κόμματος Τζουζέπε Κόντε για τη στρατιωτική υποστήριξη της Ιταλίας στην Ουκρανία.
Ενώ η απομάκρυνση του Ντι Μάιο, που θα ιδρύσει νέο κόμμα, δεν απειλεί την υποστήριξη του Ντράγκι στο Κοινοβούλιο, αλλάζει την ισορροπία δυνάμεων στον ευρύ συνασπισμό του με τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι να γίνεται τώρα το μεγαλύτερο κόμμα στη συμμαχία. Αυτό θα μπορούσε με τη σειρά του οδηγήσει σε δυσκυβερνησία, καθώς ο Σαλβίνι αντιτίθεται στον σχεδιασμό του Ντράγκι για την αναθεώρηση του δημοσιονομικού πλαισίου της χώρας, μεταξύ άλλων.
Η παραίτηση του Ντι Μάιο και η αβεβαιότητα που προκαλεί είναι σαφής υπόμνηση της εύθραυστης πολιτικής ισορροπίας στην Ιταλία και έρχεται τη στιγμή που ο Ντράγκι, πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εγκαταλείπει τη χώρα για μια σειρά από επαφές, ξεκινώντας από τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες στις 23-24 Ιουνίου, ακολουθούμενη από μια συγκέντρωση της Ομάδας των Επτά στη Γερμανία και μια Σύνοδο Κορυφή του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη.
Δεν χάνει τη δεδηλωμένη
Το μεγαλύτερο μέρος του Κινήματος των Πέντε Αστέρων θα επιτρέψουν στην κυβέρνηση να φτάσει στο τέλος της κοινοβουλευτικής της θητείας το 2023. Όμως, η χαμηλής έντασης πολιτική ένταση που αναδύεται αποτελεί ένδειξη μακροσκελών πολιτικών διεργασιών και δεν αποκλείεται να αποτελέσει θρυαλλίδα εξελίξεων.
Ο Μάριο Ντράγκι είναι αναγκασμένος να αναζητήσει νέες συναινέσεις με τους Πέντε Αστέρες και τη Λέγκα που υποστηρίζουν την κυβέρνησή του. Αν και κίνδυνος κατάρρευσης της κυβέρνησης πρόωρων εκλογών δεν υφίσταται, σε αυτή τη φάση, η αναβάθμιση της Λέγκας σε μείζονα πολιτικό εταίρο, εγκυμονεί κινδύνους.
Η αντίδραση των αγορών
Οι επενδυτές δεν φαίνεται να ανησυχούν για τη σταθερότητα της κυβέρνησης του Ντράγκι. Το spread των 10 ετών της Ιταλίας έναντι του γερμανικού ομολόγου – ένα βαρόμετρο κινδύνου στην περιοχή που παρακολουθείται προσεκτικά – αυξήθηκε δύο μονάδες βάσης στις 195 μονάδες βάσης, αφού υποχώρησε σε χαμηλό πέντε εβδομάδων την προηγούμενη ημέρα, αφότου οι επενδυτές αναζήτησαν την ασφάλεια του γερμανικού χρέους καθώς οι μετοχές κατέρρευσαν λόγω των φόβων για ύφεση.
Ο Ντράγκι πρόκειται να εξασφαλίσει αργότερα την Τετάρτη την τελική υποστήριξη από όλα τα κόμματα στο κοινοβούλιο για ένα μη δεσμευτικό ψήφισμα ώστε να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, ο ηγέτης των Πέντε Αστέρων και πρώην πρωθυπουργός Κόντε, επενδύει στη διχασμένη κοινή γνώμη, αντιτιθέμενος στην παροχή στρατιωτικής υποστήριξης στην Ουκρανία. Επ αυτού, διαφώνησε ο ΝΤι Μάιο, ο οποίος είχε στο παρελθόν υποστηρίξει σθεναρά τον Κόντε όταν ανέλαβε πρωθυπουργός.
Νέα ομάδα
Ο Ντι Μάιο σχεδιάζει τώρα να συγκροτήσει μια ξεχωριστή κοινοβουλευτική ομάδα με τουλάχιστον 60 από τους 227 βουλευτές των Πέντε Αστέρων που υποστηρίζουν την προσπάθειά του να μετατοπίσει το κόμμα από τις λαϊκιστικές του ρίζες για να το κάνει κατεστημένο και φιλοατλαντική δύναμη, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Πόλος σταθερότητας ο… Σαλβίνι
Αν και το ρίσκο δεν ανεβαίνει, το σκηνικό καθίσταται εξαιρετικά δυστοπικό με τον διαλυτικό και εκκεντρικό Σαλβίνι να παίζει ρόλο
«Η κυβέρνηση δεν μπορεί να σταματήσει λόγω της διάλυσης των Πέντε Αστέρων», είπε ο Σαλβίνι την Τετάρτη. «Η Λέγκα ζητά επειγόντως νέα βοήθεια για την αντιμετώπιση της αύξησης των λογαριασμών ενέργειας και των καυσίμων. Οι οικογένειες και οι εταιρείες δεν μπορούν να περιμένουν».
Η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο του Κόντε. Ο Κόντε σκέφτεται να αποχωρήσει από τον συνασπισμό του Ντράγκι και να προσφέρει την υποστήριξή του μόνο σε ad hoc βάση,
Σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν, οι Five Star ανέφεραν σε δήλωση την Τρίτη ότι δεν είχαν σχέδιο να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση.
Ο Κόντε θα μπορούσε να αποδειχθεί μπαλαντέρ για τον Ντράγκι, δεδομένης της στάσης του για την Ουκρανία, αλλά η στρατηγική του Ντι Μάιο ήταν να υποβαθμίσει τον ρόλο του Κόντε στο Κοινοβούλιο
και το μέγεθος των βουλευτών που τον ακολουθούν σε ένα νέο κόμμα σημαίνει ότι ο Κόντε δεν αποτελεί πραγματική απειλή για τον Ντράγκι.
