Τη δεύτερη τηλεφωνική επικοινωνία μέσα στον Δεκέμβριο είχαν το βράδυ της Πέμπτης Τζο Μπάιντεν και Βλάντιμιρ Πούτιν, με τις ανακοινώσεις να περιλαμβάνουν τόσο τις “σκληρές κουβέντες” όσο και την προοπτική αποκλιμάκωσης, με τα media να βγάζουν όλα τα πιθανά συμπεράσματα, αλλά χωρίς πραγματική γνώση του κλίματος, των πληροφοριών και της αξιολόγησης των δύο ηγετών.
Δεύτερη τηλεφωνική επικοινωνία -εντός του Δεκεμβρίου- που αν μη τι άλλο καθιστά σαφές ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας Μόσχας – Ουάσινγκτον είναι ανοιχτοί, αλλά ταυτόχρονα ότι οι δύο πρόεδροι δεν εμπιστεύονται τους ενδιάμεσους, είχαν ο Τζο Μπάιντεν και ο Βλάντιμιρ Πούτιν.
Τη στιγμή που η κατάσταση στην Ουκρανία βρίσκεται σε στρατηγικό αδιέξοδο και οι γεωπολιτικές εντάσεις διαχέονται στο γεωοικονομικό φάσμα προκαλώντας την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, οι πρόεδρο των ΗΠΑ και της Ρωσίας συνομίλησαν τηλεφωνικά για δεύτερη φορά μέσα σε τρεις εβδομάδες.
Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές επισήμαναν μετά το τηλεφώνημα την ανάγκη εμπλοκής των Ευρωπαίων και της Ουκρανίας, αλλά όχι όμως στο πρώτο στάδιο της οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αλλά εν συνεχεία στο τεχνικό σκέλος των διαβουλεύσεων.
Πρόκειται για λεπτές αποχρώσεις οι οποίες όμως σκιαγραφούν το νέο πλέγμα της διεθνούς τάξης το οποίο επιχειρούν μέσα από την ένταση να εδραιώσουν Πούτιν και Μπάιντεν. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η κλιμάκωση της κρίσης και η έναρξη της αποκλιμάκωσης συμπίπτει με την περίοδο πολιτικής μετάβασης στη Γερμανία.
Η σημειολογία
Τα βασικά στοιχεία, όπως προκύπτουν από την ανάλυση της συγκυρίας είναι:
- η δεύτερη τηλεφωνική επικοινωνία μέσα στον Δεκέμβριο
- ο χρονικός προσδιορισμός της
- μετά την απόσυρση ρωσικών δυνάμεων και
- την αποστολή αμερικανικών φορτίων LNG στην Ευρώπη
- Διευθέτηση στο ανώτατο επίπεδο, που αναγνωρίζεται ως έλλειψη εμπιστοσύνης στους υφισταμένους και τους μηχανισμούς.
Οι δηλώσεις
Σε επίπεδο ανακοινώσεων, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι ανακοίνωσε ότι οι δύο πρόεδροι επιβεβαίωσαν την προοπτική αποκλιμάκωσης μέσα από τις διαβουλεύσεις που είναι προγραμματισμένες να ξεκινήσουν τον Ιανουάριο.
Η Ψάκι ξεκαθάρισε ότι νέες ακόμα πιο σκληρές κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ προς τη Ρωσία παραμένουν επί τάπητος.
Ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε επίσης ότι ενδεχόμενο νέων κυρώσεων θα οδηγούσε σε πλήρη ρήξη και διακοπή των όποιων σχέσεων, απαντώντας έτσι στην αρχική απειλή.
Ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν φέρεται να δήλωσε ότι ο Μπάιντεν είπε στον Ρώσο ηγέτη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα τοποθετούσαν πυραύλους στην Ουκρανία.
Αλλά η ρωσική πλευρά, είχε νωρίτερα προειδοποιήσει ότι οι κινήσεις για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα οδηγούσαν σε μεγάλο πόλεμο στην Ευρώπη, φάνηκε να έχει θετικό τόνο μετά το κάλεσμα.
Η ατμόσφαιρα
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας και η CIA προειδοποιούν διαρκώς για επικείμενη εισβολή της Ρωσίας. Η Μόσχα από την πλευρά της φαίνεται ότι έχει τροφοδοτήσει την ατμόσφαιρα αυτή με κάθε τρόπο, καθώς διεξάγει εκτεταμένες ασκήσεις στα σύνορα με την Ουκρανία και κατασκευάζει νέες βάσεις στην περιοχή. Ταυτόχρονα ανεβάζει την ένταση και στα ανατολικά στο Ντονμπάς.
Τα γεράκια στην Ουάσιγκτον προεξοφλούν ότι ο Πούτιν έχει αποφασίσει νέα εισβολή και ότι τα τηλεφωνήματα εντάσσονται στο πλαίσιο παρελκυστικής τακτικής και προσπάθειας να αποκομμίσει πληροφορίες και να διαμορφώσει αίσθηση για την ετοιμότητα των ΗΠΑ και του NATO να απαντήσουν.
Από τα στοιχεία της επικοινωνίας των δύο προέδρων διαμορφώνεται σκηνικό που προσομοιάζει με αυτό της κρίσης των πυραύλων της Κούβας.
Οι επικοινωνίες περιορίζονται στο ανώτατο επίπεδο και οι διαπραγματεύσεις απορρέουν από το ίδιο. Έτσι, φαίνεται ότι διαμορφώνεται πρόσφορο έδαφος στην προοπτική ανάσχεσης ή καθυστέρησης της πορείας της Ουκρανίας προς το NATO και δέσμευση των ΗΠΑ για τη μη εγκατάσταση πυραύλων. Ο Μπάιντεν όμως, θέτει ως προαπαιτούμενο για την εκπλήρωση των δεσμεύσεών του, την υπαναχώρηση της Ρωσίας, στην οποία αναφέρεται ως “ανάγκη για την απόσυρση στρατευμάτων”, ενώ σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι “όλα εξαρτώνται από τις πρωτοβουλίες που θα αναπτύξει η Ρωσία”.
