Στα ορόσημα του οδικού χάρτη για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων και για το ρόλο της Τουρκίας στη Μεσόγειο φαίνεται ότι συμφώνησαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας στη συνάντηση που είχαν στην Αττάλεια. Ωστόσο, οι δηλώσεις τόσο του Γιώργου Κατρούγκαλου όσο και του Μελβούτ Τσαβούσογλου ήταν αρκετά ασαφείς σε πολλά σημεία, φτάνοντας στο βαθμό της αινιγματικότητας.
Σημειολογικά αξίζει να σημειωθεί ότι η συνάντηση έρχεται μερικές ώρες μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ για τον αγωγό φυσικού αερίου East Med, στο πλαίσιο του οποίου αναμένεται να αξιοποιηθούν και τα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ. Παράλληλα, την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ εντείνουν τις πιέσεις στην Άγκυρα απειλώντας με αποκλεισμό από την παραλαβή και εξαίρεση από το πρόγραμμα συμπαραγωγής του F-35.
Όπως είχε προαναγγείλει με δηλώσεις του στο πρακτορείο Anadolu, πριν τη συνάντηση, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, επί τάπητος τέθηκαν όλα σχεδόν τα διμερή ζητήματα με εστίαση στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου.
Από ελληνικής πλευράς τέθηκε το ζήτημα της αποκλιμάκωσης της έντασης στο Αιγαίο, ως προαπαιτούμενο για την πρόσκληση συμμετοχής της Τουρκίας στην τριμερή Ισραήλ, Ελλάδας Κύπρου για τον East Med. Παράλληλα, δόθηκε η εγγύηση της αναλογικής κατανομής των εσόδων από τα κοιτάσματα της Κύπρου, μετά την επανένωση και ως αντάλλαγμα, σε επίπεδο διαπραγματεύσεων ζητείται η άρση του καθεστώτος των εγγυήσεων.
Ο Μελβούτ Τσαβούσογλου προέταξε τα οικονομικά, διευρύνοντας το πλαίσιο από τα καθαρά ενεργειακά, για να εντάξει στην ατζέντα την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας και την ενταξιακή προοπτική, ζητήματα για τα οποία η Άγκυρα φέρεται να προσφέρει ως αντάλλαγμα την άρση του casus belli για την επέκταση των 12 μιλίων στο Ιόνιο, παρότι δημιουργεί νομικό προηγούμενο και για το Αιγαίο. Με τον τρόπο αυτό η Άγκυρα αποδέχεται την έναρξη συζητήσεων για το θέμα, σε συνάρτηση με άλλα ζητήματα, τα οποία όμως δεν προσδιορίζονται σε αυτή τη φάση.
«Οι δυο χώρες μπορούν να δώσουν ένα παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης με σεβασμό των κανόνων του διεθνούς δικαίου. Θελήσαμε να προχώρησουμε τη θετική ατζέντα»,
τόνισε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, ενώ συνέχισε λέγοντας
«Δεν πιστεύουμε στον πόλεμο μεταξύ των λαών. Δεν υπάρχει πόλεμος μεταξύ των πολιτισμών αλλά η δυνατότητα συνύπαρξης προς όφελος των λαών μας»,
Ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι στόχος είναι
«η αποκλιμάκωση της έντασης στην περιοχή μας και βρίσκοντας τρόπους, να συζητούμε για την επίλυση των προβλημάτων».
Αναφερόμενος μάλιστα στις τουρκικές αξιώσεις σημείωσε:
«Εμείς θεωρούμε ότι σε όλα τα θέματα που την αφορούν, η Τουρκία έχει δικαιώματα»
τόνισε και συνέχισε:
«Στο θέμα της ενέργειας εμείς έχουμε υπερασπιστεί το αυτονόητο δικαίωμα της Κύπρου να διαχειρίζεται τους πόρους της ΑΟΖ της προς όφελος και των δύο κοινοτήτων του νησιού. Είναι προφανές όμως ότι στην ανατολική Μεσόγειο και η Τουρκία έχει δικαιώματα που της αναγνωρίζει το δίκαιο της θάλασσας, που εμείς κατεξοχήν θέλουμε να ισχύει και να διέπει τις μεταξύ μας διαφορές».
Ο κ. Κατρούγκαλος αναφέρθηκε και στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, σημειώνοντας
«Είμαστε ανοιχτοί στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας γιατί είναι προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του τουρκικού λαού και της Ελλάδας να έχει μία φιλική ευρωπαϊκή Τουρκία στα ανατολικά μας σύνορα»
Ο κ. Κατρούγκαλος αναφέρθηκε σε όλα τα ζητήματα που συζήτησαν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, ανάμεσά τους και το Κυπριακό.
«Συμφωνήσαμε να έχουμε την πρώτη άτυπη διερευνητική συζήτηση για το που βρίσκονται οι δύο πλευρές για το Κυπριακό. Θέλουμε να βοηθήσουμε, όσο μπορούμε και να επιλύσουμε τη διεθνή διάσταση του θέματος. Ο στόχος της επόμενης συνάντησης, δεν είναι να διαπραγματευτούμε σε αυτό το θέμα, αλλά να ακούσουμε τις ιδέες της άλλης πλευράς»
σημείωσε.
Από την πλευρά του ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έστειλε το μήνυμα ότι «κανένα πρότζεκτ χωρίς τη συμμετοχή της Τουρκίας δεν είναι ρεαλιστικό» και τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
«Η αύξηση των επενδύσεων και των τουριστών μεταξύ των δύο χωρών είναι ένας από τους στόχους μας δηλαδή να ενισχύσουμε την οικονομική συνεργασία μεταξύ μας»,
είπε
«Όσον αφορά τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είναι ωφέλιμο να συναντηθούν οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι και τον Απρίλιο θα ξεκινήσουμε τις πολιτικές διαβουλεύσεις και οι συνάδελφοί μας θα συζητήσουν σε αυτό το επίπεδο όλα τα θέματα»,
σημείωσε επίσης ο κ. Τσαβούσογλου.
Στη συνέχεια της συνέντευξης Τύπου ο κ. Τσαβούσογλου είπε ότι συζητήθηκε και το θέμα της τουρκικής μειονότητας αλλά και των υδρογονανθράκων.
«Το θέμα της τουρκικής μειονότητας στην Ελλάδα είναι κάτι που συζητήθηκε. Φυσικά όπως γίνεται πάντα όταν συντανιόμαστε συζητάμε και θέματα της ανατολικής Μεσογείου αλλά και το Κυπριακό. Για να ξεκινήσει μια νέα διαπραγμάτευση στην Κύπρο θα πρέπει να αποφασίσουμε τι και πως θα διαπραγματευθούμε, θα συνομιλήσουμε στην Κύπρο. Θα πρέπει να επιτευχθεί μια τέτοια συμφωνία. Αξιολογούμε αυτές τις άτυπες συναντήσεις και συζητήσαμε το θέμα και σήμερα το πρωί. Κατά την προσεχή περίοδο συμφωνούμε ότι πρέπει να συνεχίσουμε αυτές τις συναντήσεις και μετά τις εκλογές στην Τουρκία θα πάω κι εγώ στην Ελλάδα. Θα πρέπει να υπάρξει αποτέλεσμα στις συνομιλίες και να επιτευχθεί μια λύση που να την αποδεχθούν και οι δύο πλευρές. Συζητήσαμε και για τους υδρογονάνθρακες ο κ. Κατρούγκαλος είπε ότι δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η Τουρκία και ευχαριστούμε. Κανένα πρότζεκτ στο οποίο δεν περιλαμβάνεται η Τουρκία δεν είναι ρεαλιστικό. Η Τουρκία έχει δικαιώματα που πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο, δεν μπορούν να φτάσουν κάπου αποκλείοντας την Τουρκία»,
σημείωσε.
