Σε θέσεις μάχης βρίσκει το πολιτικό προσωπικό η επόμενη ημέρα της ψήφισης της εξεταστικής επιτροπής για την υπόθεση Noovartis, με τις διαχωριστικές γραμμές αλλού να επανέρχονται και αλλού να καθαρίζουν και τα κομματικά επιτελεία να μετρούν τις δυνάμεις τους, σε μια άσκηση που μπορεί να αποδειχθεί και επί χάρτου. Το σενάριο των πρόωρων εκλογών επανέρχεται στο τραπέζι, καθώς η αντιπολίτευση το έθεσε και ο πρωθυπουργός δεν το διέψευσε όπως συνήθως.
Όπως ήταν αναμενόμενο η ένταση της αντιπαράθεσης, το ύφος και το διακύβευμα καθιστούν το θέμα μείζονος σημασίας για τα κόμματα και την εγχώρια πολιτική σκηνή, σε μια στιγμή που τα εθνικά θέματα έχουν αναβαθμιστεί επίσης σε επίπεδα pre-crisis και οι πολιτικοί και διπλωματικοί χειρισμοί απαιτείται να είναι νηφάλιοι και αποφασιστικοί.
Την ίδια στιγμή το κλίμα δείχνει να βελτιώνεται στην οικονομία παρά τις αναταράξεις στις αγορές, οι οποίες έγιναν αισθητές στην “τσιμπημένη” έκδοση 7ετούς ομολόγου και ανεξάρτητα από την καθυστέρηση στην εκταμίευση της δόσης. Επισφράγισμα του θετικού κλίματος και των επίσης ευοίωνων προοπτικών είναι οι δυο τελευταίες αναβαθμίσεις, από τη Mooyd’s και την S&P, καθώς και οι δυο διατηρούν θετικές τις προοπτικές, προεξοφλούν σημαντική ελάφρυνση του χρέους και καθαρή έξοδο από το Μνημόνιο. Με τον τρόπο αυτό ο τομέας οικονομίας κατατάσσεται στο ενεργητικό της κυβέρνησης και αποτελεί την αιχμή του δόρατος του αφηγήματος.
Σε πολιτικό επίπεδο η πόλωση βοηθά τα κόμματα να ελέγξουν αποτελεσματικά το πολιτικό προσωπικό, εφ’ ενός ζυγού, να ανακτήσουν κοινωνικό έρεισμα και να διαμορφώσουν διακριτό στίγμα και θέσεις, μετρώντας τις δυνάμεις τους. Συνεπώς το σενάριο εκλογών, μπορει να φαντάζει πρόωρο ή και άκαιρο είναι όμως αποδοτικό για την ενίσχυση της συνοχής του πολιτικού συστήματος και την εκτόνωση της κοινωνικής έντασης από τα εθνικά θέματα.
Η κομματική πειθαρχία που αναδείχθηκε στη Βουλή στην ψήφιση της πρότασης για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής, οι ισορροπίες και η δυναμική που δημιουργείται στην εντός και εκτός Κοινοβουλίου από την ένταση αποτελεί, υπό μια οπτική, ένα κρίσιμο stress test για τη διαχείριση των εθνικών θεμάτων.
Η πόλωση επί θεμάτων διαφθοράς, σε αυτή τη φάση, σε επίπεδο πολιτικού προσωπικού, υπερβαίνει αυτή των εθνικών θεμάτων, όπου οι αποστάσεις δεν είναι τόσο μεγάλες όσο καταγράφηκαν από από τις κοινωνικές αντιδράσεις. Η ανάδυση των σκανδάλων βοηθά στον επικοινωνιακό παραγκωνισμό των εθνικών θεμάτων και την ύφεση της κοινωνικής έντασης, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι υποβαθμίζονται σε επίπεδο πολιτικών προτεραιοτήτων.
Αυτό αποδείχθηκε χθες καθώς η Άγκελα Μέρκελ υποδέχθηκε τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, προσφωνώντας τον “Μακεδόνα”, ενώ αναφέρθηκε στην επικοινωνία της με τον Αλέξη Τσίπρα την προηγουμένη και τη συνάντηση που θα έχουν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής. Το γερμανικό ενδιαφέρον έρχεται σε μια περίοδο που εξωγενείς παράγοντες, όπως η Ρωσία και η Τουρκία αναβαθμίζουν το ενδιαφέρον τους και εντείνουν την κινητικότητά τους, ενώ οι ΗΠΑ διατηρούν χαμηλούς τόνους.
Στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών η προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης έχει περιορισμένα αποτελέσματα καθώς η Άγκυρα επιλέγει την κυκλική αναπαραγωγή της από το Νότιο Αιγαίο στην Ανατολική Μεσόγειο και την Κυπριακή ΑΟΖ. Αθήνα και Λευκωσία προσδοκούν αποτελέσματα από την ανάδειξη του θέματος στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, χωρίς ωστόσο να προεξοφλείται τίποτα καθώς NATO και ΗΠΑ θέλουν να χαλιναγωγήσουν την Τουρκία στη Συρία, ώστε να μην ανατραπεί η ισορροπία δυνάμεων, να περιοριστεί η βία και να αποδυναμωθεί ο ρωσικός άξονας.
Σε επικοινωνιακό επίπεδο το σύννεφο που σηκώνει η υπόθεση Novartis βοηθάει τα κόμματα να κερδίσουν έδαφος στην κοινωνία με εναλλακτική ατζέντα αντιπαράθεσης, εξαιρώντας τα εθνικά θέματα και προετοιμάζοντας το έδαφος για την επίτευξη πολιτικής συνεννόησης.
Υπ αυτό το πρίσμα, το πολιτικό ρίσκο περιορίζεται, οι αναταράξεις ερμηνεύονται ως εκτόνωση και η εκλογολογία ως μέσο άσκησης πολυεπίπεδης πίεσης και ενίσχυσης της συσπείρωσης. Ενδεχόμενη ενεργοποίηση τέτοιου σεναρίου, θα ήταν εφικτή εφόσον οι μετρήσεις ευνοούν την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες ή εάν τα αδιέξοδα στα εθνικά θέματα αποδειχθούν ανυπέρβλητα. Ακόμα όμως και τότε η απόδοση ευθύνης για πρόκληση εκλογών θα προκαλούσε επιπλοκές με εταίρους και συμμάχους αποδυναμώνοντας κόμματα και καθιστώντας τη χώρα ακόμα πιο ευάλωτη.
