Μελέτη που καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ο εγκέφαλος και ενορχηστρωτής του αποτυχημένου πραξικοπήματος της 15 Ιουλίου του 2016 στην Τουρκία, το αποτέλεσε το ορόσημο για το πιο άγριο πογκρόμ κατά των ατομικών ελευθεριών και των πολιτικών αντιπάλων του Τούρκου προέδρου καθώς και για το Δημοψήφισμα μέσα από το οποίο ισχυροποιήθηκε. Την έρευνα πραγματοποίησε το Κέντρο για την Ελευθερία της Στοκχόλμης (SCF)
Η έρευνα βασίζεται σε δεδομένα κοινώς αποδεκτά και ελεύθερα προσβάσιμα και συμπεραίνει ότι το «πραξικόπημα» δεν θα πρέπει καν να καλείται έτσι καθώς η κινητοποίηση των «πραξικοπηματιών» ήταν περιορισμένη, η διαχείριση της όλης απόπειρας ήταν προβληματική και παραβίαζε τους κοινούς κανόνες εμπλοκής. «Υπάρχει μια σειρά προβληματικών καταστάσεων στο περυσινό πραξικόπημα.
Ο Ερντογάν φαίνεται πως χρησιμοποίησε τις φήμες που κυκλοφορούσαν για να εξουδετερώσει την αντιπολίτευση», αναφέρει ο πρόεδρος της SCF. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος ο Ερντογάν κέρδισε με το πραξικόπημα τον «θρόνο» του, εξασφάλισε τα κέρδη του, εξουδετέρωσε την αντιπολίτευση και ακόμα-ακόμα προετοιμάζει εισβολή στην Συρία, την οποία διακαώς επιθυμούσε.
Για αυτό άλλωστε χαρακτήρισε το πραξικόπημα «δώρο θεού». Στα βασικά σημεία της η έκθεση για το τι συνέβη πραγματικά στις 15 Ιουλίου 2016 αναφέρει:
Υπάρχει τεράστια απόσταση μεταξύ των πραγματικών γεγονότων και των σεναρίων που διέσπειρε το καθεστώς Ερντογάν, μέσω προπαγάνδας, πιέσεων, απειλών, ακόμα και βασανιστηρίων. Οι μαρτυρίες από κατηγορούμενους και τα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν μέχρι τώρα ενισχύουν την άποψη πως το πραξικόπημα ήταν σκηνοθετημένο.
– Οι αντικρουόμενες δηλώσεις του Ερντογάν σχετικά με την σειρά των γεγονότων εκείνο το βράδυ, οι χιλιάδες συλλήψεις και οι διώξεις.
– Το γεγονός ότι ο επικεφαλής της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι γνώριζε για το πραξικόπημα, αλλά δεν ειδοποίησε ούτε τον πρωθυπουργό, ούτε τον πρόεδρο αλλά παραμένει ακόμα στη θέση του.
– Το γεγονός ότι ο Φιντάν δεν έχει κληθεί ούτε ως κατηγορούμενος, ούτε καν σαν μάρτυρας στις δίκες για το πραξικόπημα, η μη παρουσία του στο κοινοβούλιο κατά την σχετική έρευνα και συζήτηση.
– Το γεγονός ότι ο Φιντάν είχε επαφές με την στρατιωτική ηγεσία επί μέρες πριν το πραξικόπημα, ακόμα και την ημέρα εκδήλωσής του, η επίσκεψή του στο γενικό επιτελείο αν και υπήρχαν φήμες ότι θα συλλαμβάνονταν και η εκδήλωση του πραξικοπήματος αμέσως μετά την αποχώρησή του από εκεί δεν έχει εξηγηθεί ούτε δικαιολογηθεί ακόμα.
– Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ο αρχηγός του γενικού επιτελείου Χουκλουσί Ακάρ επίσης προέβη σε αντικρουόμενες δηλώσεις. Οι καταθέσεις και οι μαρτυρίες δε δεν δικαιολογούν τις δηλώσεις του. Αναλυτές αναφέρουν ότι το πραξικόπημα θα μπορούσε να καταπνιγεί πριν καν εκδηλωθεί. Ο Ακάρ όμως δεν έλαβε κανένα μέτρο.
– Είναι πολύ ασυνήθιστο το γεγονός ότι η ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων μετείχε ακόμα και σε γαμήλιες τελετές την ώρα που υπήρχαν πληροφορίες για επικείμενο πραξικόπημα.
– Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία στο πραξικόπημα συμμετείχαν 8.651 στρατιωτικοί, δηλαδή ποσοστό 1,5% των τουρκικών δυνάμεων. Από αυτούς δε οι 1.761 ήταν κληρωτοί στρατιώτες, οι 1.214 ήταν μαθητές στρατιωτικών σχολών και οι 5.761 ήταν αξιωματικοί και υπαξιωματικοί. Παρόλα αυτά διώχθηκαν 168 ανώτατοι αξιωματικοί που όλοι μαζί είχαν υπό τον έλεγχό τους 200.000 άνδρες.
– Το γεγονός ότι η γέφυρα του Βοσπόρου έκλεισε μόνο από το ένα ρεύμα, ότι επλήγησαν στόχοι άσχετοι με τους στόχους των πραξικοπηματιών, ότι δεν ενοχλήθηκαν οι πολιτικοί, ότι σκοτώθηκαν πολίτες, ότι επιχειρήθηκε κατάληψη στρατηγικών σημείων με μια χούφτα μόνο στρατιωτών δεν μπορούν να εξηγηθούν. Οι δε ομάδες που υποτίθεται καταδίωκαν τον Ερντογάν πήγαν στο ξενοδοχείο όπου διέμενε πολλές ώρες μετά τη διαφυγή του από εκεί. Όλα αυτά δεν βγάζουν νόημα.
– Ακόμα και μετά από έναν χρόνο από το πραξικόπημα η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει παρουσιάσει ούτε ένα αξιόπιστο στοιχείο εμπλοκής του κινήματος Γκιουλέν στο πραξικόπημα. Κατασκευασμένα μόνο στοιχεία και μαρτυρίες που ελήφθησαν μετά από βασανιστήρια παρουσιάστηκαν.
– Τα στρατεύματα που κινητοποιήθηκαν για το πραξικόπημα κινητοποιήθηκαν με άλλες δικαιολογίες ενώ οι μετέχοντες αξιωματικοί προέρχονται από διάφορους πολιτικούς χώρους και ιδεολογίες.
– Ο Γκιουλέν έχει δηλώσει πως το πραξικόπημα ήταν σκηνοθετημένο από τον Ερντογάν.
– Ακόμα οι βαλλιστικές έρευνες των όπλων με τα οποία σκοτώθηκαν πολίτες παραμένουν σκοτεινές. Είναι γνωστό ότι στις συγκρούσεις μετείχαν παραστρατιωτικές ομάδες, ενώ υπάρχουν πληροφορίες πως η αστυνομία μοίρασε όπλα σε πολίτες.
– Στην Τουρκία πλέον δεν υπάρχει Κράτος Δικαίου. Είναι μια χώρα που κυβερνάται με διατάγματα σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Η δικαστική εξουσία ελέγχεται απόλυτα από την κυβέρνηση, δεν υπάρχει ελευθερία του Τύπου ή της έκφραση, μέλη της αντιπολίτευσης βρίσκονται στη φυλακή και το κοινοβούλιο δεν λειτουργεί κανονικά.
– Πάνω από 150.000 δημόσιοι λειτουργοί έχουν χάσει τη δουλειά τους χωρίς ουσιαστικό έλεγχο. Οι διώξεις στις ένοπλες δυνάμεις, τη δικαιοσύνη, το διπλωματικό σώμα, τη διοίκηση και στους μηχανισμούς ασφαλείας φτάνει σε ανησυχητικά υψηλό επίπεδο και 51.889 άτομα βρίσκονται στις φυλακές χωρίς αποδείξεις, χωρίς δίκη και καταδίκη που θεωρούνται οπαδοί του Γκιουλέν.
