Τον κώδωνα του κινδύνου για την υπεκατανάλωση ενέργειας από την Τεχνητή Νοημοσύνη κρούει με ανάλυσή του το ΔΝΤ, υπογραμμίζοντας ότι δεν έχουν ληφθεί οι απαραίτητες πρόνοιες για την ένταξή της στα ηεκτρικά οικοσυστήματα διεθνώς.
Τους κινδύνους που απορρέουν από την επιθετική είσοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης στην οικονομική καθημερινότητα υπογραμμίζει με ανάλυσή του το ΔΝΤ.
Η υπερκατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από το AI εξελίσσεται σε έναν από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς κινδύνους. Η κατανάλωση που καταγράφεται ήδη από τα data centers είναι αντίστοιχη με εκείνη ολόκληρων ανεπτυγμένων οικονομιών, ενώ οι προβλέψεις δείχνουν ότι ενδέχεται σύντομα να φτάσει στα επίπεδα των μεγαλύτερων καταναλωτών του πλανήτη, όπως η Ινδία. Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί απλώς τεχνική πρόκληση, αλλά εγείρει σοβαρά ζητήματα ενεργειακής επάρκειας, κόστους και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η τεχνητή νοημοσύνη αποτυπώνεται όχι μόνο ως εργαλείο μετασχηματισμού, αλλά και ως παράγοντας διατάραξης του ενεργειακού ισοζυγίου. Η συζήτηση για τη βιώσιμη ανάπτυξή της δεν μπορεί πλέον να αγνοεί τις ακραίες απαιτήσεις σε ηλεκτρική ενέργεια, που αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα με ορθές πολιτικές και τεχνολογικές λύσεις, ενδέχεται να περιορίσουν την ίδια την πρόοδό της, με πολλαπλές επιπτώσεις σε κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.
Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί μια αναδυόμενη πηγή παραγωγικότητας και οικονομικής ανάπτυξης, η οποία αναδιαμορφώνει επίσης την απασχόληση και τις επενδύσεις.
Το AI έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τον μέσο ετήσιο ρυθμό παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, σύμφωνα με σενάρια που παρουσιάζονται στην πρόσφατη ανάλυσή μας, η οποία περιλαμβάνεται στις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές (World Economic Outlook) του ΔΝΤ για τον Απρίλιο του 2025.
Ωστόσο, το AI απαιτεί ολοένα και περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια για τα κέντρα δεδομένων που την καθιστούν εφικτή. Η επακόλουθη πίεση στα ηλεκτρικά δίκτυα έχει σημαντικές επιπτώσεις στη παγκόσμια ζήτηση ηλεκτρισμού.
Τα στοιχεία
Τα παγκόσμια κέντρα δεδομένων κατανάλωσαν έως και 500 τεραβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας το 2023, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ετήσια εκτίμηση του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (OPEC). Το σύνολο αυτό, που ήταν υπερδιπλάσιο σε σύγκριση με τα ετήσια επίπεδα της περιόδου 2015-2019, ενδέχεται να τριπλασιαστεί φθάνοντας τις 1.500 τεραβατώρες έως το 2030, σύμφωνα με προβλέψεις του OPEC.
Όπως παρουσιάζεται στο διάγραμμα της εβδομάδας, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μόνο από τα κέντρα δεδομένων, που ήδη ισοδυναμεί με εκείνη της Γερμανίας ή της Γαλλίας, έως το 2030 αναμένεται να εξισωθεί με αυτήν της Ινδίας, η οποία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως. Η χρήση αυτή θα υπερκεράσει και την προβλεπόμενη κατανάλωση από τα ηλεκτρικά οχήματα (EVs), καταναλώνοντας 1,5 φορά περισσότερη ενέργεια από αυτά έως το τέλος της δεκαετίας.
Η κατανάλωση ενέργειας από κέντρα δεδομένων αυξάνεται ταχύτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου βρίσκεται και η μεγαλύτερη συγκέντρωση τέτοιων εγκαταστάσεων παγκοσμίως. Η απαιτούμενη ισχύς για αμερικανικές μονάδες server αναμένεται να υπερτριπλασιαστεί, ξεπερνώντας τις 600 τεραβατώρες έως το 2030, σύμφωνα με προβλέψεις σεναρίου μέσης ζήτησης της McKinsey & Co.
Η ραγδαία ανάπτυξη της υποδομής αποθήκευσης δεδομένων στο cloud και η εξυπηρέτηση αιτημάτων ΑΙ καθιστά επιτακτική την ανάγκη για στοχευμένες ενεργειακές πολιτικές, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι αυξανόμενες ανάγκες μπορούν να καλυφθούν επαρκώς.
Κίνδυνος αύξησης των τιμών
Η αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από τον τεχνολογικό τομέα θα ενισχύσει τη συνολική προσφορά, γεγονός που —αν υπάρξει επαρκής ανταπόκριση— θα προκαλέσει μικρή μόνο αύξηση στις τιμές ρεύματος. Αντίθετα, όσο καθυστερεί η αντιμετώπιση της προσφοράς, τόσο θα αυξάνεται το κόστος, πλήττοντας καταναλωτές και επιχειρήσεις και πιθανώς επιβραδύνοντας την ανάπτυξη του ίδιου του κλάδου του AI.
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα
Στο πλαίσιο των υφιστάμενων ενεργειακών πολιτικών, η άνοδος της ζήτησης ρεύματος λόγω AI θα μπορούσε να προσθέσει 1,7 γιγατόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο την περίοδο 2025-2030, ποσότητα αντίστοιχη με τις ενεργειακά σχετιζόμενες εκπομπές της Ιταλίας για μια πενταετία.
Καθυστερούν οι επενδύσεις
Η ζήτηση για υπολογιστική ισχύ και ηλεκτρική ενέργεια από τις πλατφόρμες AI υπόκειται σε μεγάλη αβεβαιότητα. Αποδοτικά, ανοικτού κώδικα μοντέλα ΤΝ όπως το DeepSeek μειώνουν το κόστος υπολογισμών και τη ζήτηση ενέργειας. Ωστόσο, το μειωμένο κόστος ενθαρρύνει τη μεγαλύτερη χρήση της ΤΝ, ενώ τα ενεργοβόρα μοντέλα αιτιολόγησης αυξάνουν τις ενεργειακές ανάγκες.
Το τελικό καθαρό αποτέλεσμα στη ζήτηση ενέργειας παραμένει αβέβαιο, κάτι που ενδέχεται να καθυστερήσει τις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας, προκαλώντας έτσι αυξημένες τιμές. Οι πολιτικοί και οι επιχειρήσεις πρέπει να συνεργαστούν, ώστε το AI να φθάσει στο πλήρες αναπτυξιακό του δυναμικό με ελαχιστοποίηση του κόστους. Η εφαρμογή πολιτικών που προωθούν πολλαπλές πηγές ενέργειας μπορεί να ενισχύσει την προσφορά, να περιορίσει τις αυξήσεις στις τιμές και να συγκρατήσει τις εκπομπές.
