Την απόφασή της για αφοπλισμό και αυτοδιάλυση ανακοίνωσε το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), επιδιώκοντας τον τερματισμό της μακροχρόνιας σύγκρουσης με την Τουρκία, εξέλιξη που ενισχύει το αποτύπωμα του Ταγίπ Ερντογάν τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς και αποτελεί κεφάλαιο που θα αξιοποιήσει στο μέγιστο βαθμό η τουρκική διπλωματία.
Η απόφαση, η οποία στοχεύει να τερματίσει τέσσερις δεκαετίες ένοπλης σύγκρουσης με δεκάδες χιλιάδες θύματα, δημοσιοποιήθηκε μέσω του πρακτορείου Firat, το οποίο συνδέεται με το PKK.
Η Τουρκία θεωρείται βέβαιο ότι θα αξιοποιήσει τη διάλυση του PKK για να βελτιώσει τις σχέσεις με την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, προβάλλοντας την «ειρηνευτική μετάβαση» ως βήμα για θεσμική σύγκλιση.
Ενδέχεται επίσης να ανοίξει ο δρόμος για επανεκκίνηση του διαλόγου Ε.Ε.–Τουρκίας σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσφυγικού, καθώς η εσωτερική ένταση μειώνεται.
Παράλληλα, υπονομεύει την ενόττηα του αντιπολιτευτικού μετώπου, καθώς αποδομεί σημαντική συνιστώσα της στήριξης του έκπτωτου και φυλακισμένου Δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.
Το Timeline των εξελίξεων
Τον Φεβρουάριο, ο Οτσαλάν, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή από το 1999, όπου εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης, ζήτησε από την οργάνωση να συνεδριάσει και να λάβει επίσημα την απόφαση για τη διάλυσή της.
Στις 1 Μαρτίου, το PKK κήρυξε μονομερή κατάπαυση του πυρός, με όρους, όπως η δημιουργία ενός νέου νομικού πλαισίου για τις ειρηνευτικές συνομιλίες.
Το PKK, το οποίο χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση στην Τουρκία και τους δυτικούς συμμάχους της, ιδρύθηκε το 1978 στο Ντιγιάρμπακιρ και ξεκίνησε την ένοπλη εξέγερση κατά του τουρκικού κράτους το 1984.
Γεωπολιτικός αντίκτυπος
Η ανακοίνωση διάλυσης του PKK (Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν) έχει βαθιά γεωπολιτική σημασία, καθώς επηρεάζει ευθέως τις ισορροπίες ισχύος και τις στρατηγικές σχέσεις σε μια από τις πιο ασταθείς περιοχές του κόσμου: τη Μέση Ανατολή.
Πολιτικές ανακατατάξεις
-
Η διάλυση του PKK μπορεί να αλλάξει το πολιτικό τοπίο στην Τουρκία, ειδικά σε σχέση με το κουρδικό στοιχείο.
-
Αν υπάρξει ομαλή μετάβαση, μπορεί να ενισχύσει την πολιτική ενσωμάτωση των Κούρδων και να επιτρέψει την ενίσχυση κομμάτων όπως το HDP ή οι διάδοχοί του.
-
Η κυβέρνηση Ερντογάν μπορεί να χρησιμοποιήσει την ανακοίνωση για εθνική συσπείρωση και βελτίωση του διεθνούς προφίλ της, ειδικά ενόψει πιθανού ανοίγματος προς τη Δύση.
Στρατηγική Αναβάθμιση της Τουρκίας
-
Η Τουρκία εμφανίζεται ως παράγοντας σταθερότητας, προσφέροντας νέο γεωπολιτικό αφήγημα έναντι των Κούρδων της Συρίας (YPG/SDG).
-
Αυτό θα μπορούσε να διευκολύνει διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία σε σχέση με τις ζώνες επιρροής στη Συρία, ιδίως στην περιοχή της Ροζάβα.
-
Ενισχύεται η τουρκική παρουσία στο Ιράκ (κυρίως στο Κουρδιστάν), καθώς το PKK λειτουργούσε από βάσεις εκεί. Άρα, η Άγκυρα μπορεί να ζητήσει μεγαλύτερη συνεργασία με την ημιαυτόνομη κυβέρνηση του Βόρειου Ιράκ.
Ενεργειακή ασφάλεια
-
Το τέλος της ένοπλης δράσης του PKK μειώνει τις απειλές προς τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου που διέρχονται από το νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας, όπως ο αγωγός Κιρκούκ – Τσεϊχάν.
-
Αυτό μπορεί να σταθεροποιήσει τις επενδύσεις σε ενεργειακές υποδομές και να ενισχύσει τη θέση της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου μεταξύ Μέσης Ανατολής και Ευρώπης.
Νέες γεωπολιτικές δυναμικές
-
Η διάλυση του PKK αναγκάζει άλλες κουρδικές οργανώσεις, όπως οι YPG/SDG στη Συρία, να επανεξετάσουν τη στρατηγική τους, υπό την πίεση Τουρκίας και ΗΠΑ.
-
Ενδέχεται να επηρεαστούν και οι σχέσεις ΗΠΑ–Κούρδων της Συρίας, καθώς η Τουρκία μπορεί να διεκδικήσει αποδυνάμωση ή απομόνωση των YPG με το επιχείρημα ότι «ο ένοπλος αγώνας έχει τελειώσει».