Τις πρώτες πρωινές ώρες της 11ης Μαΐου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν απηύθυνε ένα ασυνήθιστο νυχτερινό διάγγελμα, προτείνοντας την επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών με την Ουκρανία στις 15 Μαΐου στην Κωνσταντινούπολη. Η πρόταση αυτή ήρθε αμέσως μετά τη λήξη της προσωρινής κατάπαυσης του πυρός για την Ημέρα της Νίκης, κατά τη διάρκεια της οποίας είχαν ανασταλεί οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία.
Στο πρώτο μέρος της ομιλίας του, ο Πούτιν αναφέρθηκε στις διπλωματικές επαφές της Ρωσίας κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, συμπεριλαμβανομένων συναντήσεων με ηγέτες από την Κίνα, τη Βενεζουέλα, το Βιετνάμ και άλλες χώρες. Στη συνέχεια, επικεντρώθηκε στην επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, κατηγορώντας το Κίεβο ότι έχει σαμποτάρει προηγούμενες ειρηνευτικές πρωτοβουλίες και ότι δεν έχει ανταποκριθεί σε ρωσικές προτάσεις για κατάπαυση του πυρός.
Ο Πούτιν πρότεινε άμεσες συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις στην Κωνσταντινούπολη, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τα βαθύτερα αίτια της σύγκρουσης και να επιδιώξει μια μακροπρόθεσμη ειρήνη. Ωστόσο, η Ουκρανία και οι δυτικοί σύμμαχοί της απαιτούν πρώτα μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών πριν από οποιαδήποτε διαπραγμάτευση.
Η επιλογή της Κωνσταντινούπολης ως τόπου διεξαγωγής των συνομιλιών δεν είναι τυχαία, καθώς παραπέμπει στις συνομιλίες του 2022, όταν η Ρωσία είχε πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης. Η Ρωσία επιδιώκει να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις από μια θέση ισχύος, αν και οι συνθήκες στο πεδίο έχουν αλλάξει έκτοτε.
Η πρόταση του Πούτιν έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης διπλωματικής δραστηριότητας, με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να ζητά άμεση κατάπαυση του πυρός και Ευρωπαίους ηγέτες να επισκέπτονται το Κίεβο για να πιέσουν για ειρηνευτικές συνομιλίες. Ωστόσο, η συνέχιση των ρωσικών στρατιωτικών επιχειρήσεων μετά την προσωρινή εκεχειρία εγείρει αμφιβολίες για τη δέσμευση της Μόσχας σε μια ειρηνική λύση.
Επιπλέον σημεία ενδιαφέροντος:
- Η Ρωσία επιδιώκει να ανακτήσει τον έλεγχο της διπλωματικής πρωτοβουλίας, παρουσιάζοντας τον εαυτό της ως πρόθυμο για ειρήνη, ενώ κατηγορεί την Ουκρανία για αδιαλλαξία.
- Η επιλογή της Κωνσταντινούπολης ως τόπου συνομιλιών υποδηλώνει την επιθυμία της Ρωσίας να επαναφέρει τις διαπραγματεύσεις σε ένα πλαίσιο όπου είχε προηγουμένως πλεονέκτημα.
- Η πρόταση για συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις μπορεί να θεωρηθεί ως προσπάθεια της Ρωσίας να αποφύγει τις απαιτήσεις για άμεση κατάπαυση του πυρός, επιδιώκοντας να κερδίσει χρόνο ή να αποσπάσει παραχωρήσεις.
- Η συνέχιση των στρατιωτικών επιχειρήσεων από τη Ρωσία μετά την προσωρινή εκεχειρία υπονομεύει την αξιοπιστία των ειρηνευτικών της προθέσεων.
- Η στάση της Ρωσίας μπορεί να αποσκοπεί στο να δημιουργήσει ρήγμα μεταξύ της Ουκρανίας και των δυτικών συμμάχων της, παρουσιάζοντας την Ουκρανία ως εμπόδιο στην ειρήνη.