Την από καιρό προαναγγελθείσα απόφασή του να μπλοκάρει την εξαγορά 14 δισ. δολαρίων της US Steel από την Nipon Steel αναμένεται να ανακοινώσει τις επόμενες ώρες ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, με αιτιολογικό ότι εγείρεται ζήτημα εθνικής ασφάλειας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αποφάσισε να μπλοκάρει την εξαγορά της U.S. Steel αξίας 14 δισ. δολαρίων από την ιαπωνική Nippon Steel, με την ανακοίνωση να αναμένεται την Παρασκευή. Στο αιτιολογικό γίνεται επίκληση σε ζητήματα εθνικής ασφαλείας.
Η απόφαση αυτή αποτελεί μια εξαιρετική χρήση της εκτελεστικής εξουσίας, ειδικά για έναν πρόεδρο που απέχει μόλις λίγες εβδομάδες από την αποχώρησή του από το αξίωμα. Επίσης, σηματοδοτεί μια απόκλιση από τη μακροχρόνια παράδοση των Ηνωμένων Πολιτειών για ανοικτές επενδύσεις, με πιθανές ευρείες επιπτώσεις στην αμερικανική οικονομία.
Η κίνηση του Τζο Μπάιντεν να σταματήσει τη συναλλαγή θα μπορούσε να οδηγήσει ξένους επενδυτές να επανεξετάσουν τις προοπτικές επενδύσεων σεευαίσθητους τομείς της αμερικανικής οικονομίας σε πολιτικά σημαντικές πολιτείες. Θα μπορούσε επίσης να ταράξει τις σχέσεις με την Ιαπωνία, έναν στενό σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών και μία από τις μεγαλύτερες πηγές ξένων επενδύσεων για τη χώρα.
Η απόφαση του προέδρου να μπλοκάρει τη συμφωνία ελήφθη αφού μια ομοσπονδιακή επιτροπή που εξέταζε τη συναλλαγή δεν έκανε επίσημη σύσταση σχετικά με το αν η εξαγορά πρέπει να επιτραπεί να προχωρήσει, σύμφωνα με επιστολές που στάλθηκαν στις εταιρίες και τον Λευκό Οίκο τον περασμένο μήνα.
Η Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες (CFIUS), που αποτελείται από φορείς όπως τα υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης, εξέφρασε επιφυλάξεις για τη συμφωνία σε επιστολή τον περασμένο μήνα. Η CFIUS εξέφρασε ανησυχίες ότι η συναλλαγή θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, καθώς πιθανώς θα οδηγούσε σε μείωση της αμερικανικής παραγωγής χάλυβα. Οι αξιωματούχοι υπέδειξαν ότι οι άλλες παγκόσμιες επιχειρηματικές δραστηριότητες της Nippon θα μπορούσαν στο μέλλον να υπερισχύσουν των δεσμεύσεών της για επενδύσεις στην U.S. Steel.
Η έλλειψη επίσημης σύστασης έθεσε το θέμα στην κρίση του Τζο Μπάιντεν.
Αντιδράσεις από Nippon και US Steel
Ωστόσο, η απόφαση αυτή ενδέχεται να αντιμετωπίσει νομικές προκλήσεις. Η Nippon είχε δηλώσει ότι είναι έτοιμη να προβεί σε νομικές ενέργειες εάν η συμφωνία μπλοκαριστεί.
Η Nippon απέστειλε επιστολή στη CFIUS τον περασμένο μήνα, κατηγορώντας τον Λευκό Οίκο για “απαράδεκτη επιρροή” στη διαδικασία. Η εταιρεία δήλωσε ότι οι ανησυχίες που έθεσε η CFIUS ήταν “γεμάτες με ανακρίβειες και παραλείψεις, παραπλανητικές και ελλιπείς δηλώσεις, εικασίες και υποθέσεις που δεν βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα και είναι προφανώς παράλογες”.
Η U.S. Steel συνέχισε επίσης να προωθεί τη συμφωνία. Μετά την αποτυχία της CFIUS να κάνει επίσημη σύσταση, η εταιρεία εξέδωσε δήλωση λέγοντας ότι η συμφωνία “είναι μακράν ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η U.S. Steel, μαζί με τους εργαζομένους της, τις κοινότητες και τους πελάτες της, θα ευδοκιμήσουν μακροπρόθεσμα”.
Προδιαγεγραμμένη απόφαση
Οι πολιτικές πτυχές της απόφασης του κ. Μπάιντεν ήταν σαφείς: Η U.S. Steel εδρεύει στην κρίσιμη αμφίρροπη πολιτεία της Πενσυλβάνια, και το ισχυρό συνδικάτο της αντιτάχθηκε σθεναρά στην προτεινόμενη εξαγορά, εν μέρει λόγω ανησυχιών ότι η Nippon δεν θα τηρούσε τις δεσμεύσεις της να επενδύσει σε εργοστάσια και να διατηρήσει τις συντάξεις των εργαζομένων. Η δημόσια συζήτηση για την εξαγορά αναδείχθηκε σε βασικό ζήτημα ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024, και ο κ. Μπάιντεν, η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις και ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσαν δημόσια ότι η U.S. Steel πρέπει να παραμείνει αμερικανικής ιδιοκτησίας.
Πριν από τις εκλογές, η κυβέρνηση Μπάιντεν έδωσε στις εταιρείες τρεις επιπλέον μήνες για να προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες για τη συμφωνία. Μέχρι τον Δεκέμβριο, ωστόσο, ήταν σαφές ότι η συμφωνία πιθανότατα είχε καταδικαστεί, όταν η CFIUS ενημέρωσε τη Nippon ότι οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες ήταν διχασμένες σχετικά με το αν η συμφωνία πρέπει να προχωρήσει, και μετά τη δήλωση του κ. Τραμπ ότι θα την μπλοκάρει μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του.
«Ως πρόεδρος, θα μπλοκάρω αυτή τη συμφωνία», δήλωσε ο κ. Τραμπ στα κοινωνικά δίκτυα. «Προσοχή στους αγοραστές!!!».
Η πρόταση της Nippon αντιμετώπισε πολιτική αντίθεση από τη στιγμή που ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο του 2023. Δημοκρατικοί γερουσιαστές, συμπεριλαμβανομένων των Σέροντ Μπράουν από το Οχάιο και Μπομπ Κέισι από την Πενσυλβάνια, μαζί με τον Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Τζ.Ντ. Βανς, αντιπρόεδρο-εκλεγμένο πλέον, κάλεσαν τον κ. Μπάιντεν να εξετάσει την προτεινόμενη πώληση.
