Πληθαίνουν τα ερωτηματικά για τη συντριβή της πτήσης J2-8243 του μεταγωγικού αεροσκάφους Embraer, ενώ παράλληλα εντείνονται και οι κινήσεις στη γεωπολιτική σκακιέρα, καθώς τόσο η Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν όσο και η Δύση επιχειρούν να αξιολογήσουν και να εκμεταλλευτούν τα γεγονότα.
Tην ώρα που το Αζερμπαϊτζάν πενθεί τα δεκάδες θύματα της συντριβής του Εμπραέρ των Azerbaijan Airlines, τα ερωτήματα σχετικά με τα αίτια της αεροπορικής τραγωδίας πληθαίνουν.
Το Embraer συνετρίβη κοντά στην πόλη Άχταου, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 38 άνθρωποι. Νωρίτερα, είχε αλλάξει πορεία πάνω από μια περιοχή της Ρωσίας όπου τους τελευταίους μήνες η Μόσχα χρησιμοποιούσε συστήματα αεράμυνας για να αντιμετωπίσει τις ουκρανικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Επισήμως, τα αίτια της συντριβής της πτήσης J2-8243 παραμένουν προς το παρόν άγνωστα και υπό διερεύνηση. Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές του Αζερμπαϊτζάν που έχουν γνώση των προκαταρκτικών ερευνών, μίλησαν στο πρακτορείο Reuters αλλά και στο Euronews, κάνοντας λόγο για κατάρριψη του αεροσκάφους από ρωσικό σύστημα αεράμυνας.
Διαρροές όμως νωρίτερα, από φιλοκυβερνητικά media στο Αζερμπαϊτζάν αναφέρονταν σε σμήνος πουλιών, εκδοχή που προωθεί και η Μόσχα.
Τα γεγονότα
Το αεροπλάνο εκτελούσε την πτήση J2-8243 από το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν με προορισμό τον Γκρόζνι, στην Τσετσενία. Συνετρίβη στην απέναντι όχθη της Κασπίας Θάλασσας.
Βίντεο και εικόνες από τα συντρίμμια του αεροπλάνου καταγράφουν ρήγματα στην άτρακτο που μοιάζουν να έχουν προκληθεί από θραύσματα πυραύλου.
Αρχικά, οι Azerbaijan Airlines ανέφεραν πως η πτώση ενδέχεται να προκλήθηκε από πρόσκρουση του αεροσκάφους με σμήνος πουλιών, σύμφωνα με το πρακτορείο AZERTAC, κάτι που υποστήριξε και η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας της Ρωσίας.
Τα σενάρια και οι ειδικοί
Μία από τις πηγές που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters είπε ότι οι προκαταρκτικές έρευνες δείχνουν ότι το αεροσκάφος χτυπήθηκε από ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα Pantsir-S. Οι τηλεπικοινωνίες του διακόπηκαν λόγω ηλεκτρονικών παρεμβολών, ενώ πλησίαζε στο Γκρόζνι.
«Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι έγινε εσκεμμένα. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα γεγονότα, το Μπακού αναμένει από τη ρωσική πλευρά να παραδεχτεί την κατάρριψη του αζέρικου αεροσκάφους», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Αμερικανός αξιωματούχος που μίλησε στο πρακτορείο Reuters υπό τον όρο της ανωνυμίας, έκανε λόγω -κι εκείνος- για ρωσικά αντιαεροπορικά πυρά.
Σύμφωνα με τον εν λόγω αξιωματούχο, αν τα στοιχεία αποδειχθούν ακριβή, θα είναι «ενδεικτικά της ρωσικής απερισκεψίας».
Χθες, μεταξύ όσων προέβαλαν το σενάριο της κατάρριψης, ήταν ο Αντρίεφ Κοβαλένκο, επικεφαλής του Κέντρου Αντιμετώπισης Παραπληροφόρησης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας.
«Σήμερα το πρωί, ένα αεροσκάφος Embraer 190 αεροπορικής εταιρείας του Αζερμπαϊτζάν, που εκτελούσε πτήση από το Μπακού προς το Γκρόζνι, καταρρίφθηκε από ρωσικό σύστημα αεράμυνας», έγραψε χαρακτηριστικά ο Ουκρανός αξιωματούχος, επικαλούμενος βίντεο από το εσωτερικό του αεροπλάνου που έδειχνε «διάτρητα σωσίβια».
Ο Τζάστιν Κραμπ, ειδικός σε θέματα πληροφοριών, ασφάλειας και άμυνας και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Sibylline, δήλωσε στο BBC Radio 4 σήμερα, Πέμπτη, ότι το σενάριο περί αντιαεροπορικών πυρών από τη Ρωσία είναι «η θεωρία που ταιριάζει με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που γνωρίζουμε». Σύμφωνα με τον ίδιο, η ρωσική αεράμυνα ήταν ενεργή στο Γκρόζνι περίπου την ώρα που το αεροπλάνο συνετρίβη.
Ο Μαρκ Ζι της OPSGroup, η οποία εποπτεύει για τυχόν κινδύνους τον εναέριο χώρο και τα αεροδρόμια της υφηλίου, δήλωσε ότι η ανάλυση των θραυσμάτων του αεροσκάφους, δείχνει με πιθανότητα 90-99% ότι επλήγη από πύραυλο εδάφους-αέρος.
Πολιτικές… παρεμβολές
Οι αρχές του Καζακστάν δεν είναι σε θέση ούτε να επιβεβαιώσουν, ούτε όμως και να διαψεύσουν ότι το αεροσκάφος της Azerbaijan Airlines που κατέπεσε την Τετάρτη κοντά στην πόλη Άχταου καταρρίφθηκε από τη ρωσική αντιαεροπορική άμυνα.
Οι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει ακόμη σε κανένα συμπέρασμα για τη συντριβή, είπε ο περιφερειακός Εισαγγελέας Μεταφορών Αμπιλαϊμπέκ Ορνταμπάγιεφ.
Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Καζακστάν δήλωσε ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία επίσημη εξήγηση για τη συντριβή.
Νωρίτερα, αξιωματούχοι από Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν και Ρωσία, τις τρεις χώρες που συνδέονται με το δυστύχημα, κάλεσαν τον κόσμο να μην διακινεί εικασίες και σενάρια έως ότου υπάρξει επίσημο πόρισμα της έρευνας.
Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε νωρίτερα σήμερα πως «είναι λάθος να γίνονται εικασίες προτού καταλήξει στο πόρισμά της η έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη».
«Καμία από αυτές τις χώρες -ούτε το Αζερμπαϊτζάν, ούτε η Ρωσία ούτε το Καζακστάν- δεν έχει συμφέρον να αποκρύψει πληροφορίες. Όλες οι πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες στον κόσμο», σημείωσε, στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος της Γερουσίας του Καζακστάν, Ασιμπάγεφ Μόλεν
