Εντάλματα σύλληψης κατά του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μενιαμίν Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ, καθώς και για τον ηγέτη της Χαμάς, Μοχάμεντ Ντιάμπ Ιμπραήμ Αλ Μάσρι –γνωστό και ως Μοχάμεντ Ντέιφ–, εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, κίνηση που έρχεται σε συνέχεια της άρνησης του Ισραήλ να συμφωνήσει σε εκεχειρία με τη Χαμάς στην Παλαιστίνηση και την Χεζμπολάχ στον Λίβανο, παρά τις αμερικανικές πιέσεις.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης ανακοίνωσε σήμερα, Πέμπτη, πως εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για τον ηγέτη της Χαμάς, Μοχάμεντ Ντιάμπ Ιμπραήμ Αλ Μάσρι –γνωστό και ως Μοχάμεντ Ντέιφ–, για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου και για τον πρώην υπουργό Αμυνας Γιοάβ Γκάλαντ.
Τα εντάλματα αφορούν φερόμενα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Το δικαστήριο διευκρινίζει ότι η αποδοχή της αρμοδιότητας του διεθνούς δικαστικού οργάνου από το Ισραήλ δεν είναι απαραίτητη.
Μετά την έκδοση των ενταλμάτων σύλληψης του μπαλάκι περνάει στις χώρες που το αναγνωρίζουν, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, οι οποίες είτε να υπακούσουν στα εντάλματα διακόπτοντας πρακτικά τις σχέσεις με το Ισραήλ, είτε θα τα αγνοήσουν υπονομεύοντας ενεργά τη διεθνή έννομη τάξη. Αν αποδεχτούν την ισχύ των ενταλμάτων, οι χώρες, θα είναι υποχρεωμένες να συλλάβουν όποιων εκ των εκζητούμενων βρεθεί στο έδαφός τους. Αυτό συνεπάγεται ότι δεν θα δεχθούν επίσκεψη από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου,
Σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο η έκδοση εντάλματος σύλληψης κατά ηγέτη οδηγεί πρακτικά στην απονομιμοποίησή του, ακόμα κι αν η χώρα του δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.
Το χρονικό των ενταλμάτων σύλληψης
Η κίνηση αυτή έρχεται αφού ο εισαγγελέας του ΔΠΔ, Καρίμ Χαν, είχε ανακοινώσει στις 20 Μαΐου ότι ζητά εντάλματα σύλληψης για φερόμενα εγκλήματα που συνδέονται με τις επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 και την ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα.
Ειδικότερα, ο Χαν, τον Μάιο, απέδιδε στους ηγέτες της Χαμάς κατηγορίες για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου, όπως εξόντωση, δολοφονίες, αρπαγή ομήρων, βιασμούς και βασανιστήρια.
Για τους Ισραηλινούς ηγέτες οι κατηγορίες περιελάμβαναν σκόπιμες επιθέσεις εναντίον αμάχων και τη χρήση της πείνας ως όπλου πολέμου, καθώς και εξόντωση και δολοφονία.
Τώρα, εναπόκειται στα 124 κράτη-μέλη του ΔΠΔ –στα οποία δεν περιλαμβάνονται το Ισραήλ και οι ΗΠΑ– να αποφασίσουν αν θα εκτελέσουν ή όχι τα εντάλματα.
Εκτός διεθνούς νομίμου τάξης του Ισραήλ
Το Ισραήλ έχει απορρίψει τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου της Χάγης και αρνείται τα εγκλήματα πολέμου στη Γάζα.
Επίσης το Ισραήλ έχει ανακοινώσει ότι σκότωσε τον Αλ Μάσρι, επίσης γνωστό ως Μοχάμεντ Ντέιφ, σε αεροπορική επιδρομή. Εκτοτε η Χαμάς δεν έχει επιβεβαιώσει ούτε διαψεύσει την είδηση.
Διεθνής πίεση
Σύμφωνα με τον Guardian, το ένταλμα σύλληψης θα μπορούσε να αυξήσει την εξωτερική πίεση στην κυβέρνηση Νετανιάχου, σε μια περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ προσπαθούν να μεσολαβήσουν για την κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.
Μια άλλη ανάγνωση υποστηρίζει πως αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να ενισχύσει την πολιτική θέση του πρωθυπουργού στο Ισραήλ βραχυπρόθεσμα, καθώς οι περισσότεροι Ισραηλινοί απορρίπτουν τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας.
Ο Τζο Μπάιντεν έχει δηλώσει ότι ο Νετανιάχου δεν λαμβάνει τις απαιτούμενες πρωτοβουλίες για να εξασφαλίσει την κατάπαυση του πυρός. Σημειώνεται πως ο Ισραηλινός ηγέτης έχει δεσμευτεί να μη συμβιβαστεί όσον αφορά τον έλεγχο στρατηγικής σημασίας περιοχών εντός της Γάζας. Από την πλευρά του, ο Νετανιάχου κατηγορεί τη Χαμάς ότι δεν διαπραγματεύεται με καλή πίστη.
Τι σημαίνει αυτή η απόφαση;
Το Ισραήλ δεν είναι μέλος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και, ως εκ τούτου, δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του εν λόγω δικαστηρίου στο Ισραήλ ή στη Γάζα. Επομένως, ο Νετανιάχου και ο Γκάλαντ δεν θα αντιμετωπίσουν κανέναν κίνδυνο σύλληψης στο εσωτερικό. Ωστόσο, αυτά τα εντάλματα σημαίνουν ότι θα μπορούσαν να συλληφθούν εάν ταξιδέψουν σε ένα από τα 124 κράτη μέλη του δικαστηρίου. Σε αυτά τα κράτη συμπεριλαμβάνονται οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά όχι και οι Ηνωμένες Πολιτείες.