Με το ειδικό βάρος της εμπειρίας δεκαετιών στη διαχείριση Εταιρικών Υποθέσεων και στον τομέα Εταιρικής Ευθύνης για τη Βιωσιμότητα, ο Γιάννης Ρούντος* σε άρθρο του (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής, 27/10/24) βάζει σε μια σειρά τάξης βασικές έννοιες που προσπερνούν οι επιχειρήσεις, στην προσπάθειά τους να ακολουθήσουν τις σύγχρονες τάσεις για τα κριτήρια ESG (Environmental, Social, Governance) και να ανταποκριθούν στην υποχρεωτική συμμόρφωση με εκθέσεις.
Με αφορμή και το πρόσφατο Συνέδριο του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, το καθιερωμένο Responsibility Annual Conference και τις καίριες τοποθετήσεις του Δρος Σταμάτη Κριμιζή, επιστήμονα του Διαστήματος και προέδρου της Ακαδημίας Αθηνών, για τον χειρισμό των δύο μεγάλων προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και της τεχνητής νοημοσύνης, το πρώην στέλεχος της επιχειρηματικής κοινότητας παρατηρεί πως “ανάλογες επισημάνσεις διατυπώνονται συνεχώς από πολλούς διορατικούς ανθρώπους που στοχαστικά ανησυχούν, αλλά χωρίς ουσιαστική ανταπόκριση εμπέδωσης από τον καταναλωτικό πληθυσμό της μαζικής νάρκης, των ψευδαισθήσεων της μέθης και των δήθεν, χωρίς επάρκεια ζωτικής αντίδρασης”. Συμπληρώνοντας πως για την ανθρωπότητα τα σχετικά βήματα γίνονται σημειωτόν και η σχέση μεταξύ επικοινωνιακών δρωμένων και δραστικών πρακτικών σε μεγέθη και αποτέλεσμα, είναι ανισοβαρής.
“Το κενό πρακτικού περιεχομένου με ουσιαστικό αντίκρισμα τρομάζει. Πρόκειται για κενό συνείδησης και ευθύνης, που μπορεί να χαρακτηρίζει ως “αιφνίδιο και απροσδόκητο” το προβλεπόμενο και αναπότρεπτα αναμενόμενο… Πόσα στελέχη σε θέσεις υπευθύνων σχεδιασμών, αποφάσεων και πράξεων -ακόμη και επικεφαλής οικονομικών υπηρεσιών στις επιχειρήσεις που κάνουν λογιστική κερδοφορίας πάνω στα περίφημα κριτήρια ESG (Environmental, Social, Governance)- κατέχουν τη μεγάλη εικόνα;” διερωτάται. Με δεδομένο ότι στη συνάρτηση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης με τα κριτήρια συμμόρφωσης η δέσμευση λειτουργίας με τρόπο ηθικό που συμβάλλει θετικά στην κοινωνία (CSR) με πρακτικές, φιλαλληλία, δέσμευση εργαζομένων, συμμετοχή της κοινότητας, περιέχει τα ESG, που αφορούν σε μέτρηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αντικτύπου κοινωνικών πρακτικών και εταιρικής διακυβέρνησης, ο Γ. Ρούντος σημειώνει: “Πόσοι στον επιχειρηματικό κόσμο μπορούν να βλέπουν από ψηλά και χωρίς παραμορφωτικές διαθλάσεις ότι ο όρος «Sustainability» προϋποθέτει ολιστική κοσμοθέαση με υποσύνολο τα τεχνικά κριτήρια που δίνουν διαβατήριο συνέχειας στους οργανισμούς τους;”
Ο ίδιος, βλέπει ως εφικτή την ανθεκτικότητα του ενός και κάθε επιμέρους οντότητας μέσα στην αναγκαία και ικανή συνθήκη ανθεκτικότητας του όλου: “Είναι κύκλοι, με την Οικονομία μέσα στην Κοινωνία και την Κοινωνία μέσα στη Βιόσφαιρα του Πλανήτη και όλα αυτά μέσα στο κρίσιμο κέλυφος της Ηθικής Ευθύνης που ορίζει τη θεώρηση της εξημερωμένης ύπαρξης. Αυτοί οι επάλληλοι κύκλοι για τη Βιωσιμότητα είναι ομόκεντροι, ανθρωπιστικοί και ειρηνικοί. Για τη σημειολογία της μεγάλης εικόνας, ας φαντασθούμε το παράδειγμα της θέας του Πλανήτη μας από τη Σελήνη, αλλά με την ορατότητα κάθε λεπτομέρειας: κάθε χώρας, κάθε πόλης και γειτονιάς, κάθε επιχείρησης, κάθε στεριάς και θάλασσας όπου τώρα σαρώνουν τα ακραία καταστροφικά φαινόμενα, μαίνονται θύελλες πολέμων με αθώα θύματα και κυβερνούν συγκεντρωτικά εγκληματικές, διαταραγμένες προσωπικότητες πεφυσιωμένων πολιτικών”.
Πώς σχηματοποιείται η μεγάλη εικόνα για όσα απειλούν την ανθρωπότητα; Όπως υπογραμμίζει, είναι απαραίτητη η προσέγγιση “μιας θέας σε ό,τι συνιστά τον Ολιστικό Πολιτισμό, αν θέλουμε να δώσουμε ένα συμπαγές και συγκροτημένο νόημα στους 17 UN Sustainable Development Goals, με άμεσα ορατούς τους πιο μεγάλους κινδύνους, όπως: κατάρρευση της διεθνούς συνεργασίας, φθίνουσα ευημερία, διάβρωση της δημοκρατίας, κατάλυση θεσμών και νόμων, κατακερματισμός της κοινωνικής συνοχής, εξεγέρσεις και συγκρούσεις, πράσινη μετάβαση με την όπισθεν ολοταχώς, οικονομική χρεοκοπία”. Οι κίνδυνοι αυτοί έχουν εντοπιστεί για την Ευρωπαϊκή Ένωση από εμπειρογνώμονες του EU Policy Lab (“Risks on the Horizon”) αλλά “ισχύουν για όλον τον κόσμο, ενώ οι αναταράξεις που αυξάνονται, η αβεβαιότητα και η ασάφεια δυσχεραίνουν την αξιολόγηση των κινδύνων και τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό”.
Ο Γιάννης Ρούντος εντοπίζει καταληκτικά την έλλειψη αποφασιστικότητας και μεγάλων πρωτοβουλιών και συνεργασιών για βήματα μπροστά, στην κρίση ηγεσίας: “Πού κρύβονται οι ηγέτες που θα χαράξουν ανατρεπτικά επιδραστική πολιτική και θα εμπνεύσουν δράση απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις, που επέρχονται χωρίς έναν παγκοσμιοποιημένο Ολιστικό Πολιτισμό Βιωσιμότητας – ομπρέλα προστασίας στην περίπλοκη εποχή μας; Στην οθόνη της καθημερινότητας του επίπλαστου χώρου όπου ξοδευόμαστε, μάλιστα αγεληδόν με διάμεσο την ψηφιακή κοινωνική δικτύωση, απέναντι στην κλιματική αλλαγή και την τεχνητή νοημοσύνη -τις δύο μεγάλες προκλήσεις που επισημαίνει ο κ. Κριμιζής- και απέναντι στους μεγάλους κινδύνους της σύγχρονης εποχής, δεν υπάρχει άλλη επιλογή Βιωσιμότητας παρά η αφύπνιση με δυναμική απάντηση άμεσης δράσης”.
