Απόφαση να περιορίσει τις πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ έλαβε η Μεγάλη Βρετανία, κίνηση που αποτελεί σαφές μήνυμα στον Νετανιάχου ότι τα περιθώρια εξαντλούνται και τίποτα δεν είναι πλέον δεδομένο άνευ όρων…
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα αναστείλει ορισμένες άδειες εξαγωγής όπλων προς το Ισραήλ μετά από το συμπέρασμα ότι η χρήση βρετανικών εξαρτημάτων στη Γάζα ενδέχεται να παραβιάζει το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμυ, διαχωρίζοντας τη θέση του από τους συμμάχους.
Οι 30 άδειες που αναστέλλονται — από περίπου 350 — καλύπτουν εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται σε μαχητικά αεροσκάφη F-16, ελικόπτερα, drones και ναυτικά συστήματα, καθώς και αντικείμενα που διευκολύνουν τον επίγειο στόχο, ανέφερε ο Λάμυ στη Βουλή των Κοινοτήτων τη Δευτέρα. Η απόφαση ακολουθεί μια αναθεώρηση του καθεστώτος εξαγωγών όπλων του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο χορηγεί άδειες σε αμυντικές εταιρείες που κατασκευάζουν στρατιωτικό εξοπλισμό για το Ισραήλ. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεν στέλνει απευθείας όπλα στο Ισραήλ, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ.
«Η αξιολόγηση που έλαβα δεν μου επιτρέπει να καταλήξω σε οποιοδήποτε άλλο συμπέρασμα εκτός από το ότι ορισμένες εξαγωγές όπλων του Ηνωμένου Βασιλείου προς το Ισραήλ, υπάρχει σαφής κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν για τη διάπραξη ή τη διευκόλυνση σοβαρής παραβίασης του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», δήλωσε ο Λάμυ.
Ο ίδιος είπε ότι η αναστολή δεν ισοδυναμεί με εμπάργκο όπλων και δεν θα έχει ουσιαστική επίπτωση στην ασφάλεια του Ισραήλ. Πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση δεν έχει και δεν θα μπορούσε να διαιτητεύσει το αν το Ισραήλ έχει παραβιάσει το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Τα βρετανικά εξαρτήματα για το πρόγραμμα μαχητικών F-35 θα εξαιρούνται από την αναστολή, εκτός από εκείνα που πηγαίνουν απευθείας στο Ισραήλ, για να αποφευχθεί η επίπτωση στον παγκόσμιο στόλο.
Ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Γιοάβ Γκαλάντ, δήλωσε ότι ήταν «βαθιά απογοητευμένος όταν έμαθε για τις κυρώσεις που επέβαλε η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου στις άδειες εξαγωγής προς το αμυντικό κατεστημένο του Ισραήλ».
Τα μηνύματα
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο παρέχει λιγότερο από το 1% των όπλων του Ισραήλ και δεν είναι κρατικός προμηθευτής, η κυβέρνηση του Εργατικού Κόμματος — όπως και η προηγούμενη κυβέρνηση των Συντηρητικών — αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση να αναθεωρήσει τις εξαγωγές όπλων. Η κυβέρνηση των Συντηρητικών αντιστάθηκε στις εκκλήσεις για διακοπή της πώλησης βρετανικών όπλων στο Ισραήλ, εν μέρει λόγω ανησυχιών ότι αυτό θα επηρέαζε τη σχέση της με τις ΗΠΑ, οι οποίες ηγούνται των προσπαθειών για επίτευξη εκεχειρίας.
Η Αντιπρόεδρος και υποψήφια των Δημοκρατικών, Καμάλα Χάρις, δήλωσε στο CNN την περασμένη εβδομάδα ότι δεν σκοπεύει να αναστείλει ορισμένες αποστολές όπλων προς το Ισραήλ, αλλά προτιμά να δώσει προτεραιότητα στην επίτευξη εκεχειρίας.
Πολιτικό κόστος
Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου έρχεται μετά από σοβαρές απώλειες της κυβερνώσας παράταξης στις πρόσφατες εκλογές, καθώς υποψήφιοι του Εργατικού Κόμματος σε περιοχές με μεγάλους μουσουλμανικούς πληθυσμούς έχασαν τις θέσεις τους εξαιτίας της ισχυρής υποστήριξης του Κιρ Στάρμερ προς το Ισραήλ στη σύγκρουση στη Γάζα.
Ωστόσο, αυτή η απόφαση λαμβάνεται επίσης σε μια περίοδο που οι δυτικοί σύμμαχοι ανησυχούν όλο και περισσότερο για την εμπλοκή του Ιράν στη σύγκρουση. Τα επίπεδα πυρηνικού καυσίμου του Ιράν αυξήθηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες, ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ο ΟΗΕ, ενδεχομένως κλιμακώνοντας τις εντάσεις που απειλούν να εξαπλωθούν σε έναν περιφερειακό πόλεμο.
Push-back από τα ισραηλιτικά λόμπι
Οι Φίλοι του Ισραήλ στο Εργατικό Κόμμα δήλωσαν ότι δεν πιστεύουν πως οι περιορισμοί θα βοηθήσουν να τερματιστεί η σύγκρουση στη Γάζα και εξέφρασαν «βαθιά ανησυχία για το μήνυμα που στέλνει αυτό στο Ιράν».
«Φοβόμαστε, λοιπόν, ότι αυτοί οι περιορισμοί ενδέχεται να ενθαρρύνουν τους εχθρούς του Ισραήλ, οδηγώντας σε μεγαλύτερη κλιμάκωση παρά αποκλιμάκωση», ανέφεραν.