Σε μοχλό πίεσης για την για την αναδιάταξη του εσωκομματικού σκηνικού και την δημιουργία μιας κατ επίφαση ανανέωσης και αλλαγής ατζέντας, αναμένεται να χρησιμοποιήσουν το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών Κυριάκος Μητσοτάκης και Στέφανος Κασσελάκης. Από την άλλη πλευρά σε αμυντική θέση θα βρεθεί ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Κανείς δεν αιφνιδιάστηκε από τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών στην Ελλάδα, παρά τις περί του αντιθέτου διαρροές από το Μέγαρο Μαξίμου, την Κουμουνδούρου και το ΠΑΣΟΚ. Αντιθέτως, τα αποτελέσματα ευθυγραμμίζονται με την κατάσταση που διάβαζαν από καιρό μέσα από τις δημοσκοπήσεις. Μόνο η αποχή επιδεινώθηκε λίγο περισσότερο από τον καύσωνα.
Μπορεί η Νέα Δημοκρατία να διατήρησε τις δυνάμεις της, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ, η απώλεια ψήφων και ποσοστών επέτρεψε την εκπροσώπηση της Ευρωσκεπτικιστικής και αντιευρωπαϊκής -borderline αντινατοϊκής και ρωσόφιλης- ακροδεξιάς στο Ευρωκοινοβούλιο. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στον ΣΥΡΙΖΑ με το απολιτίκ προφίλ του Κασσελάκη να ηττάται από το ελαφρώς Ευρωσκεπτικιστικό της Ζωής Κωνσταντοπούλου και το βαρύ αντινατοϊκό του Δημήτρη Κουτσούμπα.
Σενάρια ανασχηματισμού…
Αν και τα σενάρια ανασχηματισμού κυκλοφορούν έντονα και επιχειρείται να επιβληθούν από επιχειρηματικά κέντρα, το Μαξίμου ανθίσταται είτε συνολικά, είτε προς τον χρόνο, καθώς δεν βλέπουν τη λογική της αποδοχής πολιτικού κόστους στον ίδιο τον πρωθυπουργό. Σίγουρα επεξεργάζονται νέες εξαγγελίες και επανεστίαση της ατζέντας στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης ευαίσθητων κοινωνικών θεμάτων. Ωστόσο, μέχρι στιγμής οι αλλαγές που στόχο είχαν να αναβαθμίσουν την κοινωνική ατζέντα με έμφαση στη Δημόσια τάξη και ασφάλεια δεν έχουν αποδώσει να προσδοκώμενα. Η ακρίβεια έχει ευρύτερες και πιο καταλυτικές επιπτώσεις από τις προσδοκώμενες και η διαρκής παρουσία συγκεκριμένων προσώπων με εριστικό και αιρετικό λόγο φαίνεται να έχει κουράσει.
….και η αλλαγή ατζέντας
Υπ΄ αυτό το πρίσμα το Μαξίμου -αν καταφέρει να αντισταθεί στις πιέσεις για ανασύνθεση- θα προωθήσει μια ατζέντα ανάταξης προτεραιοτήτων και προσώπων, θα αναζητήσει πιο συμπαθείς πολιτικούς για την προβολή της και θα εστιάσει στα καυτά -για την κοινωνία- θέματα. Μια τέτοια στροφή θα μπορούσε να επηρεάσει και δυναμική στον ελληνοτουρκικό διάλογο και θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγή προσέγγισης στα εθνικά θέματα, τα οποία αποτελούν παραδοσιακά hunting ground για ακροδεξιούς ψηφοφόρους…
Παράλληλα, όμως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την εκλογή Μπελέρη -και σε υψηλή θέση- έχει βρεθεί αντιμέτωπος με ένα σημαντικό θέμα κράτους Δικαίου. Η ενεργός αμφισβήτηση της αλβανικής Δικαιοσύνης αποτελεί ζήτημα που η ΕΕ δεν θα το αφήσει να περάσει απαρατήρητο… Ταυτόχρονα, όμως η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται υπόλογη για πράξεις και παραλήψεις που οδήγησαν στην άνοδο του ακροδεξιού VMRO στη Βόρεια Μακεδονία και για τη σύγκρουση με τη Σερβία. Αν σε αυτά προστεθούν οι δύσκολες σχέσεις με τους Κροάτες, τότε η βαλκανική εξίσωση καθίσταται δυσεπίλυτη και ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να πατά σε ιδιοκτασκευασμένο ναρκοπέδιο στην εξωτερική πολιτική.
Ανάλυση αποτελέσματος και μηνύματα
Το μήνυμα ήταν σαφές: Η κοινωνία δεν νιώθει ότι μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις στις Βρυξέλλες, ο τρόπος χειρισμού της ευρωπαϊκής και διεθνούς ατζέντας από τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη δεν πείθει ότι η Ελλάδα διαθέτει το απαιτούμενο ειδικό βάρος. Η εμπλοκή της Ελλάδος με αμφιλεγόμενο τρόπο τόσο στο μέτωπο της Ουκρανίας όσο και στο Μεσανατολικό, η ενοχική προσέγγιση με την Τουρκία και η έλλειψη παραγωγικών διεθνών επαφών από τον Έλληνα πρωθυπουργό έχουν δημιουργήσει αίσθημα αποδυνάμωσης στο εσωτερικό.
Ταυτόχρονα, η γεωπολιτική αμηχανία του Στέφανου Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ, που παρά την επίσκεψη στη Γάζα δεν έχει πραγματοποιήσει επαφές με διεθνείς παράγοντες για τα καυτά θέματα, έχει αφήσει να διαφανεί μια διάθεση go with the flow, με στόχο την απομάκρυνση από παραδοσιακές θέσεις της Αριστεράς και η ad hoc προσαρμογή στα μέτωπα.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει να προβάλει τον εαυτό του ως “μπαρουτοκαπνισμένο” πλέον ηγέτη και θα διεκδικήσει στο προσεχές καταστατικό συνέδριο την πλήρη αποδόμηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και την αναγέννησή του σε ένα αμιγώς προεδρικό κόμμα, χωρίς λογαγούς και λογοδοσία… Σε αυτό το πλαίσιο αναμένεται ένα νέο πογκρόμ παλαιών ηγετικών στελεχών και η αποκαθήλωση άλλων από θέσεις ευθύνης, τις οποίες θα διασπείρει σε χαμηλά πολιτικά στελέχη, ώστε μην διατρέχει κίνδυνο να επισκιαστεί το προφίλ του.
Στο ΠΑΣΟΚ η μονομανής ενασχόληση του Νίκου Ανδρουλάκη με το ζήτημα των υποκλοπών στην Ευρώπη και η αδυναμία της Χαριλάου Τρικούπη να οικοδομήσει και να προβάλει ένα προφίλ διεθνούς διαδραστικότητας του προέδρου έχει περιορίσει την ηγετική του φυσιογνωμία.
Για την ώρα, πάντως, δεν φαίνεται να υπάρχει χώρος για κομματικές ζυμώσεις στον χώρο της κεντροαρσιτεράς, καθώς τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΠΑΣΟΚ επιχειρούν να ενισχύουν τη συσπείρωσή τους, ενώ κάθε προσπάθεια προσέγγισης θα αποδυναμώσει το ηγετικό προφίλ των προέδρων.
Σαφώς κερδισμένος ο Κυριάκος Βελόπουλος, που κατάφερε να εμπεδώσει το μήνυμά του ότι αποτελεί πατριωτικό κόμμα, δεν εκφράζει ρωσόφιλες απόψεις, αλλά εθνικά επωφελείς και ότι αντιστέκεται στη λαίλαπα της παγκοσμιοποίησης.
Στους κερδισμένους και η Ζωή Κωνσταντοπούλου, καθώς η Πλεύση Ελευθερίας εξέλεξε για πρώτη φορά Ευρωβουλευτή, ακολουθώντας μια ευρωσκεπτιστική ατζέντα, με κοινωνικό πρόσημο. Ωφελημένη από τη σύγκρουση ΣΥΡΙΖΑ – Νέας Αριστεράς και από την πληρότητα του ΚΚΕ κατάφερε με cherry-picking προσώπων να κερδίσει ψηφοφόρους, ενώ απέφυγε τις συγκρούσεις με άλλα κόμματα και επέμεινε στην ατζέντα “να ενοχλήσουμε την ΕΕ”, αλλά χωρίς την υπόμνηση της αποχώρησης…
Σαφώς κερδισμένο βγήκε και το ΚΚΕ που ενίσχυσε τα ποσοστά του, κεφαλαιοποιώντας την παρουσία του σε συγκεκριμένα κοινωνικά και εργασιακά μέτωπα και καλύπτοντας ομάδες που εγκαταλήφθηκαν τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και τη Νέα Αριστερά στο βωμό του πολιτικού ρεαλισμού.