Μακροχρόνιο συμβόλαιο με την Exxon Mobil για την αγορά LNG υπέγραψε η τουρκική Botas, κίνηση που δημιουργεί νέα δεδομένα στην περιοχή και εμπεδώνει τη σαφή πρόθεση αμφοτέρων για ενδυνάμωση των οικονομικών και ενεργειακών δεσμών.
Η τουρκική Botas και η αμερικανική ExxonMobil υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας που προβλέπει ότι η Τουρκία εισάγει έως και 2,5 εκατομμύρια τόνους LNG ανά έτος για μια περίοδο 10 ετών, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το τουρκικό υπουργείο Ενέργειας στις 9 Μαΐου.
Πρόκειται για την πρώτη, νέου τύπου, μακροχρόνια συμφωνία που υπογράφει η Τουρκία και είναι η πρώτη με τις ΗΠΑ, για την προμήθεια LNG. Η συγκεκριμένη συμφωνία έρχεται καθώς λήγουν άλλες συμφωνίες με Ρωσία και Ιράν και δημιουργεί ισχυρή δυναμική διαφοροποίησης του μίγματος των προμηθευτών. Παράλληλα, συνάπτεται σε ιδιαίτερα καλή περίοδο με τις τιμές για το LNG σε χαμηλά επίπεδα.
Το deal
Η συμφωνία υπεγράφη από τον Γενικό Διευθυντή της Botas Abdulvahit Fidan και τον Πρόεδρο της ExxonMobil LNG Μάθιου Τσάντλερ κατά τη διάρκεια επίσκεψης τουρκικής αντιπροσωπείας στην Ουάσιγκτον, ανέφερε το υπουργείο σε δήλωση.
«Υπογράψαμε συμφωνία συνεργασίας για το εμπόριο LNG μεταξύ της Botas και της ExxonMobil», δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ.
«Οι ΗΠΑ είναι μία από τις σημαντικές χώρες από τις οποίες αγοράζουμε αυτήν τη στιγμή LNG. Με αυτή τη συμφωνία, η οποία σχεδιάζεται να είναι μακροπρόθεσμη, θα κάνουμε ένα ακόμη βήμα στη διαφοροποίηση των πόρων μας», είπε ο Μπαϊρακτάρ.
Η δήλωση αυτή κινείται αποτελεί σαφή ένδειξη αλλαγής γεωοικονομικού δόγματος από την Τουρκία και ενδυναμώνει τη δυναμική επαναπροσέγγισης με τις ΗΠΑ.
«Είμαστε από τις λίγες χώρες στον κόσμο με ικανότητα αεριοποίησης. Θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού τόσο της χώρας μας όσο και της περιοχής μας».
Ο Μπαϊρακτάρ είχε ήδη επισημάνει στα τέλη Απριλίου σε συνέντευξή του στους Financial Times ότι η Άγκυρα είχε συνομιλίες με την ExxonMobil για μια πιθανή 10ετή συμφωνία για την προμήθεια 2,5 εκατομμυρίων τόνων LNG/έτος.
Όπως δήλωσε ο Μπαϊρακτάρ στόχος είναι η ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού, με τη δημιουργία ενός τέτοιου χαρτοφυλακίου που δεν θα έχει μονομερείς εξαρτήσεις.
Με πολύ περιορισμένη ελάχιστη μόνο εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου, η Τουρκία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές αγωγών από τη Ρωσία, το Ιράν και το Αζερμπαϊτζάν για να καλύψει τη ζήτηση, η οποία αυξάνεται σταθερά από το 2001, καταγράφοντας το υψηλότερο επίπεδο το 2021.
Το μίγμα προμηθευτών της Τουρκίας
Η Τουρκία το 2023 εισήγαγε 50,5 Bcm φυσικού αερίου, εκ των οποίων το 42% ήταν από τη Ρωσία, το 10,7% από το Ιράν και το 20,4% από το Αζερμπαϊτζάν.
- Η Botas έχει συμβόλαιο παλαιού τύπου με τη Ρωσία για 16 Bcm/έτος που παραδίδεται μέσω του αγωγού Blue Stream και συμβόλαια spot για άλλα 4,75 Bcm/έτος που παραδίδονται μέσω του αγωγού TurkStream, τα οποία λήγουν στο τέλος του 2025.
- Έχει επίσης ένα παλαιού τύπου συμβόλαιο αγωγών με το Ιράν για 9,6 Bcm/έτος που λήγει στα τέλη Ιουλίου 2026.
- Επιπλέον, η Botas έχει συμβόλαιο spot για περίπου 3,8 Bcm/έτος αζερικού αερίου που λήγει στο τέλος του τρέχοντος έτους.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία ένδειξη για το εάν αυτές οι συμβάσεις θα ανανεωθούν και αν ναι με ποιους όρους.
Από το 2017, η Άγκυρα στρέφεται όλο και περισσότερο στην αγορά spot για να καλύψει το χάσμα μεταξύ της αυξανόμενης τουρκικής ζήτησης και του κληροδοτημένου χαρτοφυλακίου της Botas. Αρχικά, η Botas εισήγαγε αυξημένους όγκους spot LNG από μια σειρά πηγών, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και του Τρινιδάδ.
Από το 2021, η Botas αντικατέστησε επίσης τις παλαιού τύπου συμβάσεις αγωγών που λήγουν με βραχυπρόθεσμες συμφωνίες spot, πρώτα με το Αζερμπαϊτζάν μέσω μιας σειράς ετήσιων τριμηνιαίες και μηνιαίες προσφορές spot και στη συνέχεια από τον Ιανουάριο του 2022 και με τη Ρωσία μέσω μιας σειράς ετήσιων, τριμηνιαίων και μηνιαίων συμφωνιών.
Οι τιμές spot LNG για παράδοση στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζουν να διαπραγματεύονται κάτω από $10/MMBtu.
