Σεισμό σε Βερολίνο και Βρυξέλλες προκαλεί η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας που μπλοκάρει το πρόσθετη, εκτός προϋπολογισμού, χρηματοδότηση πράσινων έργων με 60 δισ., καθώς χωρίς αυτά η επίτευξη των κλιματικών στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού θεωρείται ανέφικτη, ενώ η χώρα υπολείπεται ήδη σημαντικά εξαιτίας της αυξημένης εξάρτησης από λιγνιτικές μονάδες.
Απόφαση που αναγκάζει το Βερολίνο να επανεξετάσει τη στάση του έναντι της ενεργειακής μετάβασης έλαβε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας, προκαλώντας κλυδωνισμούς τόσο στο εσωτερικό του εύθραυστου κυβερνητικού συνασπισμού, ενώ ο αντίκτυπος έχει ήδη φτάσει στις Βρυξέλλες, όπου το “πράσινο λόμπι” που λυμαίνεται την Κομισιόν θα αναγκαστεί να επαναπροσδιορίσει στόχους και ετοιμάζει ήδη άμυνες έναντι πιέσεων για συνολική αναθεώρηση των προτεραιοτήτων και του μεταβατικού ενεργειακού μίγματος.
Οι δικαστές στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης μπλόκαραν χρηματοδοτήσεις 60 δισ. ευρώ, εκτός προϋπολογισμού, για έργα καθαρής ενέργειας και στήριξη της ενεργειακής μετάβασης της βιομηχανίας.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι φοβούνται ότι παρόμοια οχήματα χρηματοδότησης —ίσως έως και 770 δισ. ευρώ— μπορεί επίσης να χρειαστεί να τροποποιηθούν.
Auditor’s Note: Νέο προφίλ ρίσκου
Η Γερμανία που υπολειπόταν ήδη των κλιματικών στόχων της, μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης, φαίνεται ότι έχει εκτροχιαστεί εντελώς. Η απόφαση αναμένεται να έχει επιπτώσεις τόσο εσωτερικά όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι εξελίξεις αυξάνουν το ρίσκο υλοποίησης, εγείρουν προβληματισμό για το μέλλον της βιομηχανίας και το ενδεχόμενο παράτασης της εξάρτυσης από ορυκτά καύσιμα, γεγονός που διατηρεί υψηλά το προφίλ της προσφοράς και καθιστά τη Γερμανία και την Ευρώπη -κατ επέκταση- πιο ευάλωτες σε διακυμάνσεις και εξωγενή σοκ.
Πλέον η γερμανική κυβέρνηση έχει δύο επιλογές: Είτε θα επιμείνει στους πράσινους στόχους, μεταθέτοντας το βάρος της χρηματοδότησης για την ενεργειακή μετάβαση στην Ευρώπη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, είτε θα αναθεωρήσει μονομερώς τους κλιματικούς στόχους, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις…
Εκτός στόχων
Η Γερμανία αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει περισσότερα ορυκτά καύσιμα για να δαμάσει τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας κατά τη διάρκεια της περσινής κρίσης σε ολόκληρη την περιοχή. Η κυβέρνηση έχει ήδη αναγνωρίσει ότι υστερεί στον στόχο της να περιορίσει τις εκπομπές κατά τα δύο τρίτα από τα επίπεδα του 1990 μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Οι εκπομπές μεταφορών και ενέργειας της Γερμανίας αυξάνονται, η επέκταση του υδρογόνου και άλλων υποδομών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι πολύ αργή και σχεδόν κάθε προσπάθεια για εκτεταμένη κλιματική πολιτική φέτος έχει υπονομευθεί των ανησυχιών για τον πληθωρισμό ή από την αρνητική στάση της κοινής γνώμης.
Ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ δήλωσε την Πέμπτη ότι η απόφαση σηματοδοτεί ένα «σημείο καμπής» για τη δημοσιονομική πολιτική, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να θέσει αυστηρότερες προτεραιότητες κατά την κατανομή των δαπανών. Ο κυβερνητικός συνασπισμός εργάζεται σε ένα αναθεωρημένο σχέδιο χρηματοδότησης για το Ταμείο του για το Κλίμα και τον Μετασχηματισμό, δήλωσε.
Ηλεκτρικά Οχήματα, Υδρογόνο
Ανάλογα με το ποιες πρωτοβουλίες απειλούνται, ο δημοσιονομικός ανασχηματισμός θα μπορούσε να επηρεάσει την εγκατάσταση σταθμών φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα ή την επέκταση της υποδομής υδρογόνου.
Οι πιθανές προσαρμογές «θα επικεντρωθούν πιθανώς στον δανεισμό και τις δαπάνες για σχέδια ενεργειακής μετάβασης», δήλωσε ο οικονομολόγος της Berenberg Salomon Fiedler μετά την ανακοίνωση της ετυμηγορίας την Τετάρτη.
Ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ δεσμεύτηκε αμέσως μετά την απόφαση ότι «όλες οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί θα τηρηθούν και οι νέες δεσμεύσεις μπορούν να αναληφθούν μόνο αφού καταρτιστεί το νέο οικονομικό σχέδιο». Μερική απαγόρευση των συστημάτων θέρμανσης με ορυκτά καύσιμα που ξεκινά το επόμενο έτος, για παράδειγμα, πρόκειται να προχωρήσει.
Ωστόσο, οι εκπρόσωποι του κλάδου διατυπώνουν ισχυρές ανησυχίες για τις πιθανές συνέπειες της ετυμηγορίας, για τις οποίες κάποιοι ανησυχούν ότι θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην επανεισαγωγή εισφοράς για τη στήριξη της επέκτασης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή να επηρεάσουν τις επιδοτήσεις τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.
«Οι πολιτικοί πρέπει τώρα να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση σημαντικών έργων ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής όσο το δυνατόν συντομότερα», δήλωσε ο Peter Adrian, επικεφαλής της Ένωσης Γερμανικών Βιομηχανικών και Εμπορικών Επιμελητηρίων. «Περισσότερες επενδύσεις είναι η σειρά της ημέρας».
Το πλήγμα στη χρηματοδότηση έρχεται επίσης σε μια κρίσιμη στιγμή στη διεθνή διπλωματία για το κλίμα., ενόψει της Συνόδου των COP28 τον Δεκέμβριο, στην οποία θα παραβρεθεί και ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, για να παρουσιάσει τον σχεδιασμό απεξάρτησης και κατάργησης του άνθρακα, με στόχο να προβάλει το νέο υπόδειγμα…
Η Γερμανία βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη θέση ως η πλέον ρυπογόνος χώρα της Ευρώπης, και λόγω της ευπάθειας που επέδειξε κατά την ενεργειακή κρίση.
Η μεγάλη εξάρτησή της από ξένα ορυκτά καύσιμα υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγάλα προγράμματα πράσινης χρηματοδότησης, όπως αυτό που μόλις κόπηκε.
Η ετυμηγορία «έκανε τον κόσμο ακόμα πιο περίπλοκο», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών Ανναλένα Μπάερμποκ την Τετάρτη, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης στην οποία επρόκειτο να περιγράψει τι θα πιέσει η Γερμανία στο COP28.
«Αλλά είναι σαφές ότι στη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης θα χρειαστούμε αυτά τα κονδύλια».