Αντιμέτωπο με μια διττή δημοσιονομική πρόκληση βρίσκεται το οικονομικό επιτελείο της Ελληνικής κυβέρνησης, επ’ αφορμής των επιπτώσεων από τις πυρκαγιές, με ορατό τον κίνδυνο να εξελιχθεί σε δημοσιονομική κρίση. Η “κληρονομιά” των πυρκαγιών είναι βαριά και το αποθεματικό εκτάκτων αναγκών του προϋπολογισμού έχει εξαντληθεί, ενώ την ίδια στιγμή παράγοντες του Μαξίμου και τοπικοί άρχοντες υπόσχονται άμεσες αποζημιώσεις, ενόψει και περιφερειακών εκλογών.
Σε σοβαρή δημοσιονομική πρόκληση για τον Κωστή Χατζηδάκη και την γενική γραμματέα δημοσιονομικής πολιτικής Παυλίνα Καρασιώτου τείνουν να εξελιχθούν οι πυρκαγιές, καθώς τη στιγμή που η γενική κατεύθυνση είναι η παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος, η έκταση των καταστροφών και η αναγκαιότητα των αυτοδιοικητικών εκλογών, θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τον προϋπολογισμό, ενώ θεωρείται δεδομένο ότι οδηγούν σε αναπροσαρμογή του πακέτου που θα παρουσιάσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ.
Ήδη, πριν από το νέο και σφοδρότερο κύμα πυρκαγιών, το υπουργείο Οικονομικών είχε διαμηνύσει -μέσω διαρροών- ότι δεν σχεδιάζει πακέτο παροχών. Τώρα, όμως, καθώς Ρόδος, Πάρνηθα, Έβρος, Μαγνησία και Εύβοια υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές από τις φωτιές τόσο σε επίπεδο υποδομών, όσο και οικονομικής παραγωγής και ενόψει των τοπικών εκλογών, το Μαξίμου υπόσχεται αποζημιώσεις και μάλιστα fast… track. Αυτό όμως μεταφράζεται σε ανάγκη για τη δημιουργία πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου και μάλιστα… από έσοδα και με τρόπο αποδεκτό από το Eurogroup και που δεν θα προβοκάρει τους οίκους αξιολόγησης.
Έτσι, ενώ ο Μάκης Βορίδης και άλλα στελέχη της κυβέρνησης οργώνουν την Ελλάδα υποσχόμενα ταχεία αποκατάσταση, αποζημιώσεις fast track και λύσεις, στην Αθήνα, η Παυλίνα Καρασιώτου αναζητά… κονδύλια, αιτιολογίες και αφήγημα που δεν θα ενοχλήσει θεσμούς και αγορές. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οίκοι αξιολόγησης έχουν ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τις παροχές που έχει ήδη εξαγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ η ελληνική οικονομία βρίσκεται στο μικροσκόπιο των αγορών, ενόψει εκθέσεων για την πιστοληπτική ικανότητα.
Τα μέτωπα που καίνε στο ΥΠΟΙΚ
Φορείς και ειδικοί μετ’ επιτάσεως τονίζουν εδώ και αρκετό καιρό ότι ο «λογαριασμός» από τις φυσικές καταστροφές και γενικότερα τον κλιματικό κίνδυνο θα είναι «βαρύς» καθώς, πέραν από τις αυξημένες ανάγκες αποζημιώσεων, μακροπρόθεσμα περιορίζεται η ανάπτυξη λόγω των πληγμάτων στους κρίσιμους τομείς του τουρισμού, της πρωτογενούς παραγωγής και των υποδομών.
Δεν είναι μόνο το κόστος στήριξης των πληγέντων και η αποκατάσταση των ζημιών. Είναι κυρίως ότι σε ορισμένες περιπτώσεις υπέστη μεγάλη ζημιά η παραγωγή (φυτική και ζωική), επηρεάστηκε ο τουρισμός (Ρόδος, Κέρκυρα, Σαμοθράκη, ηπειρωτική χώρα), ενώ αναπόφευκτες είναι οι μεσομακροπρόθεσμες επιπτώσεις γενικότερα στην οικονομία.
ΟΙι φωτιές όμως έχουν επιπτώσεις και στο σκέλος των εσόδων, καθώς οι πληρωμές πολλών φόρων ανεστάλησαν για μήνες, για τους φορολογούμενους των πληγεισών περιοχών, ενώ η ικανότητά τους να ανταποκριθούν καθώς και η διάθεσή τους να το πράξουν, παραμένουν ζητούμενο.
Συμπληρωματικός προϋπολογισμός
Αν και οικονομικό επιτελείο και Μαξίμου δεν θέλουν να συζητούν σε αυτή τη φάση, το ενδεχόμενο συμπληρωματικού προϋπολογισμού, οι εισηγήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες είναι σε αυτή την κατεύθυνση και το θέμα αναμένεται να συζητηθεί μετά τη ΔΕΘ και ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Ο δεύτερος συμπληρωματικός προϋπολογισμός, που κατατέθηκε στη Βουλή στις αρχές Ιουλίου, προέβλεπε επιπλέον δαπάνες περίπου 700 εκατ. ευρώ για τη διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών του Οκτωβρίου, καθώς το αρχικό κονδύλι χρησιμοποιήθηκε για τη διεξαγωγή των δύο βουλευτικών εκλογών στο α’ εξάμηνο της χρονιάς, 200 εκατ. ευρώ για την κάλυψη δαπανών Υγείας και αυξημένων ενεργειακών αναγκών κρατικών φορέων το 2023 και 355 εκατ. ευρώ για market pass, youth pass κ.ά.
