Εξελίξεις που καταδεικνύουν -μεταξύ άλλων- και την επικράτηση υπερ-συντηρητικών δυνάμεων στην Ευρώπη αποκαλύπτει η απόφαση του γιού του Τζορτζ Σόρος να διακόψει το μεγαλύτερο εύρος των δραστηριοτήτων του Open Society Foundations στην περιοχή.
Το Open Society Foundations, ο φιλανθρωπικός οργανισμός που ελέγχει τα περισσότερα από τα περιουσιακά στοιχεία του Family Office του Τζορτζ Σόρος, ύφους 25 δισ. δολαρίων, πρόκειται να τερματίσει ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως μέρος μιας μείωσης υπό νέα ηγεσία.
Η απόφαση αλλαγής στρατηγικής όμως δεν είναι κεραυνός εν αιθρία: Ο Σόρος είχε και το OSF βρίσκονται στο στόχαστρο της ευρωπαϊκής δεξιάς και ακροδεξιάς για χρόνια, με ηγέτες όπως ο Βίκτορ Όρμπαν να καθιστούν μεγάλο μέρος των δρασηριοτήτων του παράνομες, ενώ ΜΚΟ που χρηματοδοτεί το OSF έχουν βρεθεί στο στόχαστρο ακόμα και των ελληνικών αρχών.
Χρονικά, η αναδίπλωση του OSF στην Ευρώπη έρχεται ενώ την Ιταλία εξελέγη η λαϊκίστρια Μελόνι και συγκυβερνά με τους ακροδεξιούς της Λέγκας με σαφή αντιμεταναστευτική πολιτική και καθώς στη Γερμανία η ακροδεξιά αναδείχθηκε πρώτη στις εκλογές στο Sonneberg. Στην Ελλάδα η συντηρητική κυβέρνηση κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη κατηγορείται ανοιχτά από την ΕΕ και τις ΗΠΑ για push-backs στο Αιγαίο και εκμετάλλευση μεταναστών στα χερσαία σύνορα, ενώ ενσωματώνει σε κορυφαίες υπουργικές θέσεις στελέχη της ακροδεξιάς.
Αλλαγή φρουράς και στρατηγικής
Ο Σόρος, 93 ετών, παρέδωσε τον έλεγχο του OSF στον γιο του, Αλεξάντερ Σόρος, τον Δεκέμβριο και αργότερα ανακοίνωσε μείωση του αριθμού των εργαζομένων κατά τουλάχιστον 40% στο ίδρυμα, το οποίο δωρίζει χρήματα σε ανθρωπιστικούς και δημοκρατικούς σκοπούς παγκοσμίως.
«Η αναβαθμονόμηση της εργασίας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Open Society αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης αλλαγής στον οργανισμό, καθώς εισάγουμε ένα νέο μοντέλο λειτουργίας που περιλαμβάνει μια παγκόσμια ανασκόπηση του τρόπου με τον οποίο εργαζόμαστε για την υποστήριξη της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κλιματικής δικαιοσύνης», Ο εκπρόσωπος του OSF είπε σε ένα email απαντώντας σε ερωτήσεις του Bloomberg.
Σε μια επιστολή που εστάλη σε επιχορηγούμενους στην Ουγγαρία και κοινοποιήθηκε στο Bloomberg, το OSF είπε ότι υλοποιεί στρατηγική «ριζικής αλλαγής στρατηγικής κατεύθυνσης» σε ένα νέο μοντέλο λειτουργίας που δημιουργήθηκε από την ηγεσία του OSF .
«Η νέα εγκεκριμένη στρατηγική κατεύθυνση προβλέπει την απόσυρση και τον τερματισμό μεγάλου μέρους του τρέχοντος έργου μας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετατοπίζοντας την εστίασή μας και την κατανομή των πόρων σε άλλα μέρη του κόσμου», ανέφερε το μήνυμα, παραθέτοντας ένα άλλο σημείωμα που είχε σταλεί στο προσωπικό στα κεντρικά γραφεία της OSF στο Βερολίνο.
«Το OSF θα τερματίσει σε μεγάλο βαθμό τη χρηματοδότηση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η περαιτέρω χρηματοδότηση θα είναι εξαιρετικά περιορισμένη».
Το ίδρυμα θα συνεχίσει επίσης να χρηματοδοτεί πρωτοβουλίες για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της υπεύθυνης κυβέρνησης σε όλη την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, ιδιαίτερα σε μη μέλη της ΕΕ Ουκρανία, Μολδαβία, Κιργιζία και Δυτικά Βαλκάνια, είπε ο εκπρόσωπος. Το επίκεντρο των επιχορηγήσεων στο νέο μοντέλο θα καθοριστεί τους επόμενους μήνες.
«Το Open Society Foundations αλλάζει τον τρόπο που εργαζόμαστε, αλλά η οικογένειά μου και το OSF υποστηρίζουν εδώ και καιρό και παραμένουν σταθερά προσηλωμένοι στο ευρωπαϊκό εγχείρημα», δήλωσε ο Αλεξάντερ Σόρος σε δήλωση. Το Ράδιο Ελεύθερη Ευρώπη ήταν το πρώτο που ανέφερε για τις επιχειρήσεις περικοπής του OSF στην ΕΕ.
Στην ΕΕ, το OSF χρηματοδότησε ένα ευρύ φάσμα φιλανθρωπικών προγραμμάτων στα ανατολικά πρώην κομμουνιστικά μέλη του μπλοκ, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Σλοβακίας, της Ρουμανίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Βουλγαρίας και αλλού.
Η επιστολή προς τους δικαιούχους δεν παρείχε περισσότερες λεπτομέρειες για τη μετατόπιση,
λέγοντας μόνο ότι είχε αποφασιστεί επειδή τα θεσμικά όργανα της ΕΕ «διέθεταν ήδη σημαντικούς πόρους για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία και τον πλουραλισμό» εντός του μπλοκ. Ο εκπρόσωπος είπε ότι το νέο μοντέλο θα οδηγήσει σε μείωση του προσωπικού τουλάχιστον κατά τα δύο πέμπτα.
Με καταγωγή από την Ουγγαρία, ο Τζορτζ Σόρος είναι γνωστός ως βασικός υποστηρικτής των φιλελεύθερων σκοπών και των δημοκρατικών πολιτικών και έχει γίνει εδώ και καιρό στόχος της πολιτικής δεξιάς. Ίδρυσε τη Soros Fund Management και κέρδισε μια περιουσία κάνοντας μεγάλα στοιχήματα, συμπεριλαμβανομένου ενός περιβόητου στοιχήματος έναντι της βρετανικής λίρας. Μετέτρεψε το Fund σε family office το 2011.
Η οργάνωση είχε έδρα την ευρωπαϊκή της έδρα στη Βουδαπέστη μέχρι το 2018, όταν μετακόμισε στο Βερολίνο μετά από μια πολυετή εκστρατεία κατά του Σόρος και των φιλελεύθερων αξιών του OSF από την κυβέρνηση του εθνικιστή πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία. Διαθέτει επίσης γραφεία στη Βαρκελώνη και τις Βρυξέλλες.
Το OSF έχει ξοδέψει περισσότερα από 19 δισεκατομμύρια δολάρια για τις φιλανθρωπικές του δεσμεύσεις τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Το 2021, χορήγησε 209 εκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση στην περιοχή της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας, σχεδόν το 14% των παγκόσμιων δαπανών της, σύμφωνα με τον ιστότοπο του οργανισμού.
