Ολοκληρώθηκε η ανεπίσημη, αλλά πραγματικά πολύ κρίσιμη παρασκηνιακή διαδικασία για την έγκριση της πώλησης των F-35 με την υπογραφή του Ρεπουμπλικανού Αντιπροέδρου της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας του κ. Ρις. Παραμένουν όμως αρκετά βήματα και πολλές μεταβλητές που μπορούν ανά πάσα στιγμή να οδηγήσουν σε επαναξιολόγηση της κατάστασης. Για την ώρα το ελληνικό λόμπι δείχνει να έχει θέσει τις βάσεις και το μπαλάκι μεταφέρεται σε κυβερνητικό επίπεδο, ενώ ρόλο στις εξελίξεις παίζει αδιαμφισβήτητα και η σχέση Ουάσιγκτον – Άγκυρας καθώς και οι εξελίξεις στην MENA και τις επιδιώξεις των ΗΠΑ εκεί.
Μπήκε και η τέταρτη υπογραφή που απαιτείται για την έγκριση της πώλησης των F -35 στην Ελλάδα, από τον Ρεπουμπλικάνο Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας Τζίμι Ρις. Πλέον αναμένεται η επίσημη ενημέρωση του Κογκρέσου από την αμερικανική κυβέρνηση.
Είναι λοιπόν προφανές ότι στην Ουάσιγκτον συνδέουν τις εξελίξεις στην Άγκυρα με το αμυντικό πρόγραμμα της Ελλάδας και θα συνεχίσουν να το κάνουν. Αυτό σημαίνει ότι το project απόκτησης των F-5 από την Ελλάδα αποτελεί διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια της αμερικανικής κυβέρνησης και του Κογκρέσου στις συζητήσεις με την Άγκυρα. Όπερ σημαίνει ότι σε ένα project με τόσο μακρύ ορίζοντα ολοκλήρωσης πολλά μπορεί να πάνε στραβά και να το καθυστερήσουν έτι περαιτέρω ή ακόμα και να το εκτροχιάσουν, υπονομεύοντας πρακτικά την αποτρεπτική ισχύ της Ελλάδας.
Κληθείς να σχολιάσει τις εξελίξεις, στο πλαίσιο της εκπομπής της ΕΡΤ «Συνδέσεις», ο εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου της Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας, Έντι Ζεμενίδης, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «εγώ δεν θέλω να συνδέσω το No Jets For Turkey με τα F-35. Το θέμα των F- 35 πρέπει να το βλέπουμε μαζί με την αμυντική συμφωνία που έκανε αυτή η κυβέρνηση, την επένδυση της Αμερικής μέσα στην Αλεξανδρούπολη, μέσα στη Σούδα, όλα αυτά συνολικά είναι μια τεράστια ψήφος εμπιστοσύνης στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδος και ιδιαίτερα στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη».
Αν και Έντι Ζεϊμενίδης δεν θέλει να συνδέει τα F-35 για την Ελλάδα, με αυτά που δεν πήρε η Τουρκία, ο αντιπρόεδρος της επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, Ρις είχε συνδέσει την υπογραφή του με τις τουρκικές εκλογές. Οι συνδέσεις αυτές δεν μπορούν να αγνοηθούν, ούτε να υποβαθμιστούν, τη στιγμή που το γεωπολιτικό σκηνικό στη Μέση Ανατολή ανασυντίθεται με κεντρικούς παίχτες την Κίνα και τη Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία να ακολουθεί ημιαυτόνομη πορεία επαναπροσδιορίζοντας το γεωπολιτικό και γεωοικονομικό της στίγμα.
Οι επόμενες κινήσεις για τα F-35
Αυτό που αναμένεται πλέον είναι η επίσημη ειδοποίηση του Κογκρέσου από την αμερικανική κυβέρνηση, καθώς το αίτημα έχει πάει πίσω στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αυτή είναι η προβλεπόμενη διαδικασία. Η επίσημη ειδοποίηση θα γίνει από μέρα σε μέρα, αλλά πρόκειται για μια τελείως τυπική πια διαδικασία και θα ακολουθήσει η αποστολή της επιστολής αποδοχής του αιτήματος για να μπούμε ουσιαστικά στην τελική ευθεία της αγοράς.
Το ελληνικό λόμπι της Ουάσιγκτον, που εργάστηκε πολύ για αυτή τη συμφωνία, επισημαίνει ότι το αντίστοιχο αίτημα της Τουρκίας για πώληση και αναβάθμιση των F-16 βρίσκεται ακόμη στο ίδιο στάδιο, στο στάδιο της ανεπίσημης διαδικασίας που βρισκόταν και το ελληνικό αίτημα μέχρι πρόσφατα και δεν μπορεί με τα σημερινά δεδομένα να προχωρήσει, καθώς απαιτούνται υπογραφές ακριβώς των ίδιων ανθρώπων. Η κατ αντιπαράσταση εξέταση των εξοπλιστικών όμως, τάση που επικρατεί στην Ουάσιγκτον δεν βοηθάει, καθώς πλέον το τουρκικό λόμπι έχει επιχειρήματα ότι η Ελλάδα υπερεξοπλίζεται και ότι ανατρέπεται η ισορροπία δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο.
Γεωπολιτικό μπιλιάρδο
Δεν άλλωστε τυχαίο ότι η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ Λένα Αργύρη υπογράμμισε τη θέση που έχει διατυπώσει ο Ρεπουμπλικάνος Μακόλ, ο οποίος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι αν εγκριθεί η ένταξη Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα αντιμετωπίσει το τουρκικό αίτημα με θετικό τρόπο. Η ίδια αναφέρει ότι οι άλλοι τρεις υπογράφοντες έχουν πει πολλές φορές ότι υπάρχει μια σειρά ζητημάτων που πρέπει να επιλυθούν για να δώσουν την έγκρισή τους και η ένταξη Σουηδίας είναι μόνο ένα από αυτά τα θέματα».
Υπ αυτό το πρίσμα αντιλαμβάνεται κανείς ότι το ελληνικό project πρόσκτησης F-35 δεν είναι παρά μια μπίλια σε ένα εκτενές γεωπολιτικό μπιλιάρδο που παίζεται στην Ουάσιγκτον.
Το ελληνικό λόμπι επιχειρεί να εκμεταλλευτεί τη στιγμή και να επενδύσει στην ανισορροπία στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας, για να προωθήσει την ατζέντα αναδιάταξης του γεωστρατηγικού τόξου ασφαλείας στην ανατολική Μεσόγειο, αναβαθμίζοντας τον ρόλο της Ελλάδας βάσει και της συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας που έχουν υπογράψει Αθήνα και Ουάσιγκτον δίνοντας στις ΗΠΑ δικαιώματα χρήσης στην Αλεξανδρούπολη και επεκτείνοντας τη χρήση της Σούδας και της Λάρισας.
