Ενώ στην διεθνώς άπαντες επικεντρώνουν στον γεωοικονομικό αντίκτυπο του πολέμου, στην ανατολική Ευρώπη και τις βαλτικές το δράμα έχει πρωτίστως γεωπολιτικές διαστάσεις. Στη Μολδαβία, σήμερα ορκίστηκε νέος, φιλοευρωπαίος πρωθυπουργός, μετά την κατάρρευση της προηγούμενης κυβέρνησης υπό το βάρος πιέσεων από τη Ρωσία.
Η Πρόεδρος της Μολδαβίας Μάγια Σαντού όρισε την Παρασκευή νέο πρωθυπουργό για να κρατήσει τη χώρα της σε ευρωπαϊκή τροχιά, αφού νωρίτερα είχε παραιτηθεί η προηγούμενη κυβέρνηση, εν μέσω μήνες αυξανόμενης ρωσικής πίεσης.
Ο ο Ντονίν Ρίτσεαν είναι ο νέος πρωθυπουργός της Μολδαβίας, γνωστός από τη φιλοευρωπαϊκή πολιτική δράση του, ενώ υπηρετούσε μέχρι σήμερα ως σύμβουλος στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της χώρας. Ο Ρίτσεαν θα αντικαταστήσει τη Natalia Gavrilița, ως νέα επικεφαλής της κυβέρνησης. Το κοινοβούλιο της Μολδαβίας, όπου το κόμμα της προέδρου Σαντού κατέχει άνετη πλειοψηφία με 63 από τις 101 έδρες, θα δόσει ψήφο εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση την ερχόμενη εβδομάδα.
Σε μια αιφνιδιαστική ενημέρωση Τύπου την Παρασκευή, η πρώην πρωθυπουργός Γκαβριλίτσα ανακοίνωσε ότι παραιτείται μαζί με τους υποστηρικτές της. Η Μολδαβία έλαβε το καθεστώς υποψήφιας χώρας για την Ευρωπαϊκή Ένωση τον περασμένο Ιούνιο, μαζί με την Ουκρανία, αλλά η κυβέρνηση έχει αντιμετωπίσει έντονες πιέσεις από τη Μόσχα, η οποία προσπάθησε να υπονομεύσει την εξουσία της.
«Αν η κυβέρνησή μας είχε την ίδια υποστήριξη στο εσωτερικό που είχαμε από τους Ευρωπαίους εταίρους μας, θα μπορούσαμε να είχαμε προχωρήσει περαιτέρω και πιο γρήγορα», είπε η Γκαβριλίτσα. «Η Μολδαβία εισέρχεται σε μια νέα φάση, στην οποία η ασφάλεια είναι προτεραιότητά μας», πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση της Μολδαβίας κατηγορεί εδώ και καιρό τη Ρωσία, η οποία εδρεύει στρατιώτες στην αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας στα ανατολικά, ότι προκαλεί αναταραχή στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων διαδηλώσεων στην πρωτεύουσα, Κισινάου.
Η κατάρρευση της κυβέρνησης την Παρασκευή έρχεται λίγες μέρες μετά τη συνάντηση της Gavriliţa με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel και την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen στις Βρυξέλλες για να κάνουν απολογισμό των προοπτικών ένταξης της Μολδαβίας στην ΕΕ.
Καθώς συνορεύει με την Ουκρανία, η Μολδαβία βρέθηκε επισφαλώς κοντά στον πόλεμο και επιθυμούσε να κάνει μια πράξη εξισορρόπησης καθώς επιδιώκει να προστατευτεί στρατιωτικά χωρίς να προκαλέσει τη Μόσχα.
Η χώρα των 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων, η οποία ήταν 100% εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο πριν από την εισβολή στην Ουκρανία,
αντιμετώπιζε τον εκρηκτικό πληθωρισμό και τη δημόσια αναταραχή σχετικά με το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος.
Η πρόεδρος Sandu, πρώην ακτιβίστρια κατά της διαφθοράς με σπουδές στο Χάρβαρντ, είπε στο POLITICO τον περασμένο μήνα ότι διεξάγεται τώρα μια «σοβαρή συζήτηση» στη χώρα, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας ένταξης σε μια αμυντική συμμαχία.
Η Μολδαβία έλαβε καθεστώς υποψήφιας χώρας για την Ευρωπαϊκή Ένωση τον περασμένο Ιούνιο
«Τώρα, υπάρχει μια σοβαρή συζήτηση… για την ικανότητά μας να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας, αν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας ή αν πρέπει να είμαστε μέρος μιας μεγαλύτερης συμμαχίας», είπε. «Και αν έρθουμε, κάποια στιγμή,
στο συμπέρασμα ως έθνος ότι πρέπει να αλλάξουμε την ουδετερότητα, αυτό πρέπει να συμβεί μέσα από μια δημοκρατική διαδικασία».
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy είπε στους ηγέτες της ΕΕ κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής της Πέμπτης στις Βρυξέλλες ότι η Ουκρανία είχε υποκλέψει τα ρωσικά σχέδια για «καταστροφή» της Μολδαβίας.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών της Μολδαβίας επιβεβαίωσαν αργότερα ότι είχαν επίσης εντοπίσει «ανατρεπτικές δραστηριότητες» με στόχο «την υπονόμευση του κράτους της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, την αποσταθεροποίηση και την παραβίαση της δημόσιας τάξης».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Μολδαβίας ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι θα καλέσει τον Ρώσο πρεσβευτή για την «απαράδεκτη παραβίαση του εναέριου χώρου [της Μολδαβίας] από ρωσικό πύραυλο» που πέταξε πάνω από τη χώρα ως μέρος μιας εκτεταμένης ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία.