Ενώ τα media εξαντλούν φαιά ουσία και… φαντασία στον προσδιορισμό της ημερομηνίας των εκλογών, τα επιτελεία των κομμάτων εστιάζουν στο μετεκλογικό σκηνικό, τα πιθανά σενάρια, τις επιλογές και τις γέφυρες που πρέπει να καούν, ξεκινώντας έτσι την προσπάθεια πρώιμης αρχιτεκτονικής διαμόρφωσης της επόμενης κυβέρνησης.
Οι εξισώσεις κυβερνησιμότητας και οι κίνδυνοι για Μητσοτάκη – Ο ρόλος Λοβέρδου και η στρατηγική συνεργασιών του Τσίπρα – Ανδρουλάκη
Το μέγιστο ζητούμενο από τις κάλπες είναι η κυβερνησιμότητα. Η οξύτητα του πολιτικού κλίματος και η προοπτική περαιτέρω επιδείνωσής του όμως καθιστά σαφές ότι το ενδεχόμενο αποδεκατισμού των κομμάτων από κορυφαίους παράγοντες δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ήδη, τα σκάνδαλα με την ΕΥΠ, με τον Πάτση, την Καϊλή και τα ειδικά δικαστήρια για Παπά και Παπαγγελόπουλο έχουν δώσει μια αρκετά σαφή αίσθηση της κατεύθυνσης των πληγμάτων.
Προφανώς, σενάρια μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού -γερμανικού τύπου- στην Ελλάδα δεν υφίστανται για πολλούς λόγους και κυρίως γιατί δεν δίνουν διέξοδο στην κοινωνία, αλλά εντείνουν το αίσθημα αποκλεισμού, συμπαιγνίας και πριμοδοτούν την αντισυστημική ψήφο. Όχι ότι το πολιτικό σύστημα και το πολιτικό προσωπικό θα μπορούσαν να τα υποστηρίξουν.
Μετεκλογικά σενάρια
Υπάρχουν όμως άλλες πιθανές λύσεις στην εξίσωση της κυβερνησιμότητας. Πρωταρχικό θέμα είναι το πρώτο κόμμα. Αν η ΝΔ κερδίσει την πρώτη αναμέτρηση, τότε αυτό θα δράσει συσπειρωτικά για τις δεύτερες κάλπες, που θα είναι αναπόφευκτες.
Αν όμως ο ΣΥΡΙΖΑ καταφέρει την ανατροπή, τότε όλα τα σενάρια πέφτουν στο τραπέζι. Οι κλυδωνισμοί θα είναι έντονοι στη ΝΔ και η συσπείρωση στην αριστερά και το κέντρο θα είναι μεγάλη. Ακόμη και με την με ενδεχόμενη αποχώρηση Λοβέρδου από το ΚΙΝ.ΑΛ εκτιμάται ότι δεν θα είναι αρκετή για να παρεμποδίσει τον σχηματισμό μικρού κυβερνητικού συνασπισμού.
Υβριδικό σενάριο αποσάθρωσης της ΝΔ
Υπάρχει και ένα υβριδικό σενάριο, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει τον “λαγό” για το ημίψηλο του Τσίπρα. Εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα, λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρησης και βρει modus vivendi με το ΚΙΝ.ΑΛ αλλά οι βουλευτές δεν επαρκούν, τότε μια μικρή ομάδα 5-8 βουλευτών της ΝΔ θα μπορούσαν να… αποσχιστούν, προσφέροντας ψήφο ανοχής στον κυβερνητικό συνασπισμό. Πρόκειται ασφαλώς για κίνηση μεγάλου ρίσκου, η βιωσιμότητα της οποίας αμφισβητείται. Δεν παύει όμως να έχει συζητηθεί ως σενάριο σε αρκετά τραπέζια.
Στο μεταξύ, θα είχε προηγηθεί προσπάθεια αποδόμησης του Κυριάκου Μητσοτάκη εκ των έσω, ο οποίος θα είχε επιβιώσει αλλά με κόστος την αποσταθεροποίηση του κόμματος. Αν παράλληλα στη Βουλή έχει μπει το κόμματου Ηλία Κασιδιάρη, τότε η μομφή για τον Κυριάκο Μητσοτάκη θα είναι ισχυρότερη και οι αποσυσπειρωτικές τάσεις στον πυρήνα της ΝΔ έντονες. Σε ένα τέτοιο σκηνικό, ενδεχόμενη αυτομόληση βουλευτών της καραμανλικής και εξυγχρονιστικής πτέρυγας δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Auditor’s note: Risk Assessment
Τα σενάρια αυτά δεν θα συναντούσαν αντιστάσεις στις Βρυξέλλες, αν και πάντα υφέρπει ο κομματικός κατακερματισμός που θα ενισχύσει την αντισυστημική ψήφο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Επίσης, λόγω έλλειψης ωριμότητας και κουλτούρας πολιτικών συνεργασιών, τέτοια σενάρια έχουν κίνδυνο να συναντήσουν ισχυρές κοινωνικές αντιστάσεις, οδηγώντας ακόμα και στην εκ των έσω κατάρρευση κυβερνήσεων.
Η στρατηγική και τα προβλήματα της ΝΔ
Η Νέα Δημοκρατία επιχειρεί να απομακρύνει Ανδρουλάκη – Τσίπρα, επαναφέροντας το αφήγημα της ενιαίας έκβασης ψήφου “ψηφίζεις Ανδρουλάκη, βγάζεις Τσίπρα”, ενώ παράλληλα με τον ίδιο τρόπο η Πειραιώς θέλει να ανακόψει τον επαναπατρισμό κεντρώων που είχαν ενταχθεί στη ΝΔ.
Ωστόσο, το μείζον πρόβλημα του κυβερνώντος κόμματος, όπως το προσδιορίζει και ο Αλέξης Παπαχελάς, είναι η ακροδεξιά συνιστώσα και η δυναμική αντισυστημικής ψήφου. Πρόκειται για τμήμα που δύσκολα καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, ενώ και στο παρελθόν έχει παράξει προβλήματα, υπονομεύοντας τη δυναμική του κόμματος και αναδεικνύοντας παραφυάδες και σταγονίδια του φασισμού σε πολιτικούς καταλύτες και παράγοντες.
Μείζον πρόβλημα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι η ανανέωση του κόμματος και τα ερείσματα στη νέα γενιά. Στα μέτωπα αυτά έχει δεχθεί μπαράζ εισηγήσεων, αλλά έχει και πολλές εξαρτήσεις που δεν μπορεί να… απεμπολήσει.
Λοβέρδος: Ο κρυπτονίτης του Ανδρουλάκη
Ο Νίκος Ανδρουλάκης εκτός από την Εύα Καϊλή έχει να διαχειριστεί και άλλα, δυσκολότερα, εσωκομματικά μέτωπα και πρωτίστως αυτό του Ανδρέα Λοβέρδου. Συνθήκες για την απομάκρυνσή του κ. Λοβέρδου δεν έχουν διαμορφωθεί, ενώ μια τέτοια κίνηση θα αποτελούσε ξεκάθαρο μήνυμα σύμπλευσης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι τέτοιο, ακόμα και αν υποβόσκει, δεν θα ήθελε να το εκπέμψει με ξεκάθαρο τρόπο.
Έτσι, ο Νίκος Ανδρουλάκης θα συμπορευτεί με τον Ανδρέα Λοβέρδο, ίσως και σε μικρότερη απόσταση, μέχρι τις κάλπες. Μετά, ο Ανδρέας Λοβέρδος θα αναδειχθεί σε καταλύτη: Η έξοδός του από το ΚΙΝ.ΑΛ θεωρείται βέβαιη, είτε για να στηρίξει τον σχηματισμό κυβέρνησης της ΝΔ , είτε για να υπονομεύσει τη συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝ.ΑΛ.
Η ανανεωμένη συγκέντρωση του Τσίπρα
Ο Αλέξης Τσίπρας επιδιώκει αύξηση της συσπείρωσης στο δρόμο για τις κάλπες, γι αυτό και οι “προεδρικοί” έχουν κατεβάσεις τους τόνους της αντιπαράθεσης με τους λιγότερο… τσιπρικούς και την Ομπρέλα στα social media και στην περιφέρεια. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το σχέδιο υπερσυγκέντρωσης δεν προχωρά στο εσωτερικό και στο κέντρο.
Προσωπικότητες όπως ο Νίκος Βούτσης έχουν τεθεί σε αναμονή και εκτός επικαιρότητας. Αν και πρόκειται αποφάσεις για κοινή συναινέσει, εν τούτοις έχουν ιδιαίτερο πολιτικό βάρος και εκπέμπουν μηνύματα. Ταυτόχρονα, γράφεται ότι επιχειρείται επαναπροσέγγιση με τον Νίκο Κοτζιά, ο οποίος έχει δηλώσει πρόθυμος και έχει περιορίσει την δημοσιότητα γύρω από το Πράττω και τις προσωπικές του απόψεις, αλλά ο Τσίπρας γνωρίζει ότι πρόκειται για ισχυρή προσωπικότητα με ατζέντα.
Τα ζητήματα μετεκλογικών συνεργασιών, είναι μείζονα και για τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος επιχειρεί με τη λογική του κυρίαρχου πόλου και τη λογική της ηγεμονικής δύναμης, θέλοντας να διαπραγματευτεί ανοιχτά αφού κατοχυρώσει την πρωτοκαθεδρία και στη βάση διλημμάτων στήριξη ή παλινόρθωση του Μητσοτάκη.
Οι υπόλοιποι
Μάχη για πολιτική επιβίωση δίνει το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος κινείται κοντύτερα στο ΚΚΕ και σαφώς πιο μακριά από τον ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρώντας να προσφέρει διέξοδο στην αντισυστημική ψήφο της κατακερματισμένης εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και στους διαμαρτυρόμενους του ΚΚΕ.
Διαφορετική είναι η κατάσταση στη Δεξιά πολυκατοικία. Η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου φαίνεται ότι διασφαλίζει την είσοδό της στη Βουλή. Η προοπτική αυτή ενδυναμώνει τον ίδιο ο οποίος αποτελεί φερέφωνο της Ρωσίας στην Αθήνα. Ταυτόχρονα, όχι πολύ μακριά κινείται το κόμμα του Κασιδιάρη, που εκτιμάται ότι είναι κοντά σε είσοδο στη Βουλή, προοπτική που θα είχε ολέθριες συνέπειες για τη Νέα Δημοκρατία.
Όπως φαίνεται τον δικό της εξωκοινοβουλευτικό πόλο αποκτά και η ακροδεξιά με τους Τζήμερο, Μπογδάνο σε ρόλο Μ-Λ ΚΚΕ. Κάπου εκεί προστίθεται και η Φαήλος Κρανιδιώτης, αλλά χωρίς να αποτιμάται ως δύναμη.
