Συνεχίζονται οι διεργασίες μεταξύ Κομισιόν και Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την πρόταση αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης στο σκέλος της διαμόρφωσης των τιμών, με το “πράσινο” λόμπι των Βρυξελλών να τηρεί σθεναρή στάση αναφορά με την αναδιάρθρωση της πράσινης ατζέντας και του ενεργειακού μίγματος και το Συμβούλιο να απορρίπτει την πρόταση για πλαφόν στις τιμές.
Η Κομισιόν, που προσπαθεί να αποδείξει ότι είναι εις θέση να λάβει καίριες αποφάσεις και να επιτύχει συγκλήσεις, προωθεί πρόταση για πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου που υποστηρίζεται από 15 ώρες, μεταξύ των οποίων και Ελλάδα, αλλά το οποίο θεωρείται απίθανο να εγκριθεί από τις υπόλοιπες χώρες στο Συμβούλιο. Γι αυτό άλλωστε και δεν παρουσιαστεί ως αυτόνομο μέτρο, αλλά επιφανειακά ως εναλλακτική στο οπλοστάσιο.
Έτσι, η Επιτροπή είναι αναγκασμένη να αναζητήσει συναινέσεις, η επίτευξη των οποίων όμως την υποχρεώνει να αναθεωρήσει το πλαφόν και ταυτόχρονα να δεχθεί και άλλες προτάσεις.
Υπ αυτό το πρίσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει ένα προσωρινό δυναμικό όριο τιμών για τις συναλλαγές του TTF, που είναι σημείο αναφοράς για το φυσικό αέριο που διακινείται στην ήπειρο. Ωστόσο, ως μέρος ενός πακέτου παρέμβασης που θα παρουσιαστεί αύριο, δεν θα υποβάλει λεπτομερή πρόταση που θα μπορεί να εφαρμοστεί άμεσα, σύμφωνα με προσχέδιο του εγγράφου της ΕΕ που είδε το Bloomberg.
Αντίθετα, η επιτροπή θα ζητήσει εξουσιοδότηση από τις κυβερνήσεις, για να καταλήξει σε έναν τέτοιο «διορθωτικό μηχανισμό» σε μεταγενέστερο στάδιο. Εάν τα κράτη-μέλη συμφωνήσουν, η Κομισιόν θα έχει τη δυνατότητα να προτείνει μια μέγιστη δυναμική τιμή στην οποία θα μπορεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις να τελεί υπό διαπραγμάτευση το φυσικό αέριο στις αγορές spot TTF, σύμφωνα με το έγγραφο.
Ένας τέτοιος κανονισμός μπορεί να χρειαστεί επίσης έγκριση από τα κράτη της ΕΕ και θα ισχύει για όχι περισσότερο από τρεις μήνες.
Στο μεταξύ όμως, ο Σαρλ Μισέλ διόρισε νέα γενική γραμματέα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η οποία διαδραματίζει κομβικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις.
Αγκάθι η ασφάλεια του εφοδιασμού
Αν και η επιβολή πλαφόν στις τιμές ακούγεται ωραία ιδέα, στην πραγματικότητα η εφαρμογή της είναι από ανεδαφική έως επικίνδυνη. Μάλιστα, για το θέμα έχει προειδοποιήσει επανειλημμένα και σε υψηλούς τόνους ο Βαγγέλης Μυτιληναίος. Μάλιστα, σε πρόσφατη παρέμβασή του και απευθυνόμενος στην πρόεδρο της Κομισιόν υπογράμμισε ότι αν επιβληθεί πλαφόν να αναγκαστεί να απολύσει χιλιάδες εργαζομένους, υποστηρίζοντας ότι η Ρωσία θα διακόψει τις ροές.
«Άλλοι κόμβοι διαπραγμάτευσης φυσικού αερίου της ΕΕ θα συνδέονται με τη διορθωμένη τιμή spot του TTF μέσω ενός δυναμικού διαδρόμου τιμών», σύμφωνα με το έγγραφο. «Για να μην υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις, το μέτρο θα πρέπει να επιτρέπει τις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές φυσικού αερίου, να μην επηρεάζει την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο της ΕΕ και τις ροές εντός της ΕΕ, να μην οδηγεί σε αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου και να μην επηρεάζει τη σταθερότητα και την ομαλή λειτουργία των αγορών ενεργειακών παραγώγων».
Η πρόκληση για την ΕΕ των 27 εθνών, που αγωνίζεται να χαλιναγωγήσει την κρίση εφοδιασμού που προκλήθηκε από τη μείωση των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου, είναι να βρει μια κοινή στρατηγική. Ενώ περισσότερα από τα μισά κράτη-μέλη έχουν ζητήσει επιβολή ανώτατου ορίου τιμής για το φυσικό αέριο, εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές ως προς το πώς ακριβώς θα πρέπει να σχεδιαστεί ένα τέτοιο μέτρο.
Ως επόμενο βήμα, το πακέτο θα συζητηθεί από τους ηγέτες της ΕΕ στη σύνοδο κορυφής στις 20-21 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες. Ενδέχεται να υποστηρίξουν ένα σχέδιο «διερεύνησης ενός προσωρινού δυναμικού διαδρόμου τιμών για το φυσικό αέριο», που θα εφαρμοστεί πριν από τη θέσπιση ενός νέου δείκτη LNG, σύμφωνα με το προσχέδιο πολιτικής δήλωσης των αρχηγών κυβερνήσεων που είδε το Bloomberg News.
Για να αμβλυνθεί η κρίση βραχυπρόθεσμα, το πακέτο της Τρίτης θα επιδιώξει την υιοθέτηση ενός προσωρινού μηχανισμού διαχείρισης της ενδοημερήσιας αστάθειας στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και τα παράγωγα φυσικού αερίου. Σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν ακούσιες διαταραχές στις αγορές για συμβόλαια με μικρότερη ρευστότητα, ο μηχανισμός θα πρέπει να επικεντρωθεί στα παράγωγα επόμενου μήνα, σύμφωνα με το έγγραφο.
«Αυτός ο νέος μηχανισμός θα πρέπει να συμπληρώσει τυχόν στατικούς ή δυναμικούς “διακόπτες” που έχουν θέσει σε λειτουργία τα χρηματιστήρια και θα πρέπει να εφαρμόζεται επιπρόσθετα σε αυτούς», ανέφερε η Επιτροπή.
Θα ανέβουν οι τιμές
Σε αυτή τη φάση, πάντως, οι τιμές του TTF υποχωρούν και κινούνται προς τα 100 ευρώ η μεγαβατώρα. Αυτό όμως αναμένεται να είναι πρόσκαιρο, καθώς υπάρχει υπερχειλίζουσα επάρκεια τώρα, πριν την έναρξη του χειμώνα. Το ζήτημα είναι η ταχύτητα της κατανάλωσης και η δυναμικής της αναπλήρωσης. Στις τρέχουσες τιμές η προσέλκυση φορτίων LNG κρίνεται μάλλον…. ανέφικτη, οπότε, όπως ανάφερε ο CEO της Μυτιληναίος, η ΕΕ θα αναγκαστεί να ανεβάσει τις τιμές για να αναπληρώσει τα απολεσθέντα αποθέματα.