Συναντνώνται σήμερα εκτάκτως στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Ενέργειας των 27 χωρών της ΕΕ, με τέσσερις τουλάχιστον προτάσεις για τον έλεγχο των τιμών της ενέργειας στο τραπέζι, μια συμφωνία μόνο για τη φορολογία των υπερκερδών από τους παραγωγούς ρεύματος και δύο ακόμα μπαλαντέρ για τη διευκόλυνση των συζητήσεων.
Συμφωνία μόνο επί του ελάχιστου κοινού παραονομαστή, ήτοι για τη φορολόγηση των υπερκερδών στην παραγωγή ρεύματος και την επαναπόδοση με τη μορφή χρηματοδότησης των λογαριασμών, έχουν επιτύχει οι υπουργοί Ενέργειας των 27 καθώς συναντώνται εκτάκτως στις Βρυξέλλες.
Οι χώρες απέχουν παρασάγκας σε μια σειρά από ζητήματα, όπως η επιβολή ορίου τιμών, η αναδιάταξη του μηχανισμού καθορισμού τιμών στην ενέργεια με την εξαίρεση του φυσικού αερίου και η απαγόρευση διαπργμάτευσης παραγώγων στην ενέργεια.
Οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αποπειραθούν την Παρασκευή να συμφωνήσουν σε σειρά μέτρων επείγουσας φύσης για να ανασχεθεί η απογείωση των τιμών του αερίου και του ρεύματος μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Στην καρδιά του διαλόγου βρίσκονται οι δυσλειτουργίες της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού, όπου η τιμή χονδρικής συνδέεται με την τιμή του τελευταίου εργοστασίου που καλύπτει τη ζήτηση, συχνά σταθμού που λειτουργεί με φυσικό αέριο.
Οι προτάσεις
- Πρώτη: Επιβολή εισφοράς επί των πωλήσεων ηλεκτρικής ενέργειας, με αναδιανομή των αποδείξεων στους καταναλωτές. Αυτή η επιλογή υποστηρίχθηκε από την Επιτροπή, τη Γερμανία και τη Γαλλία και χαιρετίστηκε από πολλές άλλες χώρες. Αποτελεί τον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή και ως εκ τούτου έχει σημαντικές πιθανότητες να εγκριθεί από το έκτακτο Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας.
- Λεπτομέρειες: Τα εργοστάσια με χαμηλό κόστος, όπως πυρηνικές, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άνθρακας, θα φορολογούνται για τις πωλήσεις τους πάνω από μια ορισμένη τιμή. Η Επιτροπή προτείνει όριο στα 200 ευρώ ανά MWh, σύμφωνα με προσχέδιο. Οι τρέχουσες τιμές αναφοράς στη Γερμανία είναι περίπου €400 έως €500.
Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Πολωνίας και της Πορτογαλίας, αλλά και φιλελεύθερες χώρες όπως η Σουηδία, προειδοποιούν ότι αυτό το μέτρο δεν είναι αρκετό για να μειώσει επαρκώς τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.
- Δεύτερη: Υποχρεωτικές μειώσεις κατανάλωσης σε ώρες αιχμής. Αυτό θα μείωνε την ανάγκη για ενεργοποίηση σταθμών παραγωγής ενέργειας φυσικού αερίου για την κάλυψη της ζήτησης αιχμής.
- Ωστόσο, χώρες όπως η Πολωνία, η Ισπανία και η Μάλτα δεν θέλουν η μείωση να είναι υποχρεωτική.
- Τρίτη: Αποσύνδεση τιμών αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή είναι η πιο φιλόδοξη επιλογή και θα σήμαινε ότι η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από φθηνότερες πηγές δεν πωλείται πλέον στην τιμή της ακριβότερης πηγής (αέριο).
- Η Επιτροπή δεν το έχει προτείνει, αλλά πολλές χώρες το θέλουν και η Τσεχική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το έχει συμπεριλάβει στον κατάλογο των προτάσεών της που θα συζητηθούν από τις χώρες.
- Τέταρτη Ανώτατα όρια τιμών για το φυσικό αέριο. Η Επιτροπή πρότεινε ένα ανώτατο όριο στην τιμή που καταβάλλεται για το ρωσικό φυσικό αέριο.
- Ορισμένες χώρες όπως η Σλοβακία και η Ουγγαρία φοβούνται ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα αντιδρούσε σταματώντας όλες τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Φυσικά, πολλοί περιμένουν ότι ο Πούτιν θα το κάνει ούτως ή άλλως, τον χειμώνα.
- Συμβιβαστική Αυξανόμενος αριθμός χωρών τάσσεται υπέρ ενός ανώτατου ορίου τιμών για όλο το φυσικό αέριο των αγωγών, όπως προτείνει η Ιταλία. Η ιδέα είναι να τεθεί ένα δυναμικό όριο που να αντικατοπτρίζει τις τιμές σε άλλες περιοχές, όπως η Ασία, παρέχοντας έτσι ένα κίνητρο στους παραγωγούς στη Νορβηγία, την Αλγερία και τη Ρωσία να συνεχίσουν να εξάγουν φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
- Outsider: Ο Βέλγος πρωθυπουργός Alexander De Croo προωθεί πρόταση για ένα «ευρύ» ανώτατο όριο τιμών για όλους τους τύπους φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Ο De Croo ασκεί πιέσεις στους ηγέτες της ΕΕ για να στηρίξουν το σχέδιό του από τον Μάρτιο.
