Με ένα πλέγμα δηλώσεων, διαρροών και ελέγχων επιχειρεί η ΕΚΤ και τα εποπτικά της όργανα να επιστήσουν την προσοχή στους τραπεζίτες, ώστε να τους αναγκάσουν να αυτοπεριοριστούν, έναντι της δανειοδότησης ενεργειακών εταιριών, παρά τις περί του αντιθέτου πιέσεις που δέχονται από τις κυβερνήσεις.
Σε κλοιό εποπτικών πιέσεων φαίνεται να βρίσκονται πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς η ενεργειακή κρίση απειλεί ταυτόχρονα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ πρόσφατα ανοίγματα σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και άλλες επενδύσεις μπορεί να υποαποδώσουν βραχυχρόνια και μεσοπρόθεσμα.
Οι κυβερνήσεις, επιδιώκουν να διαχειριστούν το επιπλέον ενεργειακό κόστος χωρίς να επιβαρύνουν δυσανάλογα τους προϋπολογισμούς και επιτυγχάνοντας να ανακουφίσουν την κοιννωία. Σε αυτούς τους σχεδιασμούς, συχνά, οι τράπεζες δέχονται ισχυρές πολιτικές πιέσεις για τη χρηματοδότηση ενεργειακών εταιριών, ώστε να αποφευχθούν έκρυθμες καταστάσεις στην αγορά ενέργειας. Το μοντέλο όμως αυτό ανεβάζει το υφέρπων ρίσκο και σε συνδυασμό με άλλα υφιστάμενα ανοίγματα υψηλού ρίσκου που έχουν αναλάνβει οι τραπεζίτες -πριν από την έναξη του κύκλου αυξήσεων στα επιτόκια- θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ικανότητα των τραπεζών να διοχετεύσουν ρευστότητα σε άλλους τομείς που υπάρχει ουσιαστική ανάγκη.
Η περιρέουσα ατμόσφαιρα
Οι προσπάθειες της Ευρώπης να αποτρέψει μια πλήρη ενεργειακή κρίση ανακόπηκαν αυτόν τον μήνα αφού η Ρωσία κινήθηκε να διακόψει την παροχή μέσω του κύριου αγωγού Nord Steam στην περιοχή ως απάντηση στις κυρώσεις για την Ουκρανία. Οι τράπεζες αντιμετωπίζουν αυξανόμενες απώλειες καθώς η ενεργειακή κρίση κλιμακώνεται. Τα σχέδια πολλών δανειστών να επιστρέψουν μερίσματα στους επενδυτές μετά από πολλά αδύνατα χρόνια δυνητικά μπορεί να τεθούν υπό αμφισβήτηση.
Επίσης, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε την Παρασκευή ότι ο τομέας νομισματικής πολιτικής, είναι «σε ετοιμότητανα παράσχει ρευστότητα στις τράπεζες και όχι σε εταιρίες κοινής ωφελείας – ενέργειας», ως απάντηση στην κρίση.
«Σε αυτό το τρέχον, πολύ ασταθές περιβάλλον, είναι σημαντικό να τεθούν σε εφαρμογή δημοσιονομικά μέτρα για την παροχή ρευστότητας σε συμμετέχοντες στην αγορά διαλυτών ενέργειας, ιδιαίτερα σε εταιρίες κοινής ωφέλειας»,
είπε σε συνέντευξη Τύπου στην Πράγα.
Auditor’s note: Ο Ενρία χτυπάει εκεί που πονάει…
Όπως προκύπτει, ΕΚΤ και εθνικές κυβερνήσεις βρίσκονται σε μπρα-ντε-φερ για την ανάληψη του κόστους σταθεροποίησης της αγοράς ενέργειας. Έτσι, η ΕΚΤ επιχειρεί να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνους στους τραπεζίτες, μέσω της εντατικοποίησης των ελέγχων, της επιθεώρησης ενημέρωσης των μοντέλων ρίσκου και της απειλής για τα μερίσματα…Εκπρόσωπος της ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει τις εποπτικές συζητήσεις.
Οι ρυθμιστικές αρχές πιέζουν τις τράπεζες να διασφαλίσουν ότι έχουν επαρκή αποθεματικά για αθέτηση δανείων, εντοπίζοντας τους πιο εκτεθειμένους πελάτες τους, καθώς και τις επιπτώσεις σε εταιρίες που δεν επηρεάζονται άμεσα από τις συνέπειες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι τράπεζες θα πρέπει επίσης να δείξουν ότι μπορούν να πραγματοποιήσουν stress tests και ότι ενημερώνουν τις οικονομικές τους παραδοχές.
Άλλοι τομείς ανησυχίας είναι τα ενεργειακά παράγωγα και οι συγκεντρωμένες εκθέσεις σε traders ενέργειας, αν και μόνο ένας μικρότερος αριθμός τραπεζών δραστηριοποιείται σε αυτούς τους τομείς.
Ήδη, στην Ελλάδα η ΔΕΗ αναοίνωσε σημαντική αύξηση του δανεισμού της, εξάντληση της ρευστότητας και ζημιές. Τα στοιχεία αυτά φαίνεται ότι αγχώνουν την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία αναμένεται να ενημερώσει σχετικά το εποπτικό συμβούλιο…
Η έμμεση απειλή για τα μερίσματα αποτελεί τον ισχυρότερο μοχλό πίεσης που διαθέτει ο επόπτης προς τα διοικητικά συμβούλια, καθώς αποτελεί το μοναδικό σημείο που οι μέτοχοι μπορεί να εγκαλέσουν τις διοικήσεις…
Έμφαση στο ρίσκο
Η επιστολή προς τις τράπεζες ζήτησε επίσης από τα ιδρύματα να διευκρινίσουν πώς η ανάλυσή τους ενσωματώθηκε στη συνολική στρατηγική τους και ποιες θα ήταν οι πρωταρχικές και συνεπακόλουθες επιπτώσεις από μια διακοπή του φυσικού αερίου.
Ο Andrea Enria, ο οποίος προεδρεύει του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ, δήλωσε νωρίτερα αυτό το έτος ότι ο επόπτης ζητούσε από τις μεμονωμένες τράπεζες να επανεξετάσουν τα μελλοντικά επίπεδα κεφαλαίου τους «για να περιλαμβάνουν επαρκώς συντηρητικά και ενημερωμένα δυσμενή μακροοικονομικά σενάρια». Σήμανε ότι δεν θα υπάρξουν γενικοί περιορισμοί στις πληρωμές, όπως είχε υπάρξει σε μια περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας στην πανδημία.
Οι αρχές σε όλη την Ευρώπη έχουν έκτοτε εμπεδώσει αυτό το μήνυμα. Ο Mark Branson, ο οποίος ηγείται της γερμανικής ρυθμιστικής αρχής BaFin και μέλος του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι οι τράπεζες χρειάζονται επαρκή επίπεδα κεφαλαίου για να συνεχίσουν να υποστηρίζουν τους δανειολήπτες.
«Το σύστημα είναι ακόμα ισχυρό», δήλωσε ο Μπράνσον σε τραπεζικό συνέδριο της Handelsblatt την Τετάρτη στη Φρανκφούρτη. «Όμως σε αυτούς τους πολύ δυναμικούς καιρούς όπου δεν μπορείτε να καταλάβετε ακριβώς πού βρίσκονται οι κίνδυνοι και η κατάσταση αλλάζει από εβδομάδα σε εβδομάδα, χρειάζεστε πρώτης τάξεως διαχείριση κινδύνου, αλλά οι τράπεζες χρειάζονται επίσης καλά γεμάτα κεφαλαιακά μαξιλάρια, ρευστότητα και συνετή προσέγγιση σε αυτήν την κατάσταση».