Σε υψηλά επίπεδα διατηρούν τους τόνους και τα επίπεδα συναγερμού για την κατάσταση του πυρηνικού εργοαστασίου στη Ζαπορίζια, τόσο η Ουκρανική πλευρά όσο και ο ΟΗΕ και ΕΕ, καθώς διακρίνουν προσπάθεια της Ρωσίας να ξαναγκάσει το κλείσιμό του, για να αναγκάσουν την ΕΕ να παράσχει ενέργεια στην Ουκρανία, επιδεινώνοντας έτσι το προφίλ της ενεργειακής κρίσης που διέρχεται η Ένωση.
Για το χειρότερο σενάριο, αυτό ενός πυρηνικού ατυχήματος, προετοιμάζεται η Ουκρανία, καθώς η κατάσταση γύρω από τον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό της Ζαπορίζια, που τελεί υπό τον έλεγχο των Ρώσων, γίνεται ολοένα και πιο επικίνδυνη με τα πλήγματα να πολλαπλασιάζονται και τις δύο πλευρές να εξαπολύουν εκατέρωθεν κατηγορίες.
Για την κατάταση στην περιοχή ενημερώθηκε και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες που βρέθηκε στην Ουκρανία στο πλαίσιο τριμερούς συνάντησής με τον Ζελένσκι και τον Ερντογάν. Ο ΟΗΕ έχει από καιρό σημάνει συναγερμό για το ενδεχόμενο πυρηνικού ατυχήματος.
Auditor’s note: Η κρυφή ατζέντα
Στην Ευρώπη, η Γερμανία αποφάσισε να μην προχωρήσει με το κλείσιμο των τριών τελευταίων πυρηνικών της εργοστασίων, ενώ επαναφέρει και τον λιγνίτη. Την ίδια στιγμή το Βερολίνο ανησυχεί για την κατάστση και τη δυναμικότητα των πυρηνικών σταθμών της Γαλλίας, η οποία αναγκάστηκε να κρατικοποιήσει την EDF, πιστοποιώντας ότι βρίσκεται ήδη σε οξεια ενεργειακή κρίση.Την κατάσταση επιδεινώνει άρδην η εν εξελίξει κλιμακτική κρίση, καθώς η ξηρασία εκτός από φωτιές έχει προκαλέσει προβλήματα στη διακίνηση ενεργειακών πρώτω υλών και τη λειτουργία ενεργειακών εγκαταστάσεων κατά μήκος του Ρήνου.
Υπ αυτό το πρίσμα, αν η Ουκρανία αναγκαστεί να ζητήσει ενεργειακή στήριξη από την Ευρώπη, τότε η κατάσταση για την Ένωση θα γίνει από άσχημη, δραματική. Σε ένα τέτοιο σενάριο ο κίνδυνος κοινωνικών αναταραχών είναι παραπάνω από βέβαιος, ανεβάζοντας το πολιτικό ρίσκο και θέτοντας εν αμφοβόλω τη δυνατότητα της ΕΕ να λάβει συντονισμένες και με ενιαία στόχευση αποφάσεις. Κάτι τέτοιο, με τη σειρά του, θα υπονόμευε την ισχύ των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το επίπεδο της συνεργασίας με τις ΗΠΑ και θα αποτελούσε πρόρομο αποσύνθεσης του γκρουπ.
Blame game από τη Ρωσία
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας κατηγόρησε σήμερα Πέμπτη την Ουκρανία ότι σχεδιάζει «πρόκληση» στον πυρηνικό σταθμό της στις 19 Αυγούστου όταν πρόκειται να τον επισκεφθεί ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, όπως μετέδωσε το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA. Σε ανακοίνωσή του, το ρωσικό υπουργείο αναφέρει ότι δεν υπάρχουν ρωσικά βαρέα όπλα στον πυρηνικό σταθμό ούτε πέριξ αυτού.
Ο σταθμός της Ζαπορίζια, ο μεγαλύτερης στην Ευρώπη, καταλήφθηκε στις αρχές Μαρτίου από τα ρωσικά στρατεύματα, με την ευθύνη για τη λειτουργία του να εξακολουθούν να έχουν Ουκρανοί επιστήμονες. Από τις 5 Αυγούστου, το Κίεβο και η Μόσχα αλληλοκατηγορούνται για τους βομβαρδισμούς. Σε μία περίπτωση βλήματα έπεσαν κοντά σε ένα κτίριο αποθήκευσης ραδιενεργών υλικών και σε μια άλλη οι βομβαρδισμοί προκάλεσαν την αυτόματη διακοπή ενός αντιδραστήρα.
Παρέμβαση Σόλτενμπεργκ
Η κατάληψη των εγκαταστάσεων από τους Ρώσους στρατιώτες «συνιστά σοβαρή απειλή για την ασφάλειά του και αυξάνει τους κινδύνους δυστυχήματος ή πυρηνικού συμβάντος. Είναι επείγουσα ανάγκη να επιτραπεί μια επιθεώρηση του IAEA (Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας) και να εξασφαλιστεί η αποχώρηση όλων των ρωσικών δυνάμεων» από το σημείο, σημείωσε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες την Τετάρτη.
«Αν συμβεί «καταστροφή» στον πυρηνικό σταθμό στη Ζαπορίζια, θα απειληθεί ολόκληρη η Ευρώπη», προειδοποίησε με μήνυμά του τη Δευτέρα ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Κάθε ατύχημα με τη ραδιενέργεια στο πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια θα κατάφερνε πλήγμα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Τουρκία, στη Γεωργία, και σε χώρες πιο απομακρυσμένων περιοχών. Όλα θα εξαρτηθούν από τη φορά και την ισχύ του ανέμου», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Ζελένσκι καλεί το BBC
Την κατάσταση που επικρατεί κοντά στον πυρηνικό σταθμό περιγράφει με σημερινό του δημοσίευμα το BBC, καθώς ο δημοσιογράφος Τζέιμς Γουότερχαους βρέθηκε μαζί με Ουκρανούς αξιωματούχους στην περιοχή.
«Η κυβέρνηση μας προσκάλεσε σε μια αποστολή με άγνωστο προορισμό και αποφασίσαμε να αποδεχτούμε την πρόκληση. Βρεθήκαμε σε ένα αεροδρόμιο κοντά στο Κίεβο, όπου μας οδήγησαν μαζί με άλλους δημοσιογράφους σε ένα ελικόπτερο. Καταλάβαμε ότι ο προορισμός μας ήταν η πόλη Ζαπορίζια. Μέσα σε 30 δευτερόλεπτα από την έναρξη της πτήσης, συνειδητοποίησα γιατί μας έδωσαν χάπια κατά της ναυτίας πριν από την απογείωση. Για να μείνει απαρατήρητος, ο πιλότος κρατούσε το ελικόπτερο περίπου 10 μέτρα πάνω από το έδαφος, περνώντας πολλές φορές ξυστά πάνω από τα ηλεκτρικά καλώδια», περιγράφει ο ανταποκριτής του BBC.
«Προσγειωθήκαμε σε ένα πάρκινγκ σούπερ μάρκετ. Εκεί το προσωπικό έκτακτης ανάγκης ντυμένο με ειδικές κίτρινες στολές πραγματοποιεί άσκηση αντιμετώπισης ραδιενεργής μόλυνσης. Παρακολουθούνται από ανώτερους αξιωματούχους, οι οποίοι θέλουν να διαπιστώσουν πόσο έτοιμη θα ήταν η περιοχή στην περίπτωση του χειρότερου σεναρίου» συμπληρώνει.
Ουκρανία: Ο κίνδυνος πυρηνικού ατυχήματος στη Ζαπορίζια και η προετοιμασία για τα χειρότερα-3
BBC
«Φυσικά και ανησυχούμε», λέει ο υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας Χέρμαν Χαλουστσένκο που συνοδεύει την αποστολή. «Η κατάσταση άλλαξε δραματικά όταν οι Ρώσοι άρχισαν να βομβαρδίζουν την περιοχή στις 5 Αυγούστου», σημειώνει χαρακτηρίζοντας κρίσιμη την κατάσταση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε ότι το εργοστάσιο θα μπορούσε να διακόψει την παροχή ενέργειας καθώς η Μόσχα προσπαθεί να ανακατευθύνει την ηλεκτρική ενέργεια στην Κριμαία, την οποία προσάρτησε πριν από οκτώ χρόνια.
«Είναι αδύνατο να διασφαλιστεί η ασφάλεια του πυρηνικού σταθμού ενώ βρίσκονται εκεί οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής», λέει ο Ντένις Μοναστίρσκι, υπουργός Εσωτερικών της Ουκρανίας. «Είναι η βασική ανησυχία που πρέπει να καταλάβουμε όλοι», προσθέτει.
Είναι λοιπόν ξεκάθαρο πώς εφόσον οι Ουκρανοί δεν μπορούν να ανακτήσουν τον έλεγχό της Ζαπορίζια, προετοιμάζονται για κάθε ενδεχόμενο.