Με διάγγελμα θα επιχειρήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης να διαχειριστεί πολιτικά την κρίση που δημιούργησε η υπόθεση παρακολουθήσεων της ΕΥΠ, επαναπροσδιορίζοντας το πλαίσιο αποκλειστικά στον Νίκο Ανδρουλάκη και αποδεχόμενος τη διερεύνηση για τις πρακτικές, χωρίς όμως να αποκλείονται και εκπλήξεις για τη διοικητική και οργανωτική δομή και το πλαίσιο ελέγχου.
Εντός της ημέρας αναμένεται η πολιτική τοποθέτηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την υπόθεση των παρακολουθήσεων από την ΕΥΠ, εν μέσω κλιμακούμενης κριτικής τόσο στο εσωτερικό, όσο και διεθνώς. Κεντρικός στόχος του διαγγέλματος του Κυριάκου Μητσοτάκη που έχει προαναγγελθεί από το Σάββατο είναι επιδείξει πολιτική εντιμότητα, εγρήγορση και να προσπαθήσει να διευρύνει το κάδρο, επιμηκύνοντας την υπό διερεύνηση -από την εξεταστική επιτροπή- χρονική περίοδο της δράσης της ΕΥΠ.
Καθώς ο πρωθυπουργός εγκαλείται θεσμικά από την αντιπολίτευση, δεδομένου ότι η ΕΥΠ τέθηκε υπό τον προσωπικό του έλεγχο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αναλάβει την πολιτική ευθύνη, την οποία θα τεκμηριώσει με την απομάκρυνση δύο στελεχών από τον στενό του κύκλο και παράλληλα θα προαναγγείλει εξεταστική επιτροπή στη Βουλή, ενώ δεν αποκλείεται να ανακοινώσει και πρόγραμμα αναδιάρθρωσης της ΕΥΠ, σε συνδυασμό -ενδεχομένως- με την δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας ή άλλου πλαισίου για την ενίσχυση της διαφάνειας.
Σύμφωνα με φιλοκυβερνητικά media το περιεχόμενο της παρέμβασης του Κυριάκου Μητσοτάκη “έκλεισε” στον πρωινό καφέ του πρωθυπουργού με τους στενούς του συνεργάτες τη Δευτέρα.
Το διάγγελμα
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να μιλήσει για λάθος της ΕΥΠ και για άγνοια του Μαξίμου γύρω από το θέμα, αλλά θα αποδεχθεί ότι υπήρξε πολιτική ευθύνη και γι’ αυτό απομακρύνθηκαν την Παρασκευή ο γενικός γραμματέας του πρωθυπουργού Γρηγόρης Δημητριάδης και ο επικεφαλής της ΕΥΠ Παναγιώτης Κοντολέων, ενώ θα διαβεβαιώσει ότι θα υπάρξει πλήρης διαλεύκανση της υπόθεσης.
Σε αυτό το επίπεδο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έχει ήδη αποδεχθεί την πρόταση του Νίκου Ανδρουλάκη για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής στη Βουλή. Ωστόσο, η κυβέρνηση αναμένεται να επιχειρήσει να διευρύνει τον χρονικό ορίζοντα της έρευνας ή να την προσδιορίσει εξαντλητικά στο πρόσωπο του Νίκου Ανδρουλάκη.
Επίσης, σε μια προσπάθεια να βγει μπροστά από τις εξελίξεις, να υπερασπιστεί το Κράτος Δικαίου και να αποφύγει παγίδες που θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στην Ευρώπη, αναμένεται να εξαγγείλει νέο πλαίσιο εποπτείας της ΕΥΠ και ενδεχομένως αναδιάρθρωση του μηχανισμού εγκρίσεων.
Όπως δήλωσε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου το βράδυ της Κυριακής «το ζήτημα που έχει δημιουργηθεί, μετά το λανθασμένο χειρισμό της ΕΥΠ σχετικά με τη νόμιμη επισύνδεση της τηλεφωνικής γραμμής του κ. Ανδρουλάκη, είναι σημαντικό και ως εκ τούτου απαιτείται μέγιστη σοβαρότητα και υπευθυνότητα στο χειρισμό του. Η κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή που υπέπεσε στην αντίληψή της το ζήτημα, προχώρησε στην άμεση λήψη δραστικών πολιτικών πρωτοβουλιών, που περιελάμβαναν και παραιτήσεις».
Τόνισε δε ότι η κυβέρνηση προσηλωμένη στο να υπάρξει διαλεύκανση του θέματος, «να διευκρινιστεί το τι, το πώς και το γιατί, δεν θέλουμε να υπάρχει καμία σκιά στην υπόθεση».
Επικοινωνιακή διαχείριση
Την ίδια στιγμή, η αντιπολίτευση ψέγει το Μαξίμου για προσπάθεια διάχυσης ευθυνών, για καμπάνιες σπίλωσης του Νίκου Ανδρουλάκη και “μπαζώματος” της επικαιρότητας.
Γι’ αυτό, πυρά δέχεται ο επικεφαλής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, ο οποίος άφησε αιχμές ως προς τους λόγους παρακολούθησης του Νίκου Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ, καλώντας τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ να δημοσιοποιήσει την ενημέρωση που θα του γίνει.
Σχόλια με τέτοιο περιεχόμενο διακινούνται στα social media από λογαριασμούς που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το Μαξίμου και αναπαράγονται από trolls και bots σε μεγάλη έκταση. Τέτοιες πολιτικές στοχεύουν στην δημιουργία αντίρροπων δυνάμεων στην επικαιρότητα, ώστε να θολώσουν τα νερά.
Auditor’s note
Το ζήτημα των παρακολουθήσεων, αν και έγιναν προσπάθειες να ελεγχθεί επικοινωνιακά, εν τούτοις έχει λάβει διαστάσεις λαίλαπας. Ως εκ τούτου ανεβάζει το πολιτικό ρίσκο, ενώ θα μπορούσε να έχει αντίτυπο και στην εξωτερική πολιτική της χώρας, δεδομένης της επιχειρηθείσας εμπλοκής τρίτων χωρών, οι οποίες όμως αρνήθηκαν άμεσα και κατηγορηματικά οποιαδήποτε τέτοια εμπλοκή.Για το ζήτημα, το Μαξίμου δέχεται πυρά και από την εσωκομματική αντιπολίτευση, γεγονός που αυξάνει το πολιτικό ρίσκο και τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης.
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, επιχειρείται αναγωγή του θέματος στο ευρύτερο πλαίσιο του Κράτους Δικαίου και συσχέτισής του με τα κριτήρια εκταμίευσης των δόσεων που έχουν θεσπιστεί από την Κομισιόν και έχουν στο παρελθόν αποτελέσει μοχλό πίεσης προς την Πολωνία και την Ουγγαρία. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να θέσει εν αμφιβόλω τους στόχους οικονομικής ανάπτυξης, υπονομεύοντας τη δυναμική της οικονομίας. Σε συνδυασμό με το προσφυγικό και τα ανθρώπινα Δικαιώματα, όπως αυτά ετέθησαν και από τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας στην πρόσφατη επίσκεψή της, θα μπορούσαν να δυναμιτίσουν το σκηνικό.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η επαναφορά σεναρίου πρόωρων εκλογών θεωρείται βέβαιη.
Όσον αφορά στην ΕΥΠ, δεν μπορεί να αποκλειστεί το σενάριο αλλαγής της διοικητικής δομής υπαγωγής και μεταφοράς της στο υπουργείο Εξωτερικών, περιορισμού αρμοδιοτήτων (στα πρότυπα της CIA) και σύστασης ειδικού εποπτικού οργάνου, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
Ζήτημα γεννάται και για τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων, όπως αυτή του Θανάση Κουκάκη. Η κυβέρνηση θέλει να διαχωρίσει την παρακολούθηση του Νίκου Ανδρουλάκη από τα υπόλοιπα, τα οποία θα επιχειρήσει να “θάψει”. Επ αυτού, κρίσιμος θα είναι ο ρόλος της αντιπολίτευσης, της ΕΕ και των θεσμικών οργάνων.