Με κινήσεις βραχυχρόνιας στόχευσης και trading χαμηλού ρίσκου ολοκληρώνεται η χρονιά στο ελληνικό χρηματιστήριο, με την αγορά να κλείνει εννέα μήνες συσσώρευσης σε εξαιρετικά περιορισμένο εύρος διακύμανσης, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για το όποιο ξέσπασμα ή ξεμπλοκάρισμα υπάρξει, είτε προς τη μία, είτε προς την άλλη κατεύθυνση.
- Trading χαμηλού ρίσκου στο φινάλε του έτους στο Χρηματιστήριο
- Το διεθνές bull market και η αδυναμία του Χ.Α. να ακολουθήσει
- Χρηματιστήριο: Θετικά η χρονιά, αλλά ουραγός σε σχέση με το διεθνές κλίμα
Το 2021 – και ενώ απομένει η αυριανή μικρότερης διάρκειας συνεδρίαση – φεύγει με το Γενικό Δείκτη να σημειώνει κέρδη +10,11%, τον FTSE 25 να ενισχύεται 10,72%, τον τραπεζικό δείκτη στο +10,45% και τον Mid Cap στο +34,35%, αποτελώντας τον απόλυτο πρωταγωνιστή της χρονιάς.
Γενικά δηλαδή ήταν μια θετική χρονιά, καθώς τα 2/3 των μετοχών είχαν απόδοση αρκετά καλύτερη του Γενικού Δείκτη, ενώ φέτος υπήρξαν και τεράστιες αντλήσεις κεφαλαίου τόσο από ΑΜΚ όσο και από ομολογιακές εκδόσεις. Όμως, από την άλλη πλευρά, το Χ.Α. υστέρησε (και το 2021) συγκριτικά με τις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές, οι οποίες κατέγραψαν πολλαπλάσια κέρδη.
Και όλα αυτά, μολονότι προέρχονταν από υπερδεκαετές bull market στη διάρκεια του οποίου πέτυχαν αλλεπάλληλα ιστορικά υψηλά και αποδόσεις που ουδέποτε έχουν καταγραφεί ξανά στην ιστορία των παγκόσμιων χρηματιστηριακών αγορών. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική και επενδυτική βιομηχανία έχει υπερδιογκωθεί τα μέγιστα από το 2010 και εντεύθεν, για τους γνωστούς και χιλιοειπωμένους λόγους με κυριότερο την πολιτική των μηδενικών επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες.
Αυτό, μένει να αλλάξει αρχής γενομένης από το 2022, οπότε ίσως δούμε και την ολοκλήρωση του πρωτοφανούς σε διάρκεια και ανθεκτικότητα ράλι των αγορών. Πάντως, οι διεθνείς δείκτες θυμίζουμε πως έχουν υπερκεράσει τη ζημιά από τον Covid-19 ήδη από το 2020, με νέα ιστορικά υψηλά, το πρώτο εξάμηνο του 2021 ξεπέρασαν τους τριγμούς από τις επιπτώσεις της μετάλλαξης Δέλτα επίσης με νέα ιστορικά υψηλά, ενώ και τώρα, ξεπερνούν (οι αμερικανικοί δείκτες) τις επιπτώσεις από την Omicron με επίσης νέα ιστορικά υψηλά!
Ουδέποτε οι αγορές έχουν δείξει παρόμοια ανθεκτικότητα και συμπεριφορά «ερήμην» κίνησης συγκριτικά με τα τεκταινόμενα στις ευρύτερες οικονομίες. Οι αγορές, πετυχαίνουν αλλεπάλληλα νέα ρεκόρ και ελκύουν διαρκώς καινούρια ρευστότητα, η οποία ανακυκλώνεται εν μέσω υπερ-μόχλευσης που πολλαπλασιάζει τις «αξίες» σε νούμερα που αν «ζυγιστούν» με παλαιότερες νόρμες, τότε ίσως φανερώνουν ακραία υπερβολή.
Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτή είναι η νέα πραγματικότητα των αγορών, που συνάμα είναι συγκοινωνούντα δοχεία περισσότερο από ποτέ στην ιστορία λόγω της τεχνολογίας, έχοντας φτάσει εν πολλοίς να λειτουργούν ως ανεξάρτητη πηγή πλούτου και ανεξάρτητη βιομηχανία, μακριά από τις εξελίξεις στην πραγματική οικονομία.
Άλλωστε, ότι τα αλλεπάλληλα περυσινά αλλά και φετινά ρεκόρ και οι ιλιγγιώδεις αποτιμήσεις έρχονται την ίδια ώρα που εδώ και δύο χρόνια υπάρχει παγκόσμια πανδημία με πολλά εκατομμύρια θανάτους, μεγάλη κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, ελλείψεις πρώτων υλών στη βιομηχανία και στην κατανάλωση, ενώ μαίνεται και η ενεργειακή κρίση που κανείς δεν ξέρει πόσο μπορεί να διαταράξει τις παγκόσμιες ισορροπίες, γεωπολιτικές και άλλες.
Ανολοκλήρωτο το come back
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, το ελληνικό χρηματιστήριο δεν έχει ξεπεράσει καν τη ζημιά από την πανδημία καθώς ουδέποτε αυτή τη διετία έφτασε στις 949 μονάδες που βρισκόταν στις 24 Ιανουαρίου 2020, όταν και ξεκίνησε η πτώση. Η αγορά αυτή τη διετία είδε χαμηλό στις 469 μονάδες το Μάρτιο του 2020 και υψηλό στις 932 μονάδες φέτος το καλοκαίρι, όμως δεν έχει καταφέρει να υπερβεί την αντίσταση των 949 μονάδων που θα άνοιγε το δρόμο για τις 1.000 και 1.200 μονάδες.
Το Χ.Α. είναι μια μικρή, ρηχή, αναδυόμενη αγορά που δεν είναι στην αιχμή των επενδυτικών κεφαλαίων, ενώ και η ελληνική οικονομία απέχει πολύ από το αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα, γεγονός που θα άλλαζε τη στάση αρκετών διεθνών χαρτοφυλακίων.
Αποτέλεσμα αυτού είναι να παραμένει ουραγός των εξελίξεων, που συνδυαστικά με τα εγχώρια εγγενή προβλήματα που έχει όπως αδυναμία έλκυσης νέας γενιάς επενδυτών μετά τη ζημιά του ’99, φυγή μεγάλων εταιρειών από την αγορά, αδυναμία έλκυσης νέων εισαγωγών, έχουν καταστήσει το Χ.Α. μια αγορά χωρίς όραμα και χωρίς ειδικό βάρος.
