Σταθερά κάτω από τις 900 μονάδες αλλά και κάτω από τις 890 μονάδες συνεχίζει να διαπραγματεύεται η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, χωρίς να έχει καταφέρει να υποσκελίσει ούτε την αρχική ζημιά από τον Covid-19, όπως έκαναν σύσσωμες οι διεθνείς αγορές, αλλά ούτε και τη ζημιά από την Όμικρον.
Το ελληνικό χρηματιστήριο προ του Covid-19 είχε φτάσει έως τις 949 μονάδες (24 Ιανουαρίου 2020), όμως ουδέποτε τους εικοσιτρείς μήνες που έχουν μεσολαβήσει έκτοτε δεν κατάφερε να προσεγγίσει ξανά αυτά τα επίπεδα. Και όλα αυτά, ενώ οι διεθνείς αγορές από τα μέσα του 2020 υποσκέλισαν τη ζημιά από την πανδημία και έκτοτε, τόσο στο 2ο εξάμηνο του περασμένου έτους όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021, πέτυχαν αλλεπάλληλα ιστορικά υψηλά, σε πυκνότητα που ουδέποτε στο παρελθόν έχει ξαναγίνει.
Πρόσφατα, οι διεθνείς αγορές δέχτηκαν πλήγμα λόγω της Όμικρον, όμως κάλυψαν ταχύτατα το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών, με κάποιους δείκτες να προσεγγίζουν την προηγούμενη εβδομάδα εκ νέου τα ιστορικά υψηλά τους.
Στον αντίποδα, το ελληνικό χρηματιστήριο συνεχίζει να βολοδέρνει κάτω από τις 900 μονάδες χωρίς να έχει ανακτήσει τη ζημιά από την Όμικρον. Κατ’ επανάληψη έχουμε αναφερθεί στις παθογένειες του ελληνικού χρηματιστηρίου που παραμένει μια περιθωριακή και ρηχή αγορά, χωρίς αντανακλαστικά και χωρίς βάθος.
Προβληματισμός από την ενεργειακή κρίση
Μπορεί το ενδεχόμενο νέου lockdown σ’ αυτή τη συγκυρία να μην είναι στο τραπέζι, όμως η αγορά φαίνεται να προβληματίζεται από τη διαρκή αύξηση των κρουσμάτων της πανδημίας, αλλά και τη μεγάλη ενεργειακή κρίση, την αύξηση των τιμών στις πρώτες ύλες αλλά και τις δυσχέρειες στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Αναλυτές σημειώνουν ότι η ελληνική οικονομία ενδέχεται να «χτυπηθεί» από κύμα ακρίβειας σε πολλούς τομείς τους επόμενους μήνες, κάτι που ίσως θέσει σε αμφιβολία το σενάριο για σημαντική ανάκαμψη το 2022. Συνάμα, προβληματισμός υπάρχει και για το ποια είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει η ΕΚΤ στο άμεσο μέλλον αναφορικά με την πολιτική των ομολόγων.
Πάντως, τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών, κατά γενική ομολογία, ήταν εξαιρετικά τόσο σε επίπεδο 9μήνου όσο και σε επίπεδο 3ου τριμήνου, με αρκετούς αναλυτές να επισημαίνουν την… ανακολουθία της χρηματιστηριακής καχεξίας, με τα εντυπωσιακά – και ανθεκτικά στην πανδημία – μεγέθη μιας σειράς επιχειρήσεων όλων των αποτιμήσεων.
Πρόκειται για άλλο ένα σύμπτωμα που επιβεβαιώνει την παθογένεια του ελληνικού χρηματιστηρίου, που εδώ και πολλά χρόνια δεν θα ήταν υπερβολή αν επισημαίναμε ότι βρίσκεται σε ιδιότυπη… υπολειτουργία και σε επενδυτική καραντίνα. Η υποβάθμιση της αγοράς στις αναπτυσσόμενες, το 2013, στέρησε από την αγορά σημαντικά θεσμικά χαρτοφυλάκια, ενώ και η συμμετοχή ισχυρών Ελλήνων θεσμικών είναι προβληματική.
Αποχώρηση 150 εταιριών
Από την αγορά έχουν αποχωρήσει πάνω από 150 εταιρείες τα τελευταία 15 χρόνια, μεγάλες πολυεθνικές έχουν «σηκώσει» τις θυγατρικές τους από το Χ.Α., χωρίς όμως από την άλλη πλευρά να έχει υπάρξει έστω και κατά 10% αντικατάσταση και νέο… αίμα. Μοιραία, τα όποια κεφάλαια της αγοράς ανακυκλώνονται σ’ ένα κλειστό «γκέτο» μεταξύ του FTSE 25 και λίγων μετοχών του Mid Cap, κάτι που μαρτυράται από τους όγκους και τους τζίρους, που σε ποσοστό 90% και άνω γίνονται καθημερινά από αυτή τη συνομοταξία τίτλων.
Η επενδυτική βαθμίδα για τη χώρα φαίνεται ακόμη να αργεί, κάτι που σημαίνει ότι και το Χ.Α. θα αργήσει να βρεθεί στην πρώτη κατηγορία των αγορών διεθνώς. Συνάμα, δεν έχει ξεκινήσει ακόμη νέο κρεσέντο εισαγωγών καλών εταιρειών, που θα μπορούσαν να προσδώσουν νέο ενδιαφέρον στο σύστημα και να εγκαλέσουν μια νέα γενιά επενδυτών στην αγορά.
Μηδαμινή η συμμετοχή των millennians
Γιατί, ένα επίσης εγγενές πρόβλημα του ελληνικού χρηματιστηρίου είναι ότι μετά το… κάψιμο της χρηματιστηριακής γενιάς του ’99 και της δεκαετίας που ακολούθησε, δεν «χτίστηκε» νέα γενιά επενδυτών, η συμμετοχή των millennians είναι μηδαμινή στην ελληνική αγορά, εν αντιθέσει με τις διεθνείς αγορές.
Έτσι, μοιραία το χρηματιστήριο έχει – εδώ και πολλά χρόνια – πάψει να «καθρεφτίζει» πιστά τις όποιες εξελίξεις στην οικονομία, τις επιχειρήσεις και ευρύτερα.
Η στρεβλή τραπεζοκεντρική κατεύθυνση
Μια άλλη παθογένεια του Χ.Α. είναι ότι αποτελεί μια ακραία τραπεζοκεντρική αγορά, από τότε που υπήρχαν δεκατρείς εισηγμένες τράπεζες.
Η χρεοκοπία του τραπεζικού κλάδου, καθώς πλέον έχουν μείνει μόλις τέσσερις συστημικές και η Attica Bank – «κούρεψε» σημαντικό από το κύρος και το εκτόπισμα της ελληνικής αγοράς, ασχέτως αν ο κλάδος της ενέργειας προσπαθεί να ηγηθεί στις αποδόσεις και στο ειδικό βάρος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στον τραπεζικό δείκτη έχουν γίνει δύο reverse split την τελευταία εξαετία για να μη… μηδενίσει εντελώς, όπως και αλλεπάλληλα reverse split έχουν γίνει και σε όλες τις τραπεζικές μετοχές.
Για ένα ακραία τραπεζοκεντικό χρηματιστήριο και για μια οικονομία που ήταν δομημένη – απολύτως στρεβλά – πάνω στις τράπεζες και στις υπερεξουσίες που αυτές είχαν, ασφαλώς η υπολειτουργία του κλάδου εδώ και δέκα χρόνια και το γεγονός ότι βρίσκονται στο «γύψο» – επιχειρησιακά και κεφαλαιακά – είναι ένα μεγάλο σοκ για όλο το χρηματοπιστωτικό και επενδυτικό σύστημα. Το χρηματιστήριο, όλα τα τελευταία χρόνια, αντανακλά ακριβώς αυτές τις παθογένειες…
Movers & Shakers
