Εν μετρία συγχύσει παραμένουν οι traders τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, καθώς τα στοιχεία για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας σε μάκρο επίπεδο παραμένουν αντιφατικά, αν και την ίδια στιγμή η μίκροοικονομική εικόνα είναι σαφώς καλύτερη. Η αδυναμία των επενδυτών να δουν καθαρά στον ορίζοντα, δεδομένης της αλληλεπίδρασης αντίρροπων δυνάμεων και της απουσίας ενιαίας και ξεκάθαρης πολιτικής, υπονομεύει τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να σχεδιάσουν και των αγορών να αποτιμήσουν το ρίσκο. Αποτέλεσμα: Η συσσώρρευση, η νευρικότητα και έντονη μεταβλητότητα.
- Η ανάκαμψη δημιουργεί κρίση
- Ο πληθωρισμός απειλεί την ανάκαμψη
- Το φτηνό χρήμα προκαλεί ελλείψεις προϊόντων
- Το καλιμπράρισμα τρομάζει και ανεβάζει τη μεταβλητότα
- Η γεωοικονομία καθορίζει τη γεωπολιτική
Τα εταιρικά κέρδη και οι προοπτικές των επιχειρήσεων έδιναν μέχρι τώρα καύσιμα στις αγορές, καθώς τα κρατικά πακέτα στήριξης και το φθηνό χρήμα από τις κεντρικές τράπεζες απορροφούσαν το ρίσκο που γεννούν οι συνθήκες κρίσης “μπάμπουσκα”, που δημιούργησε ο Covid-19. Καθώς όμως πληθωρισμός γιγαντώνεται, οι πιέσεις στις κεντρικές τράπεζες για επανεξέταση της υπερ-χαλαρής και υποστηρικτικής νομισματικής πολιτικής εντείνονται με αποτέλεσμα η προοπτική αύξησης του κόστους του χρήματος (μακροπρόθεσμα επιτόκια) να αντανακαλάται στο σήμερα -καθώς οι αγορές επιχειρούν να προεξοφλήσουν την επόμενη ημέρα-. Η αντανάκλαση αυτή αρχικά απεικονίζεται ως έντονη μεταβλητότητα, ενώ κατά περιπτώσεις καταγράφεται και ως απουσία συναλλακτικού ενδιαφέροντος.
Οι αγορές αναζητούν στοιχεία που θα καθορίσουν τη βραχυχρόνια τάση, αντί αυτού όμως πέφτουν στο Covid-19 afereffect, ήτοι την ενεργειακή κρίση και τη δυναμική επαναπροσδιορισμού των γεωπολιτικών ισορροπιών, ως αποτέλεσμα της γεωοικονομικής επανεξισορρόπησης. Ειδικότερα, τη στιγμή που ΗΠΑ και ΕΕ επιζητούν κοινές συνισταμένες για τη διαμόρφωση ενιαίου μετώπου απέναντι στην Κίνα και τη Ρωσία, η συγκυρία που διαμορφώνεται δρα ανασταλτικά.
Καθώς το ρίσκο ανεβαίνει οι διακυμάνσεις σε εμπορεύματα και κρυπτονομίσματα αναμένεται να ενταθούν, ενώ μέχρι να ξεκαθαρίσει η τάση πολύ χρήμα θα κινείται κυκλικά αλλά με μεγαλύτερη ταχύτητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Γεωοικονομικό impact
Αντ αυτού, η Κίνα γράφει ρεκόρ εξαγωγών με τις ΗΠΑ και την ΕΕ να αυξάνουν κατά 25-30% τις εισαγωγές τους, ενώ την ίδια στιγμή η βιομηχανική δραστηριότητα εντός παρουσιάζει αρρυθμίες λόγω έλλειψης πρώτων υλών και της αύξησης του κόστους. Επίσης, το Πεκίνο κάνει ακριβώς το ίδιος στο πετρέλαιο, έχοντας συσσωρεύσει τεράστια κρατικά αποθέματα την περίοδο Τραμπ, σε πολύ χαμηλότερες τιμές, τώρα αποδεσμεύει ποσότητες άλλοτε πιέζοντας τις τιμές στην αγορά και άλλοτε συμβάλλοντας στον έλεγχο των τιμών παραγωγού.
Ταυτόχρονα, η γεωπολιτική αξία της Ρωσίας ενισχύεται καθώς διαθέτει αποθέματα φυσικού αερίου τη στιγμή της κρίσης και προσφέρεται να διαπραγματευτεί το ρόλο της στην σταθεροποίηση των τιμών.
Με μικρά κέρδη κινούνται τα κύρια Ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια, με τους ενεργούς επενδυτές να έχουν εστιάσει στις ανακοινώσεις εταιρικών αποτελεσμάτων του γ’ τριμήνου στις ΗΠΑ (οι JP Morgan και BlackRock ανακοίνωσαν σήμερα τα αποτελέσματά τους και ακολουθούν οι Goldman Sachs, Bank of America, Morgan Stanley, Wells Fargo και Citigroup μέχρι το τέλος της εβδομάδας).
Η συγκυρία
Ταυτόχρονα τις αγορές επηρεάζει το τοπικό μικροκλίμα, το οποίο κατά περιπτώσεις έχει και ευρύτερο αντίκτυπο, όπως η συζήτηση για την οροφή χρέους στις ΗΠΑ, ενδεχόμενο shut down και πιθανή ελεγχόμενο χρεοκοπία.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ ενέκρινε νομοσχέδιο που αυξάνει, προσωρινά, το όριο δανεισμού του Ομοσπονδιακού Κράτους των ΗΠΑ κατά $480 δισ., στα $28,9 τρισεκατομμύρια. Αυτό επιτρέπει στην Κυβέρνηση να αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της μέχρι τον Δεκέμβριο, αν όχι ως τις αρχές του 2022. Ακόμα όμως μένει να ψηφιστεί στη Γερουσία. Ακόμα κι έτσι, οι διαβουλεύσεις για το λεγόμενο νομοσχέδιο υποδομών (Infrastracture Bill) θα συνεχιστούν και το σχέδιο δεν θα είναι λειτουργικό.
Από την άλλη, κατά 5,4% αυξήθηκαν οι τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα (πιο υψηλό σημείο από το 1991). Οι Αναλυτές εκτιμούσαν ότι θα ενισχυθούν κατά 5,3% ετησίως.
Στην Ευρώπη το κυρίαρχο θέμα είναι η ενεργειακή κρίση, το ενδεχόμενο έλλειψης φυσικού αερίου τον χειμώνα, η διεύρυνση των ελλειμμάτων για την αντιστάθμιση των συνεπειών και οι γεωπολιτικοί συμβιβασμοί με τη Ρωσία, που φαίνονται αναπόφευκτοι.
Ταυτόχρονα, σε υψηλά επίπεδα παραμένει το πολιτικό ρίσκο καθώς οι διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία απέχουν από την ολοκλήρωση, ενώ παράλληλα η Γαλλία εισέρχεται σε προεκλογική περίοδο. Την κατάσταση επιδεινώνει η σύγκρουση ΕΕ-Πολωνίας, καθώς οι αγορές προεξοφλούν νέες δυσλειτουργίες σε κεντρικό επίπεδο που θα μπορούσαν να μπλοκάρουν την αναπτυξιακή χρηματοδότηση και να εκτροχιάσουν την αναπτυξιακή αντίδραση.
Την ανάπτυξη απειλεί όμως και ο πληθωρισμός, αναγκάζοντας την ΕΚΤ να επανεξετάσει τη στάση της πριν από την λήξη του PEPP. Ήδη πάντως έχει ανοίξει η συζήτηση για την αναδιάταξη του στα πρότυπα του APP, αλλά υπάρχουν πολλοί παράγοντες που θα παίξουν βαρύνοντα ρόλο σε μια τέτοια διαδικασία.
Η εικόνα στις αγορές
Στην Αθήνα ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου παραμένει παγιδευμένος σε περιορισμένο εύρος τιμών, αδυνατώντας να εξέλθει απ αυτό, παρά τις κατά καιρούς θετικές ή αρνητικές ειδήσεις. Πρόκειται για μακρά περίοδο συσσώρρευσης, η οποία εσχάτως οδηγεί και σε περιορισμό του επενδυτικού ενδιαφέροντος.
Η εικόνα διαφοροποιείται σε επί μέρους κλάδους και ακόμα περισσότερο σε μετοχές εταιριών, η γενική αίσθηση όμως δεν είναι ενθαρρυντική για την εισροή φρέσκου χρήματος.
Το Χρηματιστήριο της Αθήνας σε κατάθλιψη
Η όποια κινητικότητα παρατηρείται στο ταμπλό της Λεωφόρου Αθηνών αποδίδεται πρωτίστως στις κινήσεις rotation ισχυρών χαρτοφυλακίων και σε… “κούρδισμα” χρηματιστηριακών προκειμένου να βγουν τα… έξοδα. Το ελληνικό χρηματιστήριο φαίνεται ανήμπορο να προεξοφλήσει τις προοπτικές που δημιουργούνται από την προοπτική μαζικής εισροής ευρωπαϊκών κεφαλαίων, ενώ συνεχίζει να μην αντιδρά σε θετικές ειδήσεις όπως οι προβλέψεις του ΔΝΤ για την πορεία της οικονομίας και η προοπτική ανάκτησης επενδυτικής βαθμίδας για τα κρατικά ομόλογα το 2022, την οποία έθεσε ως ζητούμενο ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Γιάννης Στουρνάρας.
Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε στις 884,11 μονάδες με απώλειες 0,73%. Από τις αρχές του έτους παραμένει θετικός με κέρδη 9,29%, ενώ σε ετήσια βάση έχει απόδοση 41,15%.
Ο τζίρος ήταν 46,48 εκα. ευρώ. Η εικόνα στο ταμπλό “διχαστική” με 51 ανοδικές μετοχές και 60 πτωτικές, ενώ 19 έμειναν αμετάβλητες.
Η ένταξη 16 έργων ύψους 1,34 δισ. στο Ταμείο Ανάκαμψης, που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, δεν “συγκίνησε” την αγορά, η οποία φαίνεται να βρίσκεται σε… κατάθλιψη.
Διεθνείς αγορές
Με το πετρέλαιο να παραμένει πέριξ των 80 δολαρίων, την ενεργειακή κρίση παρούσα και τον πληθωρισμό απειλητικό οι ευρωπαϊκές αγορές κινήθηκαν σταθεροποιητικά και… ελαφρώς νευρικά. Επίσης νωχελικό άνοιγμα έκανε και η Wall Street, παρά την ψήφιση της αύξησης του ορίου του χρέους από τη Βουλή.
Ειδικότερα, στο Λονδίνο ο FTSE-100 έκλεισε στις 7.142 μονάδες με οριακά κέρδη 0,16%, καθώς οι επενδυτές προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο αύξησης επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας, και προεξοφλούν γαλλικά αντίποινα για την υπόθεση για την αντιπαράθεση της αλιείας. Παράλληλα, η ενεργειακή κρίση εντείνεται στη Μεγάλη Βρετανία με δύο ακόμη χρεοκοπίες ενεργειακών εταιριών. Ταυτόχρονα η έλλειψη οδηγών φορτηγών και η εκτόξευση των τιμών πρώτων υλών εντείνει τα προβλήματα στις προμήθειες και προκαλεί έλλειψη προϊόντων.
Στη Φρανκφούρτη, ο Dax σημείωσε κέρδη 0,68% για να κλείσε στις 15.249,38 μονάδες με ώθηση από την πρόοδο των συνομιλιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης και καθώς οι επενδυτές “αγοράζουν” τις δηλώσεις Πούτιν για παροχή επιπλέον ποσοτήτων φυσικού αερίου που θα απαλύνουν την ενεργειακή κρίση.
Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζει και ο CAC-40 στο Παρίσι, ο οποίος έκλεισε στις 6597,38 μονάδες με κέρδη 0,75%. Οι παρεμβάσεις της Κομισιόν για την ενεργειακή κρίση φαίνεται να ικανοποιούν τους επενδυτές, ενώ η προοπτική σκλήρυνσης της στάσης του Παρισιού έναντι του Λονδίνου εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τις γαλλικές επιχειρήσεις και την οικονομία, μεσοπρόθεσμα.