Γραπτή ανακοίνωση με την οποία καταδικάζει τις ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια και ζητά σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, πλην όμως δεν κάνει καμία αναφορά σε επιπτώσεις, εξέδωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ.
Ο Ζοζέπ Μπορέλ σε γραπτή δήλωση που εξέδωσε αναφέρεται στην κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ως πυξίδα για τα επόμενα βήματα. Ωστόσο, η ΕΕ δεν φαίνεται πρόθυμη να επιβάλλει μονομερώς κυρώσεις στην Τουρκία για τις συνεχιζόμενες και κλιμακούμενες προκλήσεις και παραβάσεις.
Η δήλωση του Ζοζέπ Μπορέλ περιορίζεται στην ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου, ενώ απέναντι στην Τουρκία και στον Ταγίπ Ερντογάν εκφράζει μόνο βαθιά ανησυχία.
Η αντίδραση του Ζοζέπ Μπορέλ φτάνει σε υψηλό επίπεδο διπλωματικής έντασης, αλλά σε πολύ χαμηλό πολιτικής. Ο συνδυασμός της δήλωσης Μπόρελ και της απάντησης της Κομισιόν, μέσω της εκπροσώπου Τύπου, δείχνουν -εν πολλοίς- την έλλειψη πολιτικής βούλησης και προετοιμασίας ώστε η ΕΕ να απαντήσει πειστικά στην Τουρκία.
Η αδυναμία ενιαίας αντίδρασης της ΕΕ, όπως αυτή αποτυπώνεται στις δηλώσεις του Ζοζέπ Μπορέλ, συνέβαλλε καθοριστικά στην απόφαση του Ταγίπ Ερντογάν να κλιμακώσει την ένταση, ενώ έχουν ξεκινήσει οι διαπραγματεύσεις για τις διμερείς σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ.
Στην πραγματικότητα η αντίδραση της ΕΕ μέσω της δήλωσης του Ύπατου Εκπροσώπου δεν ανταποκρίνεται στο επίπεδο της πρόκλησης, ούτε στην ανάγκη προστασίας της Κύπρου από τόσο έντονες και ασύμμετρες προκλήσεις. Με δεδομένες μάλιστα τις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν κατά της ΕΕ, η αντίδραση του μπλοκ -έως τώρα- κρίνεται κατώτερη των προσδοκιών και των περιστάσεων.
Το Tweet του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ
#Varosha: Unilateral decision announced today by President @RTErdogan & Mr Tatar risks raising tensions on the island & compromising return to talks on a comprehensive settlement of #Cyprus issue. UN Security Council Resolutions need to be fully respected https://t.co/oktHrJujg4
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) July 20, 2021
Η ανακοίνωση του Ζοζέπ Μπορέλ
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις ανακοινώσεις που έγιναν από τον Πρόεδρο Ερντογάν και τον κ. Τατάρ στις 20 Ιουλίου 2021, σχετικά με την περιφραγμένη περιοχή των Βαρωσιών, η οποία αποτελεί μια απαράδεκτη μονομερή απόφαση για αλλαγή του καθεστώτος στα Βασώσια.
Η ΕΕ εξακολουθεί να καθοδηγείται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα Βαρώσια, τα οποία πρέπει να τηρούνται πλήρως – συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992). Δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν ενέργειες σε σχέση με Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνες με αυτές τις αποφάσεις.
Η ΕΕ εξακολουθεί να θεωρεί την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για την κατάσταση στα Βαρώσια. Η ΕΕ θα παρακολουθήσει στενά την αυριανή (σσ σήμερα) κλειστή διαβούλευση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την Κύπρο και θα αποφασίσει σχετικά με τα επόμενα βήματα.Η ΕΕ υπογραμμίζει για άλλη μια φορά την ανάγκη να αποφευχθούν μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και οι νέες προκλήσεις,
που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί και να θέσουν σε κίνδυνο την επιστροφή σε συνομιλίες για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.Η ΕΕ ζητεί τον άμεσο τερματισμό των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (UNFICYP) που επιβάλλονται στην περιοχή των Βαρωσιών, έτσι ώστε η αποστολή να μπορεί να περιπολεί και να εφαρμόζει τις εντολές της.
Η ΕΕ παραμένει πλήρως δεσμευμένη για τη συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος βάσει μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα της UNSC και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και αναμένει το ίδιο από την Τουρκία.