Ευρείες και πολυεπίπεδες ανακατατάξεις έρχονται στην ιερχία της ελληνικής διπλωματίας, με τρόπο σαρωτικό που αναμένεται να επηρεάσει τα ελληνοτουρκικά και τις σχέσεις με την ΕΕ, χωρίς ωστόσο να μπορεί απριόρι να προβλεφθεί ο αντίκτυπος. Το εύρος των αλλαγών είναι τέτοιο που προσομοιάζει με λειτουργικό ανασχηματισμό καθώς πυροδοτεί ανακατατάξεις σε εξαιρετικά κρίσιμους τομείς της εξωτερικής πολιτικής
Μέσα σε ένα χρόνο αντικαθίσταται κανά η διπλωματική σύμβουλος του πρωθυπουργός, καθώς η Ελένη Σουρανή τοποθετείται στην πρεσβεία της Ελλάδας στη Ρώμη. Προηγουμένως, τη θέση της διπλωματικής συμβούλου του Κυριάκου Μητσοτάκη κατείχε η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου που ανέλαβε πρέσβειρα στην Ουάσιγκτον. Αν και διάδοχος της κυρίας Σουρανή δεν έχει ακόμα οριστεί, όλα δείχνουν πως τον ρόλο θα αναλάβει η Μάνια Τελαλιάν, πρώην διευθύντρια της ειδικής νομικής υπηρεσίας του ΥΠΕΞ.
Οι επιπλοκές και οι “καραμπόλες” που θα προκαλέσει μια τέτοια είναι πολλές, δεδομένου ότι κυρία Τελαλιάν κατέληξε στο Μαξίμου από συγκρούστηκε με τον Νίκο Δένδια στο ΥΠΕΞ για το ζήτημα του ορισμού ΑΟΖ και αποκαθηλώθηκε από τη θέση στο ΥΠΕΞ. Μαξίμου και ΥΠΕΞ είναι σαφές ότι δεν επιτυγχάνουν συχνά συναντίληψη ακόμα και για τον χειρισμό κομβκών θεμάτων, αλλά αναβάθμιση της Μάνιας Τελαλιάν, με την προσωπικποτητα που διαθέτει και το κλίμα που επικρατεί στις σχέσεις την με τον Νίκο Δένδια, θα σημάνει υπονόμευση του ρόλου του υπουργού Εξωτερικών.
Η Ελένη Σουρανή όμως ήταν ο συντάκτης και χειριστής του μεγαλύτερου μέρους της ατζέντας στα ελληνοτουρκικά, έχοντας οικοδομήσει προσωπική σχέση με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Ταγίπ Ερντογάν, τον Ιμπραχίμ Καλίν. Οι δύο υψηλόβαθμοι σύμβουλοι ήταν αυτοί με τη συνάντησή τους στο Βερολίνο έθεσαν τις βάσεις για αποκλιμάκωση της έντασης στα ελληνοτουρκικά μετά το παρολίγον θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο.
Τώρα, η αντικατάσταση της Ελήνης Σουρανή στον διάλογο με την Τουρκία είτε από τη Μάνια Τελαλιάν, είτε από τον Θάνο Ντόκο θα δημιουργήσει χάσμα επικοινωνίας και ενδεχομένως προβλήματα στον βηματισμό. Τέτοιες κινήσεις είναι δύσκολο να προβλεφθεί με ασφάλεια πως θα επιδράσουν σε ευαίσθητα ζητήματα η πρόοδος των οποίων εξαρτάται και από την χημεία σε επίπεδο προσώπων.
Η απόφαση Σουρανή και τα σενάρια
Η επιλογή της Ελένης Σουρανή να αποδεχθεί τη θέση της πρέσβειρας στη Ρώμη δεν είναι σαφές αν βασίζεται σε πολιτικά, διπλωματικά ή προσωπικά κριτήρια. Οι διαρκείς αλλαγές όμως σε κομβικά πόστα δημιουργούν αίσθηση ασυνέχειας σε θεσμικό επίπεδο και υπονομεύουν τις σχέσεις εμπιστοσύνης σε διακρατικό επίπεδο, με απολήξεις που πολλές φορές υπερβαίνουν τα στενά όρια των διμερών σχέσεων.
Τα σενάρια που θα μπορούσαν να απορρέουν από την απόφαση της Ελένης Σουρανή είναι πολλά, τόσο προσωπικά όσο και πολιτικά. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση, ούτε πληροφόρηση και τέτοιες κρίσεις θα ήταν αστήρικτες. Σε κάθε περίπτωση, η αποχώρηση της διπλωματικής συμβούλου του πρωθυπουργού αναμένεται εντός του τρίτου τριμήνου, τότε θα ανακοινωθεί και επισήμως η αντικατάσταση και η αναδιανομή ρόλων και καθηκόντων.
Ενδεχομένως, πάντως, ο χρονισμός της αποχώρησης της Ελένης Σουρανή να συμπέσει με πολιτικές εξελίξεις ή/και κυβενρητικές ανακατατάξεις.
Έλλειψη συναντίληψης Μητσοτάκη – Δένδια
Τα ποβλήματα διαλειτουργικότητας σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο είναι ήδη πολλά και έχουν αποεί μοιραία, φτάνοντας ακόμα και στη ματαίωση της επίσκεψης του αρχηγού του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου στην Ουάσιγκτον και μάλιστα… δις. Επίσης, είναι σαφές ότι ο Νίκος Δένδιας και ο Κυριάκος Μητσοτάκης σπανίως συνταξιδεύουν, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών δεν παρακολουθεί το πρόγραμμα του πρωθυπουργού, ούτε σε κομβικά γεγονότα όπως η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Το Ανώτατο Υπηρεσακό Συμβούλιο του υπουργείου Εξωτερικών εισηγήθηκε επίσης στον Νίκο Δένδια και άλλες προειλημμένες αποφάσεις, όπως η μετακίνηση του ειδικού απεσταλμένου για τη Συρία Χριστόδουλου Λάζαρη ως πρέσβη στην Άγκυρα, όπου διαδέχεται τον Μιχαήλ-Χρήστο Διάμεση.
Επίσης, ο μέχρι σήμερα πολιτικός διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών, Κυριάκος Λουκάκης, θα αναλάβει την πρεσβεία στο Τελ Αβίβ, ενώ στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία του ΟΗΕ τοποθετείται ο Ευάγγελος Σέκερης. Τέλος, τη διπλωματική εκπροσώπηση στο Παρίσι αναμένεται να αναλάβει ο Δημήτριος Ζεβελάκης και στη Μαδρίτη ο Ηλίας Φωτόπουλος.