Να τινάξει στον αέρα τους σχεδιασμούς της ΕΕ και να προκαλέσει αναταρραχή και σε εθνικό επίπεδο, απειλεί για ακόμη μια φορά το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας, καθώς με απόφασή του απαγορεύει στον πρόεδρο Στάινμάιερ να υπογράψει τον νόμο για τη συμμετοχή της Γερμανίας στο Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η απόφαση εντάσσεται και στο ευρύτερο πλαίσιο της αντιπαράθεσης του γερμανικού δικαστικού συστήματος με την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και αποτελεί μια ακόμη κίνηση επίδειξης ισχύος απέναντι στην κυβέρνηση της Άγκελα Μέρκελ.
Σύμφωνα με τη DW, το δικαστήριο της Καρλσρούης με ανακοίνωσή παγώνει τη διαδικασία υπογραφής του νόμου από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. όππως αναφέρει το ανώτατο Δικαστήριο της Γερμανίας, ο κ. Σταϊνμάιερ θα πρέπει να περιμένει πρώτα την απόφαση προτού υπογράψει το νόμο. Στην περίπτωση προσωρινών διατάξεων η διαδικασία ως ότου εκδοθεί απόφαση του δικαστηρίου διαρκεί ως και τρεις μήνες.
Το νομοσχέδιο συμμετοχής της Γερμανίας στο Ταμείο Ανάκαμψης είχε ψηφιστεί την Πέμπτη από τη γερμανική βουλή με τις ψήφους των κυβερνητικών κομμάτων και την Παρασκευή το πρωί ομόφωνα από το Συμβούλιο των Κρατιδίων. Αμέσως μετά κατατέθηκαν σειρά αγωγών στην Καρλσρούη.
Πλήγμα για την ΕΕ και την… Ελλάδα
Η απόφαση της Καρλσρούης υπονομεύει την αξιοπιστία της ΕΕ, την ομοθυμία των κρατών και την αποτελεσματικότητα του σχήματος διοίκησης της Ένωσης. Σε μια τέτοια περίοδο η καθυστέρηση ενεργοποίησης θα μπορούσε να εκτροχιάσει την αναπτυξιακή δυναμική της ΕΕ, αφήνοντας την να αυπολείπεται έναντι των ΗΠΑ και άλλων μεγάλων χωρών. Τέτοιες κινήσεις δύναται να περιορίσουν το γεωοικονομικό αποτύπωμα της ΕΕ. Παράλληλα, όμως, πλήττουν τη συνοχή της ΕΕ και προκαλούν αντιδράσεις και δυσαρέσκεια στις μικρότερες και οικονομικά αδύναμες χώρες.
Μεταξύ των χωρών που θα ωφεληθούν τα μέγιστα από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ είναι η Ελλάδα, η οποία προσδοκά έσοδα 33,5 δισ. ευρώ. Τη μερίδα του λέοντος θα λάβει η Ισπανία, ενώ ακολουθεί η Ιταλία. Σημαντικά κεφάλαια έχουν προβλεφθεί και για την Πολωνία.
Η ελληνική κυβέρνηση βασίζει τις προβλέψεις της για την ανάκαμψη με τον κορονοϊό στα έσοδα από το Ταμείο. Αν αυτά καθυστερήσουν τρεις μήνες ακόμα τότε πολύ δύσκολα θα γίνει εφικτή η εκταμίευσή κεφαλαίων εντός του 2021.
Η απειλή των εκλογών και του ESM
Το ενδεχόμενο εκτροχιασμού των προβλέψεων για την οικονομία θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές εξελίξεις σε πολλές από τις χώρες που στηρίζονται σε αυτό. Ιδιαίτερα η κυβέρνηση Ντράγκι στην Ιταλία έχει επενδύσει πολλά σε αυτό. Μεγάλη αναταραχή, ακόμα και αναθέρμανση σεναρίων για πρόωρες εκλογές αναμένεται να προκαλέσουν οι εξελίξεις αυτές και στην Ελλάδα.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις χώρες του Νότου, είναι οι καθυστερήσεις αυτές να τις αναγκάσουν να προσφύγουν πρώτα στον ESM, που έχει εξ αρχής ετοιμάσει Ταμείο στήριξης για την πανδημία. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε νέα μνημόνια και θα οδηγούσε σε νέες κοινωνικές εκρήξεις.
Υπ αυτό πρίσμα η απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Γερμανίας αυξάνει το ρίσκο οριζόντια στην ΕΕ, τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο.
Το παρασκήνιο
Μέχρι στιγμής δεν έχουν ανακοινωθεί τα ονόματα των εναγόντων. Πάντως, το εθνικιστικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) είχε ήδη από χθες ανακοινώσει ότι θα προσφύγει στην Καρλσρούη.
Οι επικριτές της γερμανικής συμμετοχής στο Ταμείο Ανάκαμψης εκφράζουν σύμφωνα με την Frankfurter Allgemeine Zeitung το φόβο ότι τα οικονομικά αδύναμα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν θα είναι σε θέση να επιστρέψουν τα δάνειά τους στο Ταμείο με συνέπεια να πρέπει να αναλάβουν τα χρέη τους τα οικονομικά ισχυρότερα κράτη.
Η Γερμανία θα αναλάμβανε οικονομικές υποχρεώσεις ακαθόριστου ύψους, ενδεχομένως πάρα πολύ υψηλές. Κατά αυτό τον τρόπο ανοίγει ο δρόμος για μια «Ένωση Χρεών», όπου το ένα κράτος θα είναι υπεύθυνο για τα χρέη του άλλου. Το bailout απαγορεύεται όμως από τις ευρωπαϊκές συνθήκες, επιχειρηματολογούν. Το ανώτατο δικαστήριο θα πρέπει να παρέμβει προτού υπογράψει το νόμο ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, διαφορετικά η Γερμανία θα αναλάμβανε ευθύνες από τις οποίες δεν θα μπορούσε να παραιτηθεί – εάν μάλιστα το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο δώσει δίκαιο στους ενάγοντες. Το δικαστήριο φαίνεται να δέχτηκε αυτή την επιχειρηματολογία.
