Κινήσεις επαναπροσδιορισμού του στίγματος της Τουρκίας και κατ επέκταση του δυνητικού μοντέλου σχέσεων που θα επιδιώξει με ΗΠΑ και Ευρώπη, κάνει ο Ταγίπ Ερντογάν, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ και εν αναμονή επικοινωνίας με τον Τζο Μπάιντεν.
Σε αυτό το πλαίσιο φαίνεται ότι εντάσσεται και η παραίτηση του γενικού διευθυντή του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης Μεχμέτ Χακάν Ατίλα. Παράλληλα, η Τουρκία πολλαπλασίασε τις τελευταίες εβδομάδες τις ενδείξεις άμβλυνσης πάνω σε ένα άλλο θέμα που υποσκάπτει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, την αγορά από την Άγκυρα ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400, δηλώνοντας έτοιμη για έναν συμβιβασμό.
Ο Ατίλα, καταδικάστηκε στις ΗΠΑ το 2018 για παράκαμψη των κυρώσεων κατά του Ιράν. Η παραίτησή του έρχεται καθώς η Άγκυρα κάνει κινήσεις καλής θέλησης ώστε να ανοίξει γραμμή επικοινωνίας με τον Τζο Μπάιντεν και την Καμάλα Χάρις.
Συνεπώς, η παραίτηση του Ατίλα δεν είναι οικειοθελής, όπως παρουσιάζεται, αλλά καρατόμηση με πρωτοβουλία του Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος έσπευσε προσφάτως, μετά την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ, να αποκαστήσει -κάποια- από τα εχέγγεια ανεξαρτησίας της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας.
Ο Ατίλα, η Halkbank και ο Ερντογάν
Ο Ατίλα υπέβαλε την παραίτησή του “με δική του πρωτοβουλία” και αυτή έγινε δεκτή από το διοικητικό συμβούλιο του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Ο Ατίλα, πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής της τράπεζας Halkbank, το μεγαλύτερο μέρος του μετοχικού κεφαλαίου της οποίας ανήκει στο τουρκικό δημόσιο, καταδικάστηκε τον Ιανουάριο του 2018 από αμερικανικό δικαστήριο σε ποινή φυλάκισης για παράκαμψη των κυρώσεων κατά του Ιράν.
Όταν αφέθηκε ελεύθερος, τον Ιούλιο του 2019, ο Ατίλα επέστρεψε σαν ήρωας στην Τουρκία, όπου διορίστηκε τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς επικεφαλής του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, με την απόφαση αυτή να εκλαμβάνεται ευρέως ως ανταμοιβή για την άρνησή του να εμπλέξει την τουρκική κυβέρνηση στην δίκη στις ΗΠΑ.
Ρίχνει γέφυρες
Η παραίτηση του Ατίλα έρχεται την ώρα που η Άγκυρα προσπαθεί να αμβλύνει τις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον μετά την άνοδο στην αμερικανική προεδρία του Τζο Μπάιντεν, ο οποίος κρίνεται ως λιγότερο διαλλακτικός με την Τουρκία από τον προκάτοχό του Ντόναλντ Τραμπ.
Η υπόθεση Halkbank συνεχίζει εξάλλου να ανησυχεί την Άγκυρα: αφού άφησαν ελεύθερο τον Ατίλα, οι ΗΠΑ άσκησαν δίωξη κατά της τράπεζας ως ιδρύματος, η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε μια δίκη εντός των προσεχών μηνών.
Η τράπεζα κατηγορείται ότι έθεσε σε εφαρμογή ένα σύστημα που επέτρεψε στο Ιράν να έχει πρόσβαση σε δισεκατομμύρια δολάρια σε πόρους μεταξύ του 2012 και του 2016, παρακάμπτοντας τις κυρώσεις που επέβαλλαν οι ΗΠΑ.
Η Άγκυρα, η οποία απορρίπτει τις κατηγορίες αυτές, φοβάται τον αποκλεισμό της Halkbank από το διεθνές τραπεζικό σύστημα και την επιβολή υψηλού προστίμου, τα οποία θα υπονόμευαν την ήδη αποδυναμωμένη οικονομία της χώρας.
