Ως συνθηκολόγηση του Ταγίπ Ερντογάν στο μέτωπο των αγορών, ερμηνεύονται οι τελευταίες δηλώσεις του, με τις οποίες τάσσεται αναφανδόν υπέρ της νομισματικής και δημοσιονομικής σταθερότητας. Είχαν προηγηθεί οι σαρωτικές αλλαγές στο οικονομικό επιτελείο, με την καρατόμηση του κεντρικού τραπεζίτη και του υπουργού Οικονομικών.
Ο Ταγίιπ Ερντογάν φαίνεται ότι αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει με τις αγορές και να εγκαταλείψει τα Erdoganomics, καθώς το διεθνές περιβάλλον μεταβάλλεται μάλλον με τρόπο που δεν ευνοεί την οικονομική του πολιτική. Οι αλλαγές προσώπων και οι δηλώσεις περί επιστροφής στα ορθόδοξα οικονομικά, δεν πείθουν. Οι αγορές αναμένουν απτά αποτελέσματα, τα οποία μεταφράζονται σε ΑΥΞΗΣΗ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ.
Οι δηλώσεις-ευχολόγια του Ταγίπ Ερντογάν, βέβαια, πόρω απέχουν από τις πολιτικές που έχει εξαναγκάσει την Κεντρική Τράπεζα να ακολουθήσει, τουλάχιστον μέχρι τώρα. Ο Τούρκος πρόεδρος, τώρα, φαίνεται ότι επιχειρεί να αλλάξει το κλίμα γύρω από την τουρκική οικονομία.
Οι κινήσεις Ερντογάν συμπίπτουν με την αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία των ΗΠΑ, η οποία αν και νομικά παραμένει αβέβαιη, σε πολιτικό επίπεδο έχει κυρωθεί από τη στάση της διεθνούς κοινότητας, που συνεχάρη ομόθυμα τον Τζο Μπάιντεν.
Η αντίδραση της τουρκικής λίρας
Η τουρκική λίρα, σημείωσε διήμερο ράλι, με τους επενδυτές να ποντάρουν στην προοπτική αλλαγής πορείας, ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν σε δηλώσεις του από τη Βουλή ξεκαθάρισε ότι οι νέες πολιτικές θα βασίζονται στη σταθερότητας των τιμών, τη νομισματική, δημοσιονομική πειθαρχία.
Ωστόσο, η άνοδος αποδεικνύεται βραχύβια, με τους πωλητές να επιστρέφουν και το τουρκικό νόμισμα να πιέζεται εκ νέου. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένδειξη του μοχλευμένου και κεντρικά κατευθυνόμενου ράλι των προηγουμένων ημερών, που συνεπάγεται ότι “έκαψα” ό,τι βρέθηκε στα άδεια, από συναλλαγματικά αποθέματα, υπόγεια της Κεντρικής Τράπεζας ο νέος επικεφαλής της.
Η νέα πολιτική
Η αλλαγή πλεύσης διαφαίνεται ήδη στην πολιτική της Τράπεζας της Τουρκίας, μετά καρατόμηση του διοικητή της, Μουράτ Ουσάλ. Ο αντικαταστάτης του, πρώην υπουργός Οικονομικών Νατσί Ακμπάλ, είναι οπαδός των ορθόδοξων οικονομικών.
Μόλις τέσσερις ημέρες μετά τον αιφνιδιαστικό διορισμό του, ο νέος διοικητής της κεντρικής τράπεζας, Νατσί Ακμπάλ, ανακοίνωσε χθες την πρώτη κίνηση, χαλαρώνοντας τους περιορισμούς στις συναλλαγές της τουρκικής λίρας για τους ξένους επενδυτές.
Η αγορά αντέδρασε άμεσα στη χαλάρωση ενός μέτρου που είχε επιβληθεί ακριβώς για να προστατεύσει την τουρκική λίρα χωρίς αύξηση των επιτοκίων. Το τουρκικό νόμισμα σημείωσε αυτομάτως άνοδο 1%, με την ισοτιμία του να διαμορφώνεται στις 8,0787 λίρες προς ένα δολάριο. Πρόκειται για σημαντική βελτίωση από το ιστορικό χαμηλό που είχε σημειώσει τις τελευταίες ημέρες όταν υποχώρησε σε επίπεδα γύρω στις 8,568 τουρκικές λίρες προς ένα δολάριο.
Η κίνηση της κεντρικής τράπεζας συνδυάστηκε με μια αύξηση στο όριο των swap και των συναλλαγών παραγώγων που επιτρέπονται ανάμεσα στις εγχώριες και τις ξένες τράπεζες. Πρόκειται για περιορισμούς που είχε επιβάλει στη διάρκεια της τελευταίας διετίας η Τράπεζα της Τουρκίας προκειμένου να εμποδίσει το short selling κατά του τουρκικού νομίσματος και να περιορίσει έτσι τη συνεχή διολίσθησή του. Τα μέτρα αυτά κρίθηκαν εκ του αποτελέσματος αναποτελεσματικά, καθώς η πτώση της λίρας επιταχύνθηκε.
Με άδεια ταμεία
Παρά τις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν και τις κινήσεις της νέας διοίκησης στο μέτωπο του trading, το πρώτο ουσιαστικό δείγμα γραφής θα δώσει η νέα διοίκηση στη συνεδρίαση της 19ης Νοεμβρίου. Σύμφωνα με τις προσδοκίες των αναλυτών, που βασίζονται στις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου, τότε αναμένεται να ανακοινωθεί σαφής στροφή προς μια ορθόδοξη νομισματική πολιτική. Αυτό θα σηματοδοτήσει μια αύξηση των επιτοκίων της λίρας.
Ωστόσο, τέτοιες προσδοκίες είχαν πολλές φορές οι επενδυτές από την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας και τις περισσότερες διαψεύστηκαν, Οι δύο προηγούμενοι διοικητές, μάλιστα, καρατομήθηκαν λίγο μετά την απόφασή τους να αγνοήσουν τις επιταγές του Ταγίπ Ερντογάν και να αυξήσουν τα επιτόκια, για να ελέγξουν τον πληθωρισμό και να συγκρατήσουν την ακατάσχετη αιμορραγία της λίρας.
Καμπάνια για τη νέα… εικόνα
Οι κινήσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας σχολιάστηκαν παγκοσμίως, με τις επενδυτικές τράπεζες και τους οίκους αξιολόγησης να εκφράζουν πρώιμες κρίσεις και να κάνουν σενάρια για τον αντίκτυπο.
Ενδιαφέρον έχει ότι το σύνολο, σχεδόν, των αναλυτών που τοποθετήθηκαν είναι Τούρκοι, όπως ο Ενβέρ Ερκάν, της Tera Investments στην Κωνσταντινούπολη, που επικαλούνται οι FT. Ο Ερκάν, εξήγησε ότι με τη χαλάρωση των περιορισμών στις συναλλαγές θα ενισχυθεί η ρευστότητα «που είχε στερέψει στην αγορά», ενώ θα τονωθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών μέχρι τη 19η Νοεμβρίου, οπότε θα συνεδριάσει η κεντρική τράπεζα.
Την ίδια διατύπωση επέλεξε και το Bloomberg, επισημαίνοντας ότι η χαλάρωση των περιορισμών είναι ένα βήμα προς την «εξομάλυνση» της αγοράς.
Πιο αποστασιοποιημένος, ο Τίμοθι Ας, της BlueBay Asset Management, χαρακτήρισε «ενθαρρυντική» τη χαλάρωση των περιορισμών και μίλησε για «κίνηση φιλική προς την αγορά».